Prezes Trybunału Konstytucyjnego Julia Przyłębska: opozycji nie chodzi o praworządność, tylko o zemstę

Prezes TK została zapytana w TVP Info o zapowiadane przez obecną opozycję zmiany w wymiarze sprawiedliwości. - Jestem trochę zaskoczona, że mówi się o zmianach, i to mówi się o zmianach w takim, można powiedzieć, niepraworządnym kontekście - powiedziała.

Julia Przyłębska: opozycja nie chce praworządności, tylko władzy i zemsty

Według Julii Przyłębskiej, o zmianach "mówi się w kontekście zemsty i jakiegoś takiego ukarania tych, którzy zgodnie z obowiązującym prawem stali się członkami Krajowej Rady Sądownictwa, którzy dbają i stoją na straży prawidłowego wyboru sędziów".

- To zachowanie opozycji, która prawie codziennie opowiada, kto stanie przed Trybunałem Stanu, w jaki sposób zamierza obejść obowiązujące prawo, obejść prezydenta, który jest tą ostatnią instancją, jeśli chodzi o proces legislacyjny, i te elementy zemsty - one pokazują, że w tej całej walce o praworządność, o której opowiadali, to chyba nie o praworządność chodziło, tylko po prostu o przejęcie władzy - oceniła.

Prezes TK: zdumiewające są pretensje i naciski na prezydenta

Prezes TK odniosła się też do krytyki wymierzonej w prezydenta Andrzeja Dudę po ogłoszeniu przez niego decyzji o powierzeniu w tzw. pierwszym kroku misji sformowania rządu premierowi Mateuszowi Morawieckiemu. Jej zdaniem, "zdumiewającym jest, że są pretensje, jakieś naciski, komentarze dotyczące działań prezydenta" zgodnych z Konstytucją.

REKLAMA

- Uważam, że żenujące są takie rożne wypowiedzi, w których mówi się o tym, kogo się będzie za co rozliczać itd. To są rzeczy, w mojej ocenie, nieprzystające do demokracji, do państwa prawa. Uważam, że wszyscy powinni troszeczkę wycofać się, uspokoić emocje i działać lege artis - podkreśliła Przyłębska.

- Apeluję, żebyśmy się trzymali zapisów konstytucji - dodała.

Prace Trybunału Konstytucyjnego

Wcześniej tego dnia odbyło się posiedzenie Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Trybunału Konstytucyjnego, w trakcie którego wystąpiła prezes TK Julia Przyłębska. Mówiła m.in. o pracach Trybunału. Poinformowała, że w 2022 roku do Trybunału Konstytucyjnego wpłynęło 320 spraw, z których 299 podlegało wstępnemu rozpoznaniu.

292 z nich to skargi konstytucyjne, pozostałe to wnioski uprawnionych podmiotów i pytania prawne kierowane do Trybunału przez sądy - dodała. Do repertoriów merytorycznych wpisano 133 sprawy, rok wcześniej było ich 105. Na etapie kontroli wstępnej Trybunał zakończył 182 sprawy, zaś w kontroli merytorycznej 91 (w tym 14 wyroków i 77 postanowień) - zaznaczyła.

REKLAMA

Jej zdaniem, "spośród orzeczeń Trybunału wydanych w 2022 r. na uwagę zasługuje wyrok, w którym Trybunał uznał za niekonstytucyjne wyłączenie sędziego, z powodu kwestionowania konstytucyjnej prerogatywy Prezydenta do powoływania na urząd sędziego". - Jest to kontynuacja linii orzeczniczej przyjętej przez TK we wcześniejszych orzeczeniach - mówiła.

Dodała, że "w tym samym wyroku Trybunał uznał ponadto, że obwieszczenie Prezydenta o wolnych stanowiskach sędziowskich w Sądzie Najwyższym nie wymaga kontrasygnaty Prezesa Rady Ministrów, oraz że tym bardziej brak takiej kontrasygnaty nie jest przesłanką wyłączenia z orzekania sędziego, który został powołany przez prezydenta na jedno ze wskazanych w ten sposób wolnych stanowisk sędziowskich".

Przyłębska: ETPCz narusza zasadę poszanowania jurysdykcji krajowej w sprawach ustrojowych

Julia Przyłębska dodała, że "Trybunał zakwestionował wywiedzioną przez Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu kompetencję tego sądu do oceny procesu powoływania sędziów w Rzeczypospolitej Polskiej, z pominięciem obowiązujących przepisów konstytucji oraz ustaw, a także ostatecznych i powszechnie obowiązujących orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego". W jej ocenie, "jeżeli trybunał międzynarodowy odmawia ich poszanowania, to narusza on wiążącą w prawie międzynarodowym zasadę poszanowania jurysdykcji krajowej w sprawach ustrojowych państwa".

Jak podała, "innym istotnym zagadnieniem ustrojowym rozstrzygniętym przez Trybunał Konstytucyjny w 2022 r. była kwestia tworzenia przepisów porządkowych przez organy stanowiące jednostki samorządu gminnego". Przypomniała, że "Trybunał potwierdził, że wydawanie przez radę gminy przepisów porządkowych - niezbędnych dla ochrony życia lub zdrowia obywateli oraz dla zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego - jest możliwe tylko w zakresie nieuregulowanym w odrębnych ustawach lub innych przepisach powszechnie obowiązujących, w tym w rozporządzeniach".

REKLAMA

Sprawa odbierania prawa jazdy

Prezes TK zwróciła uwagę, że "szczególnie komentowanym w mediach orzeczeniem Trybunału, wydanym w roku 2022, był ten, w którym Trybunał zakwestionował regulację stanowiącą, że informacja organu kontroli ruchu drogowego o ujawnienia naruszenia prawa jest wystarczającą podstawą wydania przez starostę powiatu decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy kierującemu pojazdem, który przekroczył dopuszczalną prędkość o 50 km/h lub przewoził pasażerów w liczbie wyższej niż dopuszczana".

- Trybunał uznał, że niedopuszczalne jest pozbawienia kierującego pojazdem możliwości zakwestionowania tej informacji w procedurze administracyjnej poprzedzającej wydanie decyzji starosty i wskazał, że do ustawodawcy należy określenie adekwatnego trybu i środków prawnych umożliwiających wszechstronne i rzetelne wyjaśnienie okoliczności dotyczących podstawy ukarania - przypomniała prezes TK.

Poprawa dostępności do zawodów prawniczych

Przyłębska mówiła też, że "dzięki orzeczeniom Trybunału Konstytucyjnego z 2022 r. znacznemu poszerzeniu uległ dostęp do wykonywania tradycyjnych zawodów prawniczych". Jak wyjaśniła, po pierwsze, TK zakwestionował górne ograniczenie wiekowe dla kandydatów ubiegających się o przyjęcie na aplikację sędziowską i prokuratorską oraz aplikację sędziowską uzupełniającą i aplikację prokuratorską uzupełniającą w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury.

Przypomniała, że maksymalny wiek kandydatów na aplikacje sędziowską i prokuratorską wynosił 35 lat, kandydatów na aplikacje uzupełniające - 40 lat". Po drugie - jak tłumaczyła - "Trybunał zakwestionował przepis prawa o adwokaturze, uniemożliwiający ubieganie się o dostęp do zawodu adwokata - bez konieczności odbycia aplikacji i złożenia egzaminu adwokackiego - osobom, które posiadają stopień naukowy doktora nauk prawnych oraz wykonywały obowiązki asystenta radcy Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej (a przed 2017 r. - Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa)".

REKLAMA

Pełny tekst wystąpienia Przyłębskiej został opublikowany na portalu wpolityce.pl.

• Opodatkowanie garaży w budynkach wielomieszkaniowych. Jest orzeczenie TK
• Decyzja prezydenta ws. przepisów Prawa Farmaceutycznego. Będzie wniosek do TK

PAP/jmo