Najsłynniejsze postaci wojny. Zmagania z agresją Rosji na Ukrainie wydały wielu bohaterów

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski w ciągu jednej nocy przekształcił się w lidera wolnego świata, którego stawia się na równi z takimi postaciami historii jak Winston Churchill. Przemówienia oraz krótkie dobitne uwagi prezydenta Ukrainy zagrzewają do walki cały świat.

W jednym z wywiadów mówił, jak wygląda jego dzień. Wstaje rano, około 5.30 czy 6 zaczyna się narada wojskowa. Ulubionym momentem jest możliwość rozmowy przez telefon z żoną albo z dziećmi. Jak mówił, jest w takiej komfortowej sytuacji, że cokolwiek im powie, to i tak się ucieszą, że go usłyszą.

Więcej: w biografii prezydenta Ukrainy >>

Generał Wałerij Załużny

Estymą i wśród Ukraińców i na świecie, cieszy się generał Wałerij Załużny, od 2021 do 2024 roku naczelny dowódca Sił Zbrojnych Ukrainy.

Załużny od 2014 roku brał udział w walkach w Donbasie. Urodzony w 1973 roku, wywodzi się z młodszego pochodzenia oficerów, którzy nie studiowali na radzieckich uczelniach. W wypowiedziach cytowanych w mediach już na początku inwazji mówił, że dobrze zna opracowania autorstwa szefa sztabu Rosji gen. Wałerija Gierasimowa.

W grudniu 2022 roku okazało się, że Załużny otrzymał olbrzymi spadek - milion dolarów od Amerykanina o ukraińskich korzeniach. Generał podziękował rodzinie za jej postawę i przekazał tę kwotę na ukraińskie siły zbrojne, na specjalny rachunek, na który można wpłacać darowizny dla armii w Ukraińskim Banku Narodowym.

W grudniu relacjonowano, że na budynkach w zniszczonym Bachmucie i w innych miejscach na froncie, pojawiało się duże grafitti, przedstawiające Załużnego i hasło "Bóg jest z nami i z atamanem Załużnym".

>>> INWAZJA ROSJI NA UKRAINĘ - zobacz serwis specjalny <<<

Generał Ołeksandr Syrski

Dowódca wojsk lądowych armii ukraińskiej generał Ołeksandr Syrski, jest następca Zalużnego od 8 lutego 2024 roku.

Ur. w 1965 roku Ołeksandr Syrski dowodził m.in. obroną Kijowa po 24 lutego 2022 roku, a latem i jesienią 2022 roku szybką i udaną kontrofensywą na Charkowszczyźnie. Następnie kierował m.in. obroną Bachmutu.

Wcześniej był szefem sztabu sił ukraińskich walczących z rosyjską agresją w Donbasie (od 2014 r.) i jednym z głównych dowódców biorących udział w walkach. Kierował m.in. walkami pod Debalcewem (2015). Zaznacza się, że przeszedł całą drabinę stopni wojskowych. Przed początkiem rosyjskiej agresji na wschodzie Ukrainy odpowiadał m.in. za współpracą sił zbrojnych Ukrainy z NATO.

Merowie, burmistrzowie, doradcy merów, aktywni zwłaszcza po wybuchu wojny

Zwłaszcza w pierwszych tygodniach wojny merowie, burmistrzowie, media, nieraz przez całą dobę informowali ukraińskie media, a przy tym Ukraińców i cały świat, jak wygląda sytuacja w ich miejscowościach, czy jeszcze się bronią. 

Niektórzy, ponieważ nie opuścili swoich mieszkańców, zapłacili za to życiem, gdy zostali schwytani i zabici przez rosyjskie wojska okupacyjne.

Obrońcy Azowstalu, wśród nich Mychajło Dianow

Obrońcy Azowstalu prowadzili bohaterską obronę w podziemiach kompleksu zakładów aż do 20 maja 2022 roku. Wykonali rozkaz i poddali się Rosjanom, mimo że z ich strony musieli oczekiwać wszystkiego co najgorsze, przede wszystkim za swój niezłomny opór.

Niektórzy obrońcy Azowstalu wrócili z niewoli. Rosjanie we wrześniu wymienili część ukraińskich żołnierzy na schwytanego przez Rosjan Wiktora Medwedczuka, "kuma Putina". W grupie tej byli dowódcy z Azowstalu, dowódca Pułku Azow, Denys Prokopenko, jego zastępca, Swiatosław Pałamar, dowódca 36. Brygady Piechoty Morskiej, Serhij Wołynski - ci ostatni trafili do Turcji - taki był warunek strony rosyjskiej. Pozostała część grupy, oprócz pięciu dowódców, mogła wrócić na Ukrainę. Wśród nich był Mychajło Dianow.

Twarz Mychajła Dianowa, podobnie jak kilku innych obrońców Azowstalu, pokazał opinii publicznej na świecie jego towarzysz fotograf Orest Kozackij. Przedstawił on serię portretów bojowników, na których twarzy malowała się niezłomność, mimo głodu, braku szans na wygraną w tej bitwie, mimo braku możliwości leczenia ran.

Dianow powrócił z niewoli niedożywiony i cierpiący z powodu ran. Miał złamaną rękę - brakowało w niej kilku centymetrów kości.

Ukraińcy zebrali na leczenie Dianowa 23 miliony hrywien. Ten przekazał środki na leczenie rannych towarzyszy broni, gdyż koszty jego leczenia zdecydował się wziąć na swoje barki ukraiński klub piłkarski Szachtar Donieck.

Wielu żołnierzy ukraińskich nadal pozostaje w rosyjskiej niewoli.

Warunki tam są bardzo ciężkie. W drugiej dekadzie lutego zmarł dowódca 1 batalionu pułku Azow Ołeh Mudrak. Tak wyglądał przed i po odbyciu niewoli u Rosjan.

***

Eduard Łobau

Eduard Łobau reprezentuje Bialorusinów, którzy walczą o wolność Ukrainy w jednostkach ochotniczych lub w Pułku Kalinowskiego. Wielu z nich, około 20,  już oddało za Ukrainę swoje życie - wśród nich Eduard Łobau.

Zginął 26 stycznia 2023 w walkach pod Wuhłedarem w wieku 34 la. Walczył przeciwko Rosji od 2015 w Donbasie. Brał udział w wyzwalaniu Kijowa i Czarnobyla. Był m.in. w Grupie Taktycznej Białoruś, a potem w 72. Samodzielnej Brygadzie Zmechanizowanej Sił Zbrojnych Ukrainy^.  

 Łobau był wcześniej działaczem niezależnego tzw. Młodego Frontu więźniem politycznym Aleksandra Łukaszenki. W 2010 roku, schwytany wraz z liderem "Młodego Frontu" Źmicierem Daszkiewiczem przed tzw. wyborami prezydenckimi, został skazany na cztery lata kolonii karnej o zaostrzonym rygorze.

Matka Eduarda zdecydowała, że pochowa syna w Warszawie. Fundusze na przetranportowanie ciałą z Ukrainy do Warszawy, jak podaje Biełsat, zebrano w zbiórce ogłoszonej przez Fundacje Białoruskiej Solidarności BYSOL. w ciągu jednej doby.

Na Białorusi uczestnicy wojny przeciwko Rosji na Ukrainie są prześladowani. Ścigane są również ich rodziny, dlatego wielu bojowników Pułku Kalinowskiego, czy ochotników służących  nie ujawnia swoich nazwisk. Matka Łobaua już wcześniej zmuszona była do udania się na emigrację.

"Nie poszedłem walczyć o wolność Ukrainy, ale o wolność Białorusi. W końcu, jeśli Orda dostanie w zęby tutaj, w Donbasie, ruszy dalej - a Białoruś, jestem o tym absolutnie przekonany, zostanie wchłonięta, podobnie jak Krym, w ciągu kilku dni" - tak mówił Łobau, pytany, dlaczego walczy na Ukrainie w 2015 roku. Jego słowa cytuje Radio Svaboda.

W tym kontekście można przypomnieć, że także Białorusin był pierwszą ofiarą śmiertelną proeuropejskich protestów na Majdanie w 2013-2014 roku. Był to Michaś Żyznieuski.

***

Ukraińskie społeczeństwo i ukraińska armia

Najważniejszym bohaterem tej wojny jest ukraińskie społeczeństwo, w tym także ukraińska armia. Ukraińcy pokazują światu, jak walczyć ze złem, z agresją, jak robić to skutecznie, z godnością, zachowując człowieczeństwo.

To na co dzień oznacza heroizm, hart ducha, przedsiębiorczość i inwencję wielkoduszność i cierpliwość wobec tych, którzy nie pomagają jak należy i w dodatku nie są ofiarami wojny, nie walczą na froncie, nie spadają na nich pociski i mieszkają w ciepłych mieszkaniach.

Ukraińskie społeczeństwo wzięło ciężar odpowiedzialności na siebie, zadziwia świat wolą oporu i siłą charakteru, a także stylem walki ze złem. To wciąż wiele tysięcy ważnych i inspirujących historii do opowiedzenia, które mogą być nauką i inspiracją.

***

Zebrała Agnieszka Marcela Kamińska, PolskieRadio24.pl