Z BUW prosto na aukcję do Rosji. Zabytkowe starodruki kradła gruzińska mafia

Seria kradzieży z BUW. Zginęło blisko 80 zabytkowych książek

Do kradzieży 78 starodruków dochodziło w okresie od grudnia 2022 roku do 16 października 2023 roku. Łupem złodziei padły między innymi pierwsze wydania dzieł rosyjskojęzycznych autorów: Aleksandra Puszkina, Iwana Kryłowa, Nikołaja Gogola i Michaiła Lermontowa. Wartość skradzionych woluminów oszacowano na 3 825 600 złotych. 

Prokuratura Okręgowa w Warszawie przesłuchała we wrześniu podejrzewanego o zrabowanie dzieł Gruzina Mikhaila Z., obecnie osadzonego w litewskim areszcie. Mężczyzna przyznał się do kradzieży wszystkich starych książek z BUW. Zeznał, że działał na zlecenie Rosjanina, który wskazywał, które książki kraść i jakiej kolejności. Organizował on potem sprzedaż książek na w Rosji - według ustaleń śledztwa odbywało się to między innymi na aukcjach organizowanych w Domu Aukcyjnym "Litfond" w Moskwie i Petersburgu. Podczas wskazanych przez Mikhaila Z. aukcji świadkowie zidentyfikowali niektóre dzieła jako skradzione z Polski.

Podejrzany Gruzin wyjaśnił, że zapisywał się jako czytelnik biblioteki i przeglądał podobne stare książki na terenie bibliotek narodowych lub uniwersyteckich w innych stolicach europejskich, w tym w Pradze i Wilnie.

Kradzież starodruków z BUW. Trwa międzynarodowe śledztwo

Aktualnie trwa weryfikacja zakresu współpracy podejrzanego Mikhaila Z. z pozostałymi podejrzanymi w sprawie, którzy według ustaleń śledztwa tworzyli gruzińską zorganizowaną grupę przestępczą, ukierunkowaną na kradzieże XIX-wiecznym książek rosyjskojęzycznych z państw europejskich i ich przemyt do nabywców w Rosji.

Zabytkowe książki skradzione z warszawskiej biblioteki. Śledczy sprawdzają doniesienia z Gruzji

Trwa pozyskiwanie informacji od strony gruzińskiej, jakie czynności procesowe podjęto względem pozostałych osób podejrzewanych w związku z ustaleniami polskiej prokuratury oraz co do pozostałej liczby książek, które zostały skradzione. Prokuratura gruzińska przesłała do polskiej prokuratury materiały z własnego śledztwa, w tym protokoły przesłuchań podejrzanych, którzy brali udział w kradzieży starodruków z BUW, a także powiadomiła, że podczas przeszukań na terenie Gruzji zabezpieczono określoną liczbę zabytkowych książek, których lista została udostępniona.

Czytaj także: 

• Kradzieże książek. O złodziejach literackich dzieł sztuki
• Obrazy Kossaków i Malczewskiego odnalezione w garażu. Skradzione dzieła sztuki wróciły do właściciela

Obecnie zabezpieczone książki są poddawane oględzinom celem ustalania źródeł ich pochodzenia. Polska prokuratura zwróciła się o przesłanie zdjęć zabezpieczonych książek celem umożliwienia przez polskiego biegłego weryfikacji, czy pochodzą one z BUW.
Trwające postępowanie przygotowawcze zmierzać będzie do ustalenia, gdzie znajdują się skradzione z BUW starodruki, w celu podjęcia w przyszłości działań zmierzających do restytucji tych dóbr kultury.

Źródła: Polskie Radio/PAP/mbl