Ambasador Ukrainy o unijnej pomocy: liczymy na 6 mld euro z pakietu makrofinansowego

W maju Komisja Europejska zaproponowała pakiet wsparcia dla Ukrainy opiewający na 9 mld euro. Pierwszy miliard został wypłacony Ukrainie na początku sierpnia. We wrześniu, po wielu tygodniach trudnych negocjacji, kraje UE porozumiały się w sprawie wypłaty kolejnych 5 mld euro. Z tej kwoty Ukrainie wciąż nie przekazano jednak 3 mld euro. Do wypłaty pozostało 3 mld euro i w sprawie tych środków nadal toczą się w Brukseli negocjacje.

Według nieoficjalnych informacji z Brukseli powodem pata są Niemcy. Berlin chce, żeby w przypadku 3 mld euro wsparcia na ten rok nie były to pożyczki, a granty, i żeby z wypłaty tych grantów wyłączyć te kraje UE, które wcześniej bezpośrednio przekazały wsparcie finansowe Ukrainie, czyli m.in. same Niemcy.

Część krajów jest przeciwnych takiemu rozwiązaniu; podkreślają, że nie tylko Niemcy, ale także inne kraje UE przekazywały wcześniej wsparcie finansowe Ukrainie i jeśli UE zacznie dokonywać wyłączeń dla poszczególnych państw, nigdy nie przekaże Ukrainie tych pieniędzy.

Łukasz Osiński, PAP: Czy Ukraina obawia się, że zapowiedziana przez KE unijna pomoc makroekonomiczna nie dotrze do kraju?

Wsewołod Czencow: Skala zniszczeń na Ukrainie jest trudna do przecenienia. Gospodarka kraju nie doświadczyła takiego szoku od II wojny światowej. (...) Straty ekonomiczne liczone są w setkach miliardów dolarów amerykańskich.

Gospodarka Ukrainy doznała dużego negatywnego szoku, a PKB skurczył się o co najmniej 30 proc. Straciliśmy 30-50 proc. zdolności produkcyjnych, przy czym te straty skoncentrowały się we wschodniej Ukrainie. Walki toczą się na obszarze, który odpowiada za prawie trzy czwarte PKB Ukrainy i gdzie przed wojną zatrudnionych było około 10 mln osób – co oznacza prawie 64 proc. wszystkich zatrudnionych.

W tym roku mamy lukę finansową w wysokości około 5 miliardów dolarów miesięcznie, która powiększa się z każdym dniem. Według szacunków Międzynarodowego Funduszu Walutowego w 2022 r. gospodarka Ukrainy kurczy się o 25-35 proc. W związku z tym jesteśmy szczerze wdzięczni za majową decyzję UE o uruchomieniu nowego pakietu pomocy makrofinansowej w wysokości 9 mld euro. Takie wsparcie jest niezbędne w tych trudnych czasach. Pełna wypłata takiej pomocy do końca tego roku jest dla nas niezwykle ważna.

Aby uniknąć katastrofalnego scenariusza w IV kwartale 2022 r., potrzebujemy dodatkowego zaplanowanego finansowania zewnętrznego w wysokości 9,6 mld dolarów USA, według najnowszych wyliczeń MFW. Liczymy więc na cały (unijny) pakiet wsparcia makrofinansowego w wysokości 6 mld euro już do końca tego roku.

Czy Ukraina oczekuje od UE szybszego postępu w rozmowach na temat tej pomocy?

Ukraina naprawdę polega na pomocy swoich unijnych partnerów. Mamy nadzieję usłyszeć dobre wieści ze spotkania Rady ECOFIN 8 listopada. Taka decyzja wzmocni natychmiastową odporność Ukrainy, pomoże jej utrzymać podstawowe usługi i zdolność do odbudowy.

Jakie są potrzeby makrofinansowe Ukrainy na przyszły rok?

W 2023 r. Ukraina będzie potrzebować 38 mld dolarów (według szacunków MFW i ministerstwa finansów) na pokrycie deficytu budżetu państwa. W tym względzie jesteśmy wdzięczni UE za wstępną gotowość do pokrycia połowy tej kwoty, do 1,5 mld euro na każdy miesiąc wojny, co w sumie daje około 18 mld euro w 2023 roku.

Powinniśmy jednak nadać temu wsparciu bardziej systemowy charakter. W związku z tym proponujemy ustanowienie "finansowego Ramstein", aby utrzymać naszą wspólną stabilność – przez analogię do "obronnego Ramstein" (zainicjowany przez USA format dostarczania broni na Ukrainę - red.), który już funkcjonuje.

Potrzebujemy platformy koordynacji finansowej, która zjednoczy i ukierunkuje wszystkie wysiłki zmierzające do odbudowy naszego kraju po działaniach wojennych. Potrzebna jest konsolidacja.

• Unia potwierdza zobowiązanie do pociągnięcia Rosji do odpowiedzialności za zbrodnie na Ukrainie

pg,iar/pp