Dziś wyznawcy prawosławia i grekokatolicy obchodzą Wigilię

Według tradycji w Kościołach wschodnich święto Bożego Narodzenia trwa trzy dni. Pierwszego dnia (7 stycznia) świętuje się narodzenie Jezusa, drugiego (8 stycznia) czci się Matkę Bożą, a trzeciego (9 stycznia) wspominany jest pierwszy męczennik - święty Stefan.

Ponad 90 proc. prawosławnych parafii w kraju stosuje w życiu religijnym kalendarz juliański. Stałe święta (z wyjątkiem Wielkanocy, której data wyliczana jest w obu obrządkach w nieco inny sposób) wypadają wtedy trzynaście dni po katolickich.

Święta chrześcijan wschodnich poprzedzał 40-dniowy post, bardzo ściśle przestrzegany, zwłaszcza przez ostatnie dni przed świętami i w samą wigilię. W wigilię niektórzy wierni powstrzymują się nawet od picia napojów, aż do spożycia uroczystej, postnej kolacji.

Różne nazwy

Wierni Kościołów wschodnich mają kilka nazw wigilii. W zależności od regionu i tradycji, mówią na nią np. nawieczerie, soczelnik lub swiaty wieczer. Nazwa soczelnik pochodzi od "socziwa", czyli gotowanej pszenicy polewanej miodem (według innych źródeł - soczystej kaszy), która była poprzednikiem współczesnej kutii robionej m.in. z maku i miodu, tradycyjnie zawsze obecnej na wigilijnym stole.

REKLAMA

Prawosławni rozpoczynają wieczerzę wigilijną od dzielenia się prosforą - odpowiednikiem opłatka. Jak zaznaczył dziekan sanocki i proboszcz parafii greckokatolickiej w Komańczy w Bieszczadach ks. Andrzej Żuraw, podobnie jak w Kościele zachodnim, również u wiernych obrządków wschodnich wieczerza wigilijna składa się z dwunastu dań. Na stole będą m.in. ryby, kilka rodzajów pierogów, żurek czy barszcz z uszkami.

- Nie może zabraknąć także kutii – dodał ks. Żuraw.

Nocne nabożeństwo

Po uroczystej kolacji wierni udają się na nocne nabożeństwo składające się z jutrzni i liturgii, w czasie którego często rozbrzmiewają kolędy. Pierwszego dnia świąt w wielu miejscach kultywowana jest tradycja kolędowania z gwiazdą.

Nie ma zwyczaju budowania szopek, a zamiast nich, w centralnej części świątyni ustawiona jest ikona przedstawiająca scenę narodzenia Chrystusa i krzyż. Świątecznym akcentem są choinki.

REKLAMA

 

• Kutia i szczedriwki. Boże Narodzenie w prawosławiu

ms,fc