"Białość". Orbitowski: Jon Fosse w niewielu słowach opowiedział o tym, co ważne

Mężczyzna wyrusza samochodem w drogę bez powodu i celu. Skręca to w prawo, to w lewo, aż w końcu grzęźnie gdzieś w leśnej głuszy na całkowitym odludziu. Niedługo później robi się ciemno i zaczyna padać śnieg. Ale zamiast szukać pomocy, nierozważnie zapuszcza się w głąb ciemnego lasu. Nieuchronnie się gubi, a kiedy wreszcie – zmarznięty i zmęczony – przystaje, natyka się na świecącą pośród ciemności istotę - tak zarysowuje fabułę "Białości" autorstwa norweskiego noblisty Jona Fossego wydawca jej polskiej wersji, wydawnictwo ArtRage. 

Gociek: "Białość" to rzecz o umieraniu, odchodzeniu

"Białość" Jona Fossego to "tak naprawdę opowieść o doświadczeniu religijnym, o żegnaniu się z życiem, o przechodzeniu w jakiś inny wymiar, który istnieje" - oceniał w Polskim Radiu 24 Piotr Gociek. Zwrócił uwagę, że historię przedstawioną w tej noweli można odczytywać na różne sposoby.

- Dla mnie od samego początku było oczywiste, że to jest rzecz o odchodzeniu, umieraniu, żegnaniu się z życiem, pukaniu do bram czegoś innego. Nasz bohater spotyka swoich rodziców, spotyka tajemniczą świetlistą postać, która zapytana, kim jest, odpowiada: ja jestem tym, który jest. To nas prowadzi w kierunku rozważań zakreślonych przez Biblię - wskazał.  

"Białość" Jona Fossego. Orbitowski: w niewielu słowach opowiedział o tym, co ważne

Dla Łukasza Orbitowskiego, lektura "Białości" to była "dziwna, ale piękna przygoda". - To, co początkowo miałem za pretensjonalność i napuszenie, jest w istocie intymnym językiem opowiada o sprawach najważniejszych, czyli o odchodzeniu, o śmierci - dodał pisarz.  

- Nie mogę się nadziwić, jak wiele treści i możliwych odczytań jest w tej książce. Zaryzykowałbym stwierdzenie, że w bardzo niewielu słowach, Jon Fosse opowiedział o tym, co tak naprawdę ważne - o naszej samotności, o naszym zagubieniu, o bezcelowości życia, o tym, jak ważni i niezbywalni byli nasi rodzice i jak za nimi tęsknimy, a wreszcie - o tym, że koniec końców samotnie stajemy naprzeciwko nicości i nikt nas nie potrzyma za rękę. Piękna książka - zakończył Łukasz Orbitowski. 

W audycji "Posłowie" także o książce "Polak" autorstwa J.M. Coetzeego. Zachęcamy do wysłuchania nagrania: 

Posłuchaj

Piotr Gociek i Łukasz Adamski o "Białości" Jona Fossego i "Polaku" J.M. Coetzeego ("Posłowie"/ PR24) 23:53

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Czytaj także: 

• Wojciech Bonowicz: "Dziennik pocieszenia" jest zakorzeniony w codziennym życiu
• "Diuna 2". Frank Herbert "stworzył świat, gdzie wszystko jest nowe i inne, a zarazem autentyczne"
• John Coetzee. "Jego proza jest zimna, ostra, ale nie mdła" 

***

Audycja: "Posłowie"

Prowadzący: Piotr Gociek, Łukasz Orbitowski

Data emisji: 28.12.2024

Godzina emisji: 22.06

Polskie Radio 24, ArtRage.pl/ mbl