500+ zmienia się w 800+. Przypominamy historię i założenia programu wsparcia rodzin

Program 500+ to realizowany w Polsce od 1 kwietnia 2016 państwowy program z zakresu polityki społecznej, mający pomóc rodzinom w wychowaniu dzieci poprzez comiesięczne świadczenia wychowawcze na każde dziecko w rodzinie w wysokości 500 złotych.

Program Rodzina 500+ ma na celu poprawić sytuację materialną rodzin z dziećmi, zmniejszyć ubóstwo i zachęcić do podejmowania decyzji o posiadaniu większej liczby dzieci. Program jest częściowo finansowany ze środków Unii Europejskiej.

Zmiany w programie

Początkowo program Rodzina 500+ był przeznaczony tylko na drugie i każde kolejne dziecko, a w przypadku rodzin o niższych dochodach - również na pierwsze.

Zgodnie ze zmianami wprowadzonymi w programie Rodzina 500+, od 1 lipca 2019 roku świadczenie wychowawcze w wysokości 500 zł miesięcznie przysługuje na każde dziecko do ukończenia 18. roku życia, bez względu na dochód osiągany przez rodzinę. Dzięki temu ze świadczenia 500+ skorzystało około 6,8 miliona dzieci.

28 lipca 2023 roku Senat przyjął bez poprawek nowelizację ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. Zwiększa ona świadczenie 500+ do 800 złotych. Przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2024 roku. Zmiana wysokości świadczenia nastąpi automatycznie, bez konieczności składania dodatkowego wniosku.

Pieniądze z karuzeli

Od początku trwania programu do końca 2022 roku wydano na cel 500+ ponad 250 mld złotych. Politycy obozu rządzącego podkreślają, że dostępność tych środków jest między innymi wynikiem walki z mafiami vatowskimi i uszczelnianiem systemu poboru tego podatku.

Według premiera Mateusza Morawieckiego, od 2015 roku rząd PiS zmniejszył lukę w VAT o połowę, co skutkowało pojawieniem się nowych środków w budżecie państwa.

Zasady działania programu

Prawo do świadczenia wychowawczego jest ustalane na roczny okres świadczeniowy trwający od 1 czerwca do 31 maja następnego roku.

Świadczenie 500+ przysługuje od narodzin dziecka aż do ukończenia przez nie 18 lat. Mają do niego prawo zarówno dzieci przebywające w rodzinach, jak i w pieczy zastępczej.

Rodzice/opiekunowie, którzy nie pobierają świadczenia wychowawczego z programu Rodzina 500+ w każdej chwili mogą przystąpić do programu, składając wniosek.

W przypadku złożenia wniosku w trakcie trwania okresu świadczeniowego świadczenie wychowawcze jest przyznawane co do zasady (z zastrzeżeniem przewidzianych w ustawie wyjątków) od miesiąca złożenia wniosku do końca okresu świadczeniowego.

Nowy okres świadczeniowy w ramach rządowego programu Rodzina 500+ rozpoczął się 1 czerwca 2023 r. i będzie trwał do 31 maja 2024 r.

Wpływ na społeczeństwo

Program 500+ miał na celu zwiększenie liczby urodzeń w Polsce, która jest jednym z krajów o najniższym przyroście naturalnym w Europie. Według danych GUS, w 2017 roku w Polsce urodziło się o 18 tys. dzieci więcej niż w 2016 roku, co może być częściowo efektem programu. Jednak w kolejnych latach liczba urodzeń spadła i nie osiągnęła poziomu sprzed wprowadzenia programu.

Program 500+ przyczynił się do zmniejszenia ubóstwa i nierówności społecznych w Polsce, szczególnie wśród rodzin wielodzietnych i wiejskich. Według danych GUS, dzięki programowi 500+ liczba osób żyjących w skrajnym ubóstwie spadła o 94 proc., a liczba osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym spadła o 11 proc. Program 500+ poprawił także jakość życia wielu rodzin, umożliwiając im lepsze wyżywienie, edukację i rozrywkę dla dzieci.

Świadczenie miało także wpływ na rynek pracy w Polsce, zarówno po stronie popytu, jak i podaży. Jeśli chodzi o popyt, program 500+ zwiększył konsumpcję i napędził wzrost gospodarczy, co przełożyło się na większe zapotrzebowanie na pracę, szczególnie w sektorze usług i handlu. W kwestii podaży program 500+ wpłynął na zmniejszenie aktywności zawodowej kobiet, zwłaszcza matek małych dzieci. Według Instytutu Badań Strukturalnych, po wprowadzeniu programu z rynku pracy odeszło około 100 tys. kobiet.

• Fogiel o 800+: Polacy muszą pamiętać, że są tacy, którzy chcą likwidować takie programy
• [POLSKIE RADIO 24] Wicepremier Kaczyński: podjęliśmy wielką politykę społeczną, której podstawą była reforma finansów

PolskieRadio24.pl/ IAR/ mib