Historyczne chwile. Tak Polacy głosowali w referendach konstytucyjnym i akcesyjnym do UE
15 października 2023 roku Prawo i Sprawiedliwość planuje przeprowadzić referendum ogólnokrajowe, w którym zostaną Polakom zadane cztery pytania. To nie będzie pierwsze, a już szóste referendum ogólnokrajowe po 1989 r. Tym razem przedstawiamy historię referendum konstytucyjnego z 1997 r. i referendum akcesyjnego do UE z 2003 r.
2023-08-16, 17:36
Pierwsze dwa referenda z 18 lutego 1996 r. opisaliśmy szczegółowo tutaj.
Referendum ogólnokrajowe w sprawie przyjęcia nowej Konstytucji RP, nazywane referendum konstytucyjnym, odbyło się 25 maja 1997 r.
Pytanie referendalne brzmiało: Czy jesteś za przyjęciem Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej uchwalonej przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r.?
Co ważne, w referendum oddano 12,1 mln głosów, z czego 11,9 mln było ważnych. Za przyjęciem konstytucji zagłosowało 6,3 mln osób (53,45 procent), przeciwko było 5,5 mln (46,55 procent). Frekwencja wyniosła 42,86 procent. Zgodnie z Ustawą Konstytucyjną z dnia 23 kwietnia 1992 roku o trybie przygotowania i uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, konstytucja zatwierdzona przez Zgromadzenie Narodowe miała być przyjęta w referendum niezależnie od frekwencji.
REKLAMA
Tym samym protest prawicy związany z niską frekwencją nie odniósł skutku i został oddalony przez Sąd Najwyższy.
"Referendum konstytucyjne przeprowadzone w dniu 25 maja 1997 r. na podstawie zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. jest ważne" - brzmiała treść uchwały Sądu Najwyższego.
Polskie referenda w III RP
Referendum akcesyjne
Dokładnie było to ogólnokrajowe referendum w sprawie wyrażenia zgody na ratyfikację Traktatu dotyczącego przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej. To było jedyne dotąd referendum, w którem udało się osiągnąć 50-procentową frekwencją, dzięki czemu było ono po raz pierwszy w III RP ważne i trwało dwa dni - 7 i 8 czerwca 2003 r.
Do urn poszło 17 mln Polaków, co dało ponad 58-procentową frekwencję.
REKLAMA
Polacy odpowiadali na pytanie: Czy wyraża Pani / Pan zgodę na przystąpienie Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej?
77 proc. Polaków opowiedziało się za ratyfikacją Traktatu. To oznaczało akcesję do UE. Natomiast 23 proc. było przeciwko. Największe poparcie dla integracji zanotowano w gminach w woj. zachodniopomorskim, lubuskim, śląskim, dolnośląskim oraz w dużych miastach Polski zachodniej i centralnej, najmniejsze w województwach podlaskim i lubelskim.
Referendum kosztowało 82,2 mln zł. Państwo prowadziło także profrekwencyjną kampanię pierwszy raz z wykorzystaniem telefonów komórkowych wysyłając SMS-y zachęcające do pójścia do urn.
Posłuchaj. Jarosław Sachajko, poseł Kukiz 15
Czytaj też:
- Referendum ogólnokrajowe 2023. Wyjaśniamy kwestie jego organizacji, głosowania i przebiegu
- Przewodniczący PKW: zgodnie z przepisami, kto niszczy kartę do głosowania podlega karze
PAP/Infor/mn
REKLAMA