Sachsenhausen - miejsce kaźni komendanta Armii Krajowej gen. Stefana Roweckiego "Grota"

22 kwietnia 1945 roku oddziały 2 Warszawskiej Dywizji Piechoty im. Henryka Dąbrowskiego Wojska Polskiego oraz Armii Czerwonej wyzwoliły obóz Sachsenhausen.

2024-04-22, 05:50

Sachsenhausen - miejsce kaźni komendanta Armii Krajowej gen. Stefana Roweckiego "Grota"
Więźniowie Sachsenhausen. Foto: Wikipedia/domena publiczna

Obóz został założony z rozkazu Heinricha Himmlera w 1936 roku. Sachsenhausen znajdował się 30 km od Berlina i był jednym z najdłużej funkcjonujących tego typu miejsc na terenie Niemiec. Szkolili się w nim SS-mani, którzy później administrowali innymi obozami, zbrodniczą działalność prowadził tu m.in. przyszły komendant Auschwitz-Birkenau Rudolf Hoess.

src="//static.prsa.pl/3f5bf262-aed5-4ca5-88bc-b84ae6064666.file"

Do Sachsenhausen trafiali więźniowie różnych narodowości: Polacy, Niemcy, Romowie, Żydzi i jeńcy sowieccy. Wśród nich byli m.in. były premier Hiszpanii Largo Caballero (aresztowany we Francji), kanclerz Austrii Kurt von Schuschnigg, czy Pierre Grégoire, prezes Izby Deputowanych Luksemburga.

Do obozu wysłano także polskich naukowców z Uniwersytetu Jagiellońskiego i Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, aresztowanych w ramach akcji Intelligenzaktion. We wspomnieniach byłego więźnia Sachsenhausen Lucjana Mierzwińskiego szczególnie zapisał się Ernst Schneller, który był przywódcą nielegalnej organizacji oporu wewnątrz obozu.

REKLAMA


Posłuchaj

Lucjan Mierzwiński, były więzień Sachsenhausen wspomina życie obozowe i akty solidarności wśród więźniów, audycja Ewy Kaniewskiej (28.04.1978) 8:03
+
Dodaj do playlisty

 

- To był duchowy i faktyczny przywódca więźniów (…). Osadzono go na bloku polskim. Pamiętam, że kiedy na urodziny koledzy niemieccy przynieśli mu chleb, cały ten chleb, jaki otrzymał, rozdzielił wśród polskich kolegów - wspominał zabitego 11 października 1944 Schnellera gość audycji Ewy Kaniewskiej.


Posłuchaj

Rozmowa z dr. Emilem Wołyńcem, więźniem niemieckich obozów koncentracyjnych Oświęcim (1940-44) i Sachsenhausen (od lipca 1944 ) na temat gen. Stefana Grota-Roweckiego. Komendant głównym ZWZ-AK przebywał w obozie Sachsenhausen (podobozie Zellenbau) od aresztowania przez Gestapo w czerwcu 1943 aż do swojej śmierci. 13:48
+
Dodaj do playlisty

 

Zamordowany za Powstanie Warszawskie

W obozie zginął m.in. komendant Armii Krajowej, Stefan Grot-Rowecki, prawdopodobnie między 2 a 7 sierpnia 1944 na osobisty rozkaz Heinricha Himmlera.

REKLAMA

- Wielokrotnie przyjeżdżał do generała SS-Gruppenführer Heinrich Müller, szef gestapo. Müller usiłował zachęcać generała do znalezienia sposobów złagodzenia stosunków polsko-niemieckich. Natrafiał na zdecydowane odmowy generała - wspominał współwięzień Roweckiego, Wołodimir Stachiw na antenie Radia Wolna Europa.


Posłuchaj

Działacz ukraiński i były więzień Sachsenhausen Wołodymir Stachiw wspomina postać Stefana Grota-Roweckiego (RWE) 3:06
+
Dodaj do playlisty

 

Powiązany Artykuł

Polscy żołnierze na frontach II wojny światowej - zobacz serwis historyczny

Gdy Armia Czerwona i Wojsko Polskie przekroczyły 1 lutego 1945 Odrę, zarządzono ewakuację obozu. Część więźniów zgładzono, pozostałych pognano w "Marszu Śmierci" na północ Rzeszy. Przez obóz przewinęło się łącznie ponad 200 tysięcy więźniów. Zginęły dziesiątki tysięcy, w 2014 roku muzeum KL Sachsenhausen opublikowało listę nazwisk 22 tys. ofiar obozu. Lista nie jest pełna, księgi ewidencyjne SS zniszczyło przed wyzwoleniem obozu.

REKLAMA

bm

Polecane

REKLAMA

Wróć do strony głównej

Najnowsze