Powstanie elektroniczny rejestr dłużników państwa

MF liczy, że dzięki rejestrowi w pierwszym roku jego funkcjonowania do budżetu trafi dodatkowe 2,5 mld zł.
Projekt opublikowany na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji zakłada utworzenie Rejestru Dłużników Należności Publicznoprawnych. Ujawniani w nim będą dłużnicy, którzy zalegają z zapłatą co najmniej 500 zł należności publicznoprawnych podlegających egzekucji administracyjnej w wyniku ostatecznej decyzji.
W projekcie napisano, że dostęp do rejestru miałby być bezpłatny i możliwy online za pośrednictwem Biuletynu Informacji Publicznej. Planowane jest opracowanie wyszukiwarki, która pozwoli dotrzeć do danych o zaległościach osobom znającym dane dłużników. Wskazano, że dostęp do rejestru będą mieli wierzyciele publicznoprawni oraz organy egzekucyjne.
Rejestr ujawniać ma dane dłużnika
W rejestrze wykazywana byłaby tylko kwota główna bez odsetek, kar i opłat związanych z długiem. Rejestr ujawniać ma też dane dłużnika: imię, nazwisko, adres, nazwę firmy oraz analogiczne dane wierzyciela. Przed wpisaniem dłużnika do rejestru wierzyciel będzie musiał go ostrzec, że grozi mu znalezienie się na takiej "czarnej liście". Wpis będzie mógł nastąpić po upływie 30 dni od doręczenia dłużnikowi zawiadomienia.
Zgodnie z projektem wniesienie skargi do sądu lub wszczęcie postępowania w trybie nadzwyczajnym nie będzie przesłanką do zwolnienia wierzyciela z obowiązku ujawnienia dłużnika i jego zaległości w rejestrze. - Nie będą natomiast ujawniane należności pieniężne w przypadku odroczenia terminu ich płatności, rozłożenia zapłaty na raty lub wstrzymania wykonania decyzji określającej lub ustalającej wysokość tych należności - napisano w dokumencie.
Zdaniem MF rozwiązanie to będzie chronić dłużników i da gwarancję, że do rejestru nie będą trafiać zobowiązania, których istnienie lub wysokość może ulec zmianie w administracyjnym toku instancji.
Wykreślenie z rejestru
Informacje ujawnione w rejestrze mają być wykreślane "niezwłocznie" m.in. w przypadku całkowitego wygaśnięcia należności, odroczenia terminu płatności, rozłożenia jej na raty lub wstrzymania wykonania decyzji ustalającej lub określającej należność.
- Proponowana regulacja zapewni możliwość aktywnego i skutecznego udziału dłużnika w procedurze ujawniania ciążącego na nim obowiązku poprzez wprowadzenie instytucji sprzeciwu w sprawie wpisu do rejestru, rozpatrywanego w pierwszej instancji przez wierzyciela, na wniosek którego nastąpi wpis do rejestru - wskazano w projekcie.
Nie przewiduje się terminu na wniesienie takiego sprzeciwu. Co prawda wniesienie sprzeciwu nie oznaczałoby wykreślenia dłużnika z rejestru, ale byłoby w nim odnotowywane. Na odmowę uwzględnienia sprzeciwu dłużnik mógłby złożyć zażalenie, a następnie skargę do sądu administracyjnego.
Początkowo do rejestru będą trafiać zalegający z płaceniem podatków i tła
Zgodnie z projektem w pierwszym etapie tworzenia rejestru, będą do niego trafiać dłużnicy zalegający z zapłatą podatków i cła. Urzędy skarbowe i celne dysponują bowiem systemami informatycznymi, które nie wymagają znacznych zmian, aby dane z nich mogły automatycznie przepływać do nowego rejestru. Proponuje się, by katalog należności, które mają być uwidaczniane w rejestrze, określał minister finansów w rozporządzeniu po adaptacji systemów informatycznych innych wierzycieli np. ZUS, wojewodów, jednostek samorządu terytorialnego.

PAP, awi