Aktywizacja kobiet i wsparcie niepełnosprawnych. Ponad 4 mln zł od Caritas Polska i MSZ dla Palestyńczyków

Osoby z niepełnosprawnościami są jednymi z najbardziej zaniedbanych w społeczeństwie palestyńskim. Według danych Palestyńskiego Centralnego Biura Statystycznego z 2021 roku, grupa ta stanowi 2% populacji palestyńskiej. Szacuje się, że na Zachodnim Brzegu Autonomii Palestyńskiej mieszka ponad 44 500 osób niepełnosprawnych, z czego 14 500 to mieszkańcy prowincji Hebron i Betlejem. Wskaźniki analfabetyzmu w tej grupie osiągnęły 32%, a stopa bezrobocia, według danych z 2017 roku, to około 37%. Rzeczywiste liczby mogą być jednak dużo wyższe niż oficjalnie zarejestrowane.

Osoby te są stygmatyzowane i w dużej mierze ukrywane w domach, co jest wynikiem tzw. "kultury wstydu". Znaczenie ma też fakt, że obiekty publiczne, takie jak urzędy, szkoły czy środki transportu nie są dostosowane do ich potrzeb. Także domy, w których mieszkają, wymagają adaptacji, co wiąże się ze znacznymi inwestycjami. Potencjał zawodowy tych osób nie jest w pełni wykorzystywany, a ubóstwo sprawia, że mogą one polegać jedynie na pomocy charytatywnej i skromnych usługach ośrodków rehabilitacyjnych - zwłaszcza w odległych rejonach kraju.

Aktywizacja społeczna

Konieczne jest więc zaangażowanie się w opiekę nad członkami tej grupy, wsparcie ich rozwoju, przejęcie większości kosztów rehabilitacji, edukacji i leczenia, a także aktywizacja zawodowa i społeczna. Włączenie tych osób do życia społecznego jest niezbędnym warunkiem realizacji praw człowieka i eliminowania nierówności. Z uwagi na trudną sytuację polityczną, kwestia ta jest często zaniedbywana.

- Nasz projekt zajmuje się bezpośrednimi potrzebami i dobrobytem osób z niepełnosprawnościami, stwarza usługi na ich rzecz lub podnosi ich jakość, a także przyczynia się do włączenia tych osób do społeczności, jednocześnie zwiększając ich widoczność w społeczeństwie palestyńskim - mówi Sylwia Hazboun, specjalistka ds. projektów zagranicznych w Caritas Polska.

Pomoc Caritasu kierowana jest między innymi do takich osób jak Nibal Rami Issa z Obozu Arroub na Zachodnim Brzegu Autonomii Palestyńskiej, której syn jest autystyczny. Kobieta opowiada, że ma on nadwrażliwość i nadruchliwość. - Przez cztery lata nie wychodziliśmy z domu. To było bardzo trudne. Bałam się o niego, że wyjdzie i nie wróci. Jeśli wychodzi sam z domu, to od razu wszyscy go szukamy, przez trzy, cztery godziny - tłumaczy.

Nibal uznała, że nie może tak dłużej żyć. Powiedziała "dość" i postanowiła, że jej syn będzie się uczył i rozwijał. Z pomocą przyszedł Caritas. - Otworzyła tutaj salę terapii sensorycznej. Mój syn tego potrzebuje, to mu pomaga. To są sprzęty, których nie ma nigdzie indziej. Caritas zmieniła ten ośrodek na lepsze. Dziękuję bardzo! - zwierza się Nibal Rami Issa.

Współpraca

Wsparcie, jakiego udziela Caritas Polska, jest integracyjne i wielopoziomowe. Obejmuje dzieci, osoby dorosłe i ich rodziny. Dociera zarówno do ośrodków działających od lat, jak i całkowicie nowych. Kluczem do sukcesu jest współpraca z ludźmi - zarówno samymi beneficjentami, jak i pracownikami placówek rehabilitacyjnych, terapeutami, przedstawicielami lokalnych władz, a poprzez kampanię społeczną - z całym społeczeństwem Zachodniego Brzegu. W społeczeństwie tym istnieje ogromny potencjał, na którym warto budować postawę otwartości na aktywizację takich osób.

- Wieloletnie zaangażowanie Caritas Polska i Caritas Jerozolima w realizację projektów na rzecz OZN w Autonomii Palestyńskiej przynosi trwałą zmianę na poziomie społeczności i lokalnych władz. Widoczność tych działań oraz uznanie dla nich jest coraz bardziej dostrzegalne w społeczeństwie, podawane za przykład - podkreśla Sylwia Hazboun.

Wsparcie zawodowe

Wszystkie działania projektowe dotyczące wsparcia zawodowego zostały zaplanowane w oparciu o badanie potrzeb beneficjentów oraz ośrodków niosącym im pomoc. Dzięki temu Caritas Polska może przyczynić się do znaczącej poprawy sytuacji wielu osób - ich życie zmienia się nierzadko o 180 stopni.

- Mój projekt to hodowla pszczół. Znam się na pszczołach i dlatego otrzymałem od Caritas dziewięć uli. Mamy nadzieję, że z Bożą pomocą na wiosnę będziemy mieli dużo miodu. Bardzo dziękuję Caritas. Oby takich projektów było jak najwięcej - mówi Samih Jodou' z Betlejem.

- W tegorocznych projektach dziesięciu beneficjentów rozpoczęło własny mikrobiznes, a jedenastu zostało na pół roku zatrudnionych w formie subsydiowanej w lokalnych instytucjach. W ramach wsparcia nie tylko doposażono ich biznes, ale również przeszkolono ich z zarządzania nim oraz zorganizowano spotkanie z ich rodzinami, aby budować w nich postawy wspierające. Jeśli chodzi o beneficjentów zatrudnionych w instytucjach, zdobyte przez sześć miesięcy doświadczenie posłuży im w kontynuacji pracy lub zwiększy szanse w znalezieniu kolejnej - opowiada Sylwia Hazboun.

Konflikt na Bliskim Wschodzie

Specjalistka ds. projektów zagranicznych w Caritas Polska tłumaczy, że większość działań w ramach projektów została zrealizowana z sukcesem i jest kontynuowana do dziś. Największym jednak wyzwaniem tego roku, jak mówi, jest eskalacja konfliktu na linii Izrael-Palestyna. - Uniemożliwiła ona realizację wsparcia dla młodych mikroprzedsiębiorców w Strefie Gazy. Środki z tego działania zostały jednak przeznaczone na dodatkową pomoc dla osób z niepełnosprawnościami na Zachodnim Brzegu - doposażenie kliniki medycznej w Taybeh oraz zakup sprzętu wspomagającego i zestawów sensorycznych - zaznacza Sylwia Hazboun.

Aktualnie kończy się trzeci moduł projektu "Integralne wsparcie osób z niepełnosprawnościami na Zachodnim Brzegu Autonomii Palestyńskiej", drugi moduł projektu "Integralne wsparcie osób z niepełnosprawnościami w prowincji Hebron Autonomii Palestyńskiej" i aktywizacji zawodowej kobiet i młodych osób wchodzących na rynek pracy w Strefie Gazy oraz pierwszy moduł projektu "Integralne wsparcie dla osób z niepełnosprawnościami w odległych miejscowościach na Zachodnim Brzegu Autonomii Palestyńskiej".

Wszystkie projekty są współfinansowane w ramach polskiej współpracy rozwojowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP.

Caritas Polska/Paweł Kurek