UOKiK chce wzmocnić pozycję producentów żywności w relacjach z dużymi sieciami handlowymi. Oto plan

- Dostawca i nabywca powinni po przeczytaniu umowy znać swoje prawa i obowiązki. Niezwykle istotne jest również, aby były one równe dla rolnika i jego kontrahenta, np. przetwórcy owoców czy podmiotu skupowego. Jeżeli duży przedsiębiorca proponuje skorzystanie z gotowego wzorca umowy, to powinien on zostać sformułowany tak, aby jego mniejszy partner handlowy nie był pokrzywdzony treścią kontraktu – tłumaczy prezes UOKiK, cytowany w informacji Urzędu.

Powiązany Artykuł

UOKiK: rolnicy i dostawcy otrzymali ponad 400 mln zł zaległych płatności za ich produkty

To nie pierwsza interwencja UOKiK w sprawie rolników 

Prezes Tomasz Chróstny przypomniał, że od kilku lat UOKiK może interweniować w przypadku wykorzystywania przewagi kontraktowej dużych podmiotów na rynku rolno-spożywczym. A pisemne zabezpieczenie interesów dostawców jest szczególnie ważne ze względu na specyfikę rynku, niezwykle wrażliwego na czynniki zewnętrzne, takie jak np. warunki atmosferyczne.

Zdaniem prezesa Chróstnego dla rolników w umowie najważniejsza jest cena, jaką otrzymają za dostarczone produkty. Powinna być ona jasno określona. Dlatego oprócz wskazania konkretnej kwoty, mogą zostać podane również kryteria ustalania należności. Strony powinny jasno określić, w oparciu o jakie zasady cena będzie obliczona. Mogą również wskazać cenę minimalną, która będzie zabezpieczeniem dla dostawcy.

Termin płatności powinien być jednoznaczny

Prezes Chróstny podkreślił, jak istotny jest termin płatności. Nie powinien on przekroczyć 30 dni, ale strony mogą umówić się, że zapłata nastąpi w ciągu 60 dni. Ten termin może zostać wydłużony, tylko jeżeli nabywca produktów rolnych również jest małym lub średnim przedsiębiorcą, a odsunięcie zapłaty w czasie nie będzie rażąco nieuczciwe dla rolnika. Ale w przypadku ustalenia terminu płatności dłuższego niż 30 dni rolnikowi należą się odsetki do dnia zapłaty. Strony umowy powinny również uregulować sprawę dostaw produktów i ich harmonogramu. W umowie powinien być wskazany najpóźniejszy możliwy termin dostawy, a także możliwości i warunki jego zmiany.

Nabywca żywności ma praw do kontroli jakości 

Prezes Chróstny zaznaczył, że dostawa produktów rolno-spożywczych musi być zgodna z przepisami w zakresie stosowania środków ochrony roślin. Nabywca ma prawo skontrolować, czy dostarczony towar nie jest wadliwy. Może to sprawdzić w swoim laboratorium lub zlecić badania innym podmiotom.

Umowa powinna przewidywać wystąpienie tzw. siły wyższej tj. wystąpienie zjawisk niezależnych od dostawcy, takich jak np. huragan, czy powódź. Umowa powinna wskazywać, jakie zdarzenia strony uznają za przypadki siły wyższej, a także sposób postępowania, jeśli one wystąpią. Natomiast nie można wymagać, aby rolnik zgłaszał wystąpienie siły wyższej w trakcie trwania tego zdarzenia.

Powiązany Artykuł

UOKiK: uwaga na rabaty sieci handlowych udzielane dostawcom artykułów rolno-spożywczych

Kupujący ma prawo do kar umownych od dostawcy

Jeżeli kontrahent nie wypełni swoich zobowiązań, umowa może przewidywać kary umowne, ale powinny być rozsądnie ustalone i przysługiwać obu stronom symetrycznie.

Strony mogą przewidzieć rozwiązanie umowy przez którąkolwiek z nich za wypowiedzeniem lub natychmiastowo. Przesłanki do wypowiedzenia umowy mogą być ustalone dowolnie.

W przypadku umowy na czas nieokreślony strony mogą ją wypowiedzieć w każdej chwili z zachowaniem wskazanego okresu wypowiedzenia. Kontrahenci mogą również wprowadzić do umowy prawo odstąpienia od niej w określonym terminie. Jest to zabezpieczenie dla stron, które mogą w tym czasie zastanowić się, czy faktycznie chcą realizować umowę w opisanym zakresie.

UOKiK przypomina również, że sprawami związanymi z obowiązkiem zawarcia pisemnej umowy nabycia produktów rolnych od rolników zajmuje się Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa.

PR24/PAP/sw