Zbliża się najpiękniejsza noc lata. 12 sierpnia warto obserwować niebo

Rój Perseidów

Według definicji meteory są zjawiskami świetlnymi w atmosferze, które towarzyszą przelatywaniu drobin materii z kosmosu w ziemskiej atmosferze. Drobiny te – zwane meteoroidami – spalają się w górnych warstwach atmosfery. W przypadku rojów meteorów wydają się one wybiegać z jednego obszaru na niebie, zwanego radiantem. Nazwy rojów meteorów wskazują na gwiazdozbiór, w którym znajduje się radiant.

Najbardziej znanymi, a tym samym najintensywniejszymi rojami, są Perseidy. Aktywne są między 17 lipca a 24 sierpnia. Maksimum osiągają 12 sierpnia. Wówczas można dostrzec nawet 100 zjawisk na godzinę. Jest to najlepszy czas do obserwacji meteorów z roju Perseidów. W tym roku jednak w obserwacjach będzie przeszkadzał blask Księżyca, który kilka dni wcześniej będzie miał pełnię.

Znany od Starożytności

Za rój Perseidów odpowiedzialna jest kometa 109P/Swift-Tuttle. Rój jest znany od starożytności. Mowa jest o szybkich, białych meteorach, które mogą pozostawiać na niebie ślady po przelocie. Potrafią padać pęczkami, po 6-15 meteorów w ciągu kilku minut. Radiant roju Perseidów przemieszcza się, ale w okresie maksimum znajduje się w gwiazdozbiorze Perseusza.

Nie tylko Perseidy

Jednakże Perseidy nie są jedynym rojem meteorów aktywnym w sierpniu. Między 12 lipca a 23 sierpnia można dostrzec także Południowe delta Akwarydy. Ich maksimum przypada 31 lipca. Można wówczas zaobserwować 25 meteorami na godzinę. Rój ten jest znany od starożytności – wspominano go już w 714 roku p.n.e. w Chinach. Współcześnie wiemy, iż jest związany z kometą P/2008 Y12 (SOHO).

Kolejne kilka sierpniowych rojów ma dużo mniejszą liczbę zjawisk. Alfa Kaprikornidy można dostrzec między 3 lipca a 15 sierpnia, z maksimum pięciu zjawisk na godzinę 31 lipca. Rój ma związek z kometą 169P/NEAT. Z kolei Eta Erydanidy pojawiają się na niebie między 31 lipca a 19 sierpnia, z maksimum 7 sierpnia (trzy zjawiska na godzinę). Ten rój ma z kolei związek z kometą C/1852K1 (Chacornac).

Co więcej, między 3 a 29 sierpnia można obserwować także kappa Cygnidy. Maksimum przypda na 16 sierpnia z trzema zjawiskami w ciągu godziny. Przypuszcza się, że mają związek z planetoidą 2002 GJ8. Natomiast między 28 sierpnia a 5 września, na niebie pojawiają się Aurygidy - w maksimum (1 września) można odnotować do 10 zjawisk na godzinę. Aurygidy to szybkie meteory ze śladami, związane z kometą C/1911 N1 (Kiess).

Ponadto aktywnych jest kilka rojów, które obecnie są nazywane ogólnie jako Strumień Przeciwsłoneczny. A także kilka innych mniej istotnych rojów. Tradycyjnie okres wokół maksimum roju Perseidów nazywany jest nocami spadających gwiazd. Organizowane są wtedy pikniki astronomiczne w wielu miejscach w Polsce.

Jak obserwować meteory?

Nie potrzeba do tego lornetek ani teleskopów. Wystarczy znaleźć widok na niebo, którego nie przesłaniają budynki i drzewa, najlepiej oddalony od lamp ulicznych i innego oświetlenia. Meteory rozbiegają się po całym niebie wokół radiantu roju, ale nie patrzmy na miejsce samego radiantu tylko nieco dalej od niego. Jeśli chcemy dostrzec meteory, to niebo powinno być bezchmurne.

• Zbadali jedną z najjaśniejszych gwiazd. Hipoteza ws. Betelgezy potwierdzona
• Ogromna gwiazda blisko eksplozji. "Można ją zobaczyć gołym okiem"
• Grupa asteroid zbliży się do Ziemi. "Jedna porównywalna z dużym samolotem"

Źródło: PAP/łl