Polskie rodziny i gospodarstwa domowe w coraz lepszej formie: rosną dochody i oszczędności, maleją wydatki

Z opublikowanego w piątek przez GUS raportu na temat budżetów gospodarstw domowych wynika, że jako dobrą lub raczej dobrą swoją sytuację materialną oceniało w ub.r. aż 44 proc. z nich. Rok wcześniej ten odsetek wynosił 37,2 proc., w 2016 r. 33,5 proc.

Wcześniej, od 2009 r., gdy urząd statystyczny po raz pierwszy zbadał subiektywne oceny sytuacji gospodarstw domowych – ten odsetek nigdy nie przekraczał 30 proc.

Najlepiej sytuację materialną gospodarstw domowych oceniają osoby pracujące na własny rachunek. W tej grupie za dobrą lub raczej dobrą uważa ją przeszło 70 proc. respondentów. Na drugim biegunie są gospodarstwa domowe rencistów, gdzie odsetek takich odpowiedzi wynosił zaledwie 18 proc.

Rekordowo niskie bezrobocie 

Od blisko trzech dekad wskaźnik bezrobocia nie osiągnął tak niskiego poziomu, jak obecnie – podkreśla minister rodziny, pracy i polityki społecznej Bożena Borys-Szopa – I choć zbliżamy się do granicy tzw. bezrobocia naturalnego, to sytuacja wciąż systematycznie się poprawia – dodaje minister. 
Dla przykładu, liczba bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy w końcu 2018 roku wyniosła 969 tys., a stopa bezrobocia wynosiła wówczas 5,8 proc. 

REKLAMA

Jeśli jednak spojrzymy na dane sprzed czterech lat możemy mówić o naprawdę znaczącej poprawie sytuacji na rynku pracy.

• W porównaniu do stanu z końca 2015 roku liczba bezrobotnych (na koniec 2018 roku) była niższa o prawie 595 tys. osób, tj. o 38 proc.
• Stopa bezrobocia rejestrowanego w tym czasie spadła o prawie 4 pkt proc.

• Jak Polacy oceniają #rynekpracy? O tym w badaniu @Workservicepl pic.twitter.com/1TvqpMa3NK

  — Ministerstwo Rodziny (@MRPiPS_GOV_PL) September 27, 2019

Więcej osób ma pracę, rosną też pensje 

Z Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL), wynika, że na przestrzeni ostatnich lat znacznie wzrosła liczba pracujących Polaków. W 2015 było to 16,1 mln osób, w 2018 roku 400 tys. osób więcej, czyli 16,5 mln osób. Wzrosła także liczba pracowników najemnych zatrudnionych na czas nieokreślony, z 9,1 mln w 2015 roku do prawie 10 mln w 2018 roku. 

Nie tylko więcej osób ma pracę, ale rosną też pensje – średnio w tempie 7 proc. rocznie. 

W 2015 roku najniższe pensje wynosiły 1750 złotych, w bieżącym roku to 500 złotych więcej, a w przyszłym roku minimalne wynagrodzenie wzrośnie do poziomu 2600 złotych, czyli aż o 850 złotych więcej niż w 2015 roku. 

REKLAMA

Razem z minimalną pensją wzrasta minimalna stawka godzinowa, która w 2019 roku wynosi 14,7 złotych, w przyszłym roku będzie to 17 złotych.

Ocena sytuacji zależy od liczby dzieci w rodzinie

Na ocenę sytuacji materialnej gospodarstw domowych duży wpływ ma liczba dzieci.

Najgorzej wiedzie się rodzicom samotnie wychowującym potomstwo, spośród których dobrą lub raczej dobrą sytuację materialną deklaruje 32 proc. Wśród par z dziećmi odsetek ten waha się (w zależności od liczby dzieci) od 55 do 60 proc., a wśród bezdzietnych gospodarstw domowych wynosi 48,8 proc.

Poprawie kondycji gospodarstw ma program 500 plus

W ocenie ma swój udział program 500 plus. Zanim został uruchomiony (w 2016 r.) najgorszej swoją sytuację materialną oceniali rodzice samotnie wychowujący potomstwo oraz rodziny wielodzietne (z co najmniej trójką dzieci).

REKLAMA

Małżeństwa z 3 lub większą liczbą dzieci nadal znajdowały się w najtrudniejszej sytuacji materialnej, jednak ich sytuacja dochodowa znacznie się poprawiła – wzrost przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę w tych gospodarstwach wyniósł 5,5% (w 2017 r. – 13,6%).

Wzrósł dochód na osobę, zmalały wydatki

Średnio w Polsce dochód rozporządzalny na osobę wynosił w 2018 r. 1693 zł. W ujęciu realnym (po korekcie o wpływ zmian cen) zwiększył się o 4,3 proc. wobec 2017 r.

Choć wzrost dochodów zwalnia, hamuje też wzrost wydatków. Te w przeliczeniu na osobę wyniosły przeciętnie w ub.r. 1187 zł, co oznacza, że w ujęciu realnym zmalały o 0,7 proc.

 To pierwszy taki przypadek od 2013 r. W 2017 r. wydatki na osobę zwiększyły się realnie o 1,9 proc., a w 2016 r. o 4,3 proc.

REKLAMA

Wydatki na towary i usługi konsumpcyjne wyniosły 1137 zł i były realnie niższe o 0,8% w stosunku do 2017 r.

Utrzymała się również tendencja spadkowa w ilościowym spożyciu większości podstawowych artykułów żywnościowych.

Rosną oszczędności

Gospodarstwa domowe osiągały wyższe dochody natomiast ich wydatki pozostały na podobnym poziomie, w związku z tym wzrosła nadwyżka dochodów nad wydatkami.

Badania budżetów gospodarstw domowych sugerują, że statystyczne gospodarstwo domowe wydaje obecnie 70,1 proc. swoich dochodów rozporządzalnych, podczas gdy jeszcze w 2014 r. udział ten przekraczał 80 proc., a do 2006 r. przewyższał 90 proc. To oznacza, że mogą one przeznaczać coraz więcej na oszczędności.

REKLAMA

Coraz lepsze wyposażenie mieszkań

Poprawiło się wyposażenie gospodarstw domowych w dobra trwałego użytkowania, zwłaszcza nowej generacji, przy jednoczesnym spadku poziomu wyposażenia w sprzęt starszego typu.

Z roku na rok powoli, ale systematycznie rośnie średnia powierzchnia mieszkania. Przeciętne gospodarstwo domowe w 2018 roku zajmowało mieszkanie o powierzchni 79,4 m2, składające się z 3 pokoi (w 2017 r. 77,9m2 i 3 pokoje).

Najlepiej swoja sytuację oceniają mieszkańcy woj. opolskiego

Najlepsze oceny formułują mieszkańcy województwa opolskiego, gdzie swoją sytuację za dobrą lub raczej dobrą uważa 48,9 proc. badanych.

Dalej są województwa lubuskie (47,7 proc.), śląskie (47,6 proc.), mazowieckie (47,3 proc.) i zachodniopomorskie (47,1 proc.).

REKLAMA

Tymczasem w Opolskiem dochód rozporządzalny (tzn. po opłaceniu podatków i składek) wynosił w ub.r. niespełna 94 proc. średniej krajowej, a w Lubuskiem 98 proc.

Najwyższe dochody mieli mieszkańcy Mazowieckiego (120 proc. średniej krajowej) i śląskiego (104 proc.).

Polskie Radio 24, GUS, jk