Wakacje kredytowe i zmiany w KRS. Tym zajmą się ministrowie na posiedzeniu rządu
2024-02-20, 06:05
Rząd zajmie się we wtorek projektem dotyczącym wakacji kredytowych. Ministrowie będą też obradowali nad zmianami w Krajowej Radzie Sądownictwa. W porządku obrad jest także informacja ministra rolnictwa na temat bieżącej sytuacji w rolnictwie.
Obrady Rady Ministrów ruszą we wtorek ok. godziny 11.00. Jednym z tematów posiedzenia rządu ma być projekt nowelizacji ustawy o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej oraz ustawy o finasowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom. Ustawę przygotował resort finansów.
Wakacje kredytowe na obradach rządu
Kredytobiorcy, zgodnie z projektem, będą mogli zawiesić spłatę raty dwa razy w drugim kwartale i po razie w trzecim i czwartym kwartale tego roku. Takie wsparcie będzie jednak prawdopodobnie przysługiwało mniejszej liczbie osób niż w ubiegłych latach.
Choć inflacja zmalała, nadal wielu Polaków, którzy zaciągnęli kredyt przed lipcem 2022 roku, ma dziś gorsze warunki niż w dniu podpisania umowy kredytowej. Niektórym raty wzrosły kilkakrotnie. Dlatego też rząd zdecydował się powtórzyć rozwiązanie z ostatnich lat: dzięki wakacjom kredytowym osoby w trudnej sytuacji mają mieć możliwość złapania finansowego oddechu.
Wprowadzony ma zostać maksymalny czynnik raty do dochodu. Kredytobiorca będzie mógł skorzystać z pomocy, jeśli przekroczy on 35 procent. Ma to zapobiec sytuacjom, w których względnie majętne osoby wykorzystają wakacje kredytowe do nadpłacania rat. O tym, jak ostatecznie będą wyglądały warunki zawieszenia rat kredytu, zdecyduje dziś rząd.
W grudniu z Sejmu wycofany został inny projekt ustawy przedłużającej wakacje kredytowe na 2024 rok, wniesiony przez grupę posłów Trzeciej Drogi. W nim maksymalny czynnik raty do dochodu ustalono na 40 procent.
Donald Tusk: nasz projekt wakacji kredytowych jest wyważony
Sprawę skomentował wtedy premier Donald Tusk. - Był ten projekt restrykcyjny, bardzo ograniczał pulę potencjalnych beneficjentów, i jest ten bardzo hojny, ogłoszony przez Morawieckiego, jak zawsze bez informacji, gdzie w budżecie są na to środki - powiedział szef rządu. Donald Tusk zapowiedział wtedy przygotowanie wyważonego projektu. - Banki muszą być gotowe na taki projekt, który nie będzie pewnie przez nie entuzjastycznie przywitany. Przewiduję, że projekt końcowy będzie obejmował o wiele większą grupę ludzi niż w tym projekcie restrykcyjnym, ale chyba nie będzie aż tak drogi, jak proponuje Morawiecki, bo musimy brać też pod uwagę źródła finansowania, to jest niezbędne - powiedział premier.
Zmiany w wakacjach kredytowych krytykował wtedy były premier Mateusz Morawiecki. - O to warto dopytywać, gdzie to jest. Podpowiem ministrowi finansów i premierowi Donaldowi Tuskowi, że to jest bezkosztowe - to jest wyłącznie koszt dla banków. Nie bójcie się tych banków, naprawdę warto to zrealizować - mówił polityk.
W ubiegłym roku z tej formy wsparcia skorzystał mniej więcej co drugi kredytobiorca. Nowe przepisy mają wejść w życie od 1 kwietnia. Przedłużenie wakacji kredytowych będzie kosztowało budżet około 2,5 miliarda złotych.
Posłuchaj
Zmiany w KRS. Sędziów znów wybiorą sędziowie
Podczas posiedzenia ministrowie będą też obradowali nad zmianami w Krajowej Radzie Sądownictwa. Projekt reformy KRS przewiduje między innymi zmianę sposobu wyborów sędziów do Rady. Dokument przygotował resort sprawiedliwości.
Zgodnie z projektem 15 członków KRS wybieraliby sami sędziowie, w wyborach bezpośrednich organizowanych przez Państwową Komisję Wyborczą. To podobne rozwiązanie do tego, które obowiązywało przed 2017 rokiem. Nowelizacja przegłosowana siedem lat temu przez Prawo i Sprawiedliwość te kompetencje przekazała jednak Sejmowi.
Rozwiązanie to krytykowała ówczesna opozycja, podnosząc, że doszło do upolitycznienia KRS i - co za tym idzie - całego wymiaru sprawiedliwości. Do podobnych wniosków dochodziły później kolejne instytucje - od sądów krajowych przez organy unijne aż po Trybunał Sprawiedliwości UE oraz Europejski Trybunał Praw Człowieka. Rząd Zjednoczonej Prawy na przestrzeni lat niezmiennie twierdził, że po zmianach kontrolę nad sądami przejęli obywatele, oraz że z takiego rozwiązania korzystają również inne kraje. TSUE i Komisja Europejska do tej argumentacji nie dały się jednak przekonać, co skutkowało kolejnymi karami nakładanymi na Polskę.
Minister sprawiedliwości Adam Bodnar mówi, że proponowany przez jego resort projekt zmian w KRS to krok w kierunku "odbudowy państwa prawa po latach zawieruchy". PiS krytykuje tymczasem zapis projektu, w którym mowa o tym, że do KRS nie mogliby kandydować sędziowie, którzy zostali powołani na wniosek Rady po reformie Prawa i Sprawiedliwości. W ocenie prawicy to "dzielenie sędziów na lepszych i gorszych".
Posłuchaj
Spór wokół Krajowej Rady Sądownictwa
Krajowa Rada Sądownictwa powołuje sędziów na wniosek prezydenta. W jej skład wchodzi 25 osób, w tym m.in. 15 członków wybranych spośród sędziów.
Według projektu do składu KRS wybieranych ma być: po jednym sędzim Sądu Najwyższego, sądów wojskowych, Naczelnego Sądu Administracyjnego, Wojewódzkich Sądów Administracyjnych, dwóch sędziów sądów apelacyjnych, trzech sędziów sądów okręgowych, sześciu sędziów sądów rejonowych.
Dodatkowo przy KRS ma powstać nowy organ doradczy - Rada Społeczna, w której skład wejdą: po jednej osobie wskazanej przez Naczelną Radę Adwokacką, Krajową Radę Radców Prawnych, Krajową Radę Notarialną, Radę Główną Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Rzecznika Praw Obywatelskich, Krajową Radę Prokuratorów przy Prokuratorze Generalnym oraz trzech przedstawicieli organizacji pozarządowych wskazanych przez prezydenta.
Ta nowelizacja nie rozwiązuje problemu tak zwanych neo-sędziów. Przepisy w tym zakresie mają trafić pod obrady rządu prawdopodobnie w kwietniu.
Posłuchaj
Powstanie nowe ministerstwo?
Rząd ma się także zająć projektem rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie utworzenia Ministerstwa Przemysłu. Zgodnie z założeniami projektu, rozporządzenie wejdzie w życie 1 marca, co oznacza faktyczne utworzenie z tą datą nowego resortu. Minister przemysłu - Marzena Czarnecka - od kilku tygodni już pracuje; siedziba resortu ma znaleźć się na Śląsku.
W porządku obrad Rady Ministrów jest także informacja ministra rolnictwa na temat bieżącej sytuacji w rolnictwie. W wielu miejscach w Polsce odbędą się dziś protesty i blokady organizowane przez rolników, którzy sprzeciwiają się warunkom, na jakich wwożone są produkty rolne z Ukrainy oraz zapisom Zielonego Ładu.
- Szefowa KE odwiedzi Polskę? Ustalenia brukselskiej korespondentki Polskiego Radia
- Szefowa komisji ds. Pegasusa: chcemy, by prezes PiS zeznawał pod przysięgą
IAR/PAP/jmo