Walka o inflację trwa. Banki centralne używają różnych narzędzi
Banki centralne zostały powołane w celu wspierania dobrobytu gospodarczego i społecznego. Częścią misji im powierzonej jest utrzymywanie cen na stabilnym poziomie - to znaczy niedopuszczanie do zbyt szybkiego ich wzrostu lub spadku. Banki centralne najczęściej przyjmują, że pożądana stopa inflacji powinna utrzymywać się na poziomie 2 procent rocznie. Sprawdzamy, jakie środki podejmują banki centralne na świecie i w Polsce w celu prowadzenia polityki pieniężnej.
2021-05-14, 09:27
Banki centralne starają się kontrolować inflację poprzez wpływanie na stopy procentowe. Kiedy inflacja jest zbyt wysoka, podnoszą stopy procentowe, aby spowolnić gospodarkę i obniżyć inflację. Gdy inflacja jest zbyt niska, obniżają stopy procentowe, aby pobudzić gospodarkę i zwiększyć inflację. Umiarkowana stopa inflacji uznawana jest za sprzyjającą wzrostowi gospodarczemu.
Rezerwa Federalna
W celu wspierania wzrostu gospodarczego Rezerwa Federalna w USA utrzymuje politykę łatwego dostępu do pieniądza, mimo że gospodarka, jak przyznają przedstawiciele Fed, przyspiesza. Krótkoterminowe stopy procentowe utrzymywane są na poziomie bliskim zera, a bank skupuje co miesiąc obligacje o wartości co najmniej 120 mld dolarów. Skup aktywów z rynku jest dwutorowym działaniem mającym na celu wsparcie gospodarki poprzez oddziaływanie na rynkowe stopy procentowe. Zakupy obligacji o długich terminach zapadalności powodują wzrost ich cen i jednocześnie spadek oprocentowania sprawiając, że rynkowa stopa procentowa jest niższa, a Fedowi właśnie o to chodzi.
Pomimo wzrostu inflacji Federalny Komitet Otwartego Rynku jednogłośnie zdecydował się w kwietniu nie wprowadzać zmian w swoim podejściu i nie dał żadnych wskazówek, że sytuacja zmieni się w najbliższym czasie. Prezes Fed Jerome Powell powiedział, że ożywienie jest "nierówne i dalekie od całkowitego". Zauważył, że presja inflacyjna może wzrosnąć w nadchodzących miesiącach, ale te "jednorazowe wzrosty cen prawdopodobnie będą miały jedynie przejściowy wpływ na inflację." Powell dodał, że to jeszcze nie czas, aby mówić o ograniczaniu akomodacji polityki, w tym skupu aktywów.
Japońskie marzenia o inflacji
Prezes Banku Japonii (BOJ) Haruhiko Kuroda stał się drugim najdłużej urzędującym szefem japońskiego banku centralnego. Stanowisko to objął w 2013 r., zobowiązując się do osiągnięcia 2-procentowej inflacji poprzez drastyczne kroki luzowania polityki pieniężnej, zwane "bazooką Kurody". Jednak biorąc pod uwagę, że kadencja Kurody kończy się w kwietniu 2023 roku, spełnienie obietnicy osiągnięcia 2-procentowej inflacji może być znacznie trudniejsze niż ustanowienie nowego rekordu jako najdłużej urzędujący szef banku centralnego w historii sięgającej 1882 roku.
REKLAMA
Powiązany Artykuł

"Mało opłacalne, ale trudno znaleźć dla nich alternatywę". Dr Wysocka o lokatach bankowych
Szereg kroków podjętych przez Kurodę na czele BOJ, w tym agresywny skup aktywów, takich jak japońskie obligacje rządowe i fundusze exchange-traded, nie zdołał jak dotąd zbliżyć Japonii do celu 2 procent. Jednym ze wskaźników zakresu luzowania polityki monetarnej jest baza monetarna, pieniądze w obiegu i depozyty na rachunkach bieżących instytucji finansowych w banku centralnym, która pod koniec marca osiągnęła rekordowy poziom 643,61 bln jenów (5,8 bln dolarów), podczas gdy bilans BOJ spuchł.
- Muszę przyznać, że osiągnięcie celu 2 procent w 2021, 2022, a nawet 2023 roku będzie nadal trudne - powiedział Kuroda podczas sesji parlamentarnej w połowie lutego, miesiąc przed tym, jak BOJ przeprowadził przegląd swoich narzędzi politycznych, aby przygotować się na przedłużające się luzowanie polityki monetarnej. BOJ początkowo dążył do osiągnięcia 2 proc. inflacji w ciągu dwóch lat, ale potem wielokrotnie to odkładał. Kuroda zobowiązał się do osiągnięcia tego celu "tak szybko jak to możliwe", nie precyzując kiedy.

Główny indeks cen konsumenckich, z wyłączeniem zmiennych świeżych produktów spożywczych, spadł w lutym o 0,4 proc. w porównaniu z rokiem ubiegłym. Bank centralny ma opublikować prognozę cen na rok fiskalny 2023 pod koniec kwietnia. Kuroda powiedział, że bezprecedensowe luzowanie polityki monetarnej przez BOJ przyniosło korzyści, takie jak ożywienie japońskiej gospodarki, wzrost zysków przedsiębiorstw i wzrost płac. Jednak nieoczekiwana globalna pandemia, zdaniem gubernatora, położyła kres tym zjawiskom.
W marcu BOJ dokonał pewnych zmian w swojej polityce monetarnej, częściowo w celu rozwiązania pojawiających się skutków ubocznych dłuższego niż oczekiwano luzowania, utrzymując jednocześnie swoje szersze ramy utrzymywania krótkoterminowych stóp procentowych na poziomie minus 0,1%, a długoterminowych stóp procentowych w pobliżu zera procent.
REKLAMA
Powiązany Artykuł

"Bardzo dobre wyniki eksportu oraz produkcji przemysłowej". Ekspert o kondycji polskiej gospodarki
BOJ pozwala teraz, by długoterminowe stopy procentowe poruszały się w szerszym zakresie niż wcześniej, starając się tchnąć nieco życia w rynek obligacji, na którym obecność banku wzrosła. Bank będzie kupował ETF-y, czyli produkty inwestycyjne składające się z akcji śledzących indeks Topix, tylko wtedy, gdy będzie to konieczne, choć już stał się głównym posiadaczem japońskich akcji.
Aktywa netto banku wzrosły do 714,23 bilionów jenów na koniec marca, z czego ponad 70 procent stanowią japońskie obligacje rządowe, a 5 procent ETF-y. Kuroda i obserwatorzy BOJ zgadzają się, że jest jeszcze zbyt wcześnie, by mówić o wycofaniu się z kroków, które wprowadziły bank centralny na nieznane terytorium.
- W teorii ceny wzrosną, gdy w obiegu będzie więcej pieniędzy. Problem polega jednak na tym, że do konsumentów nie dotarło zbyt wiele pieniędzy, nawet dzięki bazooce Kurody" - powiedział Toru Suehiro, starszy ekonomista w Daiwa Securities w wywiadzie dla serwisu Mainichi. - Trudno będzie dyskutować o odejściu od akomodacyjnej polityki monetarnej, zanim kadencja Kurody dobiegnie końca, a sytuacja została ustawiona tak, by luzowanie było kontynuowane - powiedział.
- Bank Japonii skupi się na wspieraniu zielonych inwestycji i przyspieszeniu prac nad cyfrową walutą banku centralnego, ponieważ potrzebuje osiągnięć, które staną się jego spuścizną jako szefa BOJ - dodał Suehiro.
REKLAMA
Działania NBP
Z podobnymi wyzwaniami musi się mierzyć Narodowy Bank Polski. Wsparcie gospodarki trzeba zrównoważyć z celami inflacyjnymi. Jak podaje Rada Polityki Pieniężnej w komunikacie prasowym z 5 maja: ''Dostępne prognozy wskazują, że w najbliższych kwartałach nastąpi ożywienie koniunktury, choć skala i tempo tego ożywienia są obarczone niepewnością. Głównym źródłem niepewności pozostaje dalszy przebieg pandemii i jej wpływ na koniunkturę w kraju i za granicą. Pozytywnie na krajową koniunkturę wpływać będą nadal działania ze strony polityki gospodarczej, w tym poluzowanie polityki pieniężnej NBP dokonane w ub.r., a także przewidywane ożywienie w gospodarce światowej."
Jak zauważa NBP, "Tempo ożywienia gospodarczego w kraju będzie także uzależnione od dalszego kształtowania się kursu złotego. NBP będzie nadal prowadził operacje zakupu skarbowych papierów wartościowych i dłużnych papierów wartościowych gwarantowanych przez Skarb Państwa na rynku wtórnym w ramach strukturalnych operacji otwartego rynku. Celem tych operacji jest zmiana długoterminowej struktury płynności w sektorze bankowym, zapewnienie płynności rynku wtórnego skupowanych papierów wartościowych oraz wzmocnienie oddziaływania obniżenia stóp procentowych NBP na gospodarkę, tj. wzmocnienie mechanizmu transmisji monetarnej."
Istotnym narzędziem w arsenale polskiego banku centralnego jest oddziaływanie na kształtowanie się kursu wymiany złotego. ''W celu wzmocnienia oddziaływania poluzowania polityki pieniężnej na gospodarkę NBP może także stosować interwencje na rynku walutowym. Terminy oraz skala prowadzonych działań będą uzależnione od warunków rynkowych. NBP będzie także nadal oferował kredyt wekslowy przeznaczony na refinansowanie kredytów udzielanych przedsiębiorcom przez banki.'' - podaje NBP.
PolskieRadio24.pl/ Clvevland Fed/ mainichi.jp/ NBP/ mib
REKLAMA
REKLAMA