70. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego [relacja z obchodów]

Posłuchaj

Uczestniczka powstania Zofia Kuratowska: wiedzieliśmy, że możemy liczyć tylko na siebie (IAR/archiwum)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Serwis specjalny POWSTANIE WARSZAWSKIE >>>

Program obchodów 70. rocznicy Powstania Warszawskiego >>>

22.00

Ogień pamięci, przyniesiony przez sztafetę pokoleń z Grobu Nieznanego Żołnierza, zapalono na Kopcu Powstania Warszawskiego na stołecznym Mokotowie.

21.30

Blisko 20 tysięcy warszawiaków przyszło późnym wieczorem na Plac Piłsudskiego, aby zaśpiewać powstańcze piosenki. Śpiewając "Hymn Szarych Szeregów", "Zośkę" czy "Marsz Mokotowa" oddali hołd tym, którzy siedemdziesiąt lat temu stanęli do walki o wolną Polskę.

20.22

- Nawet w najtrudniejszym okresie okupacji i walki powstańczej Warszawa zawsze była stolicą polskiej walki o wolność i heroizmu - mówił prezydent Bronisław Komorowski podczas uroczystości w hołdzie bohaterom powstania warszawskiego na wolskim cmentarzu.

Czytaj więcej >>>

20.15

Tylko nieliczne rosyjskie media odnotowały 70. rocznicę Powstania Warszawskiego. Za to Rosjanie, z prezydentem Władimirem Putinem na czele, oddali hołd bohaterom I wojny światowej w setną rocznice jej wybuchu.

19.50

Na wolskim cmentarzu przed pomnikiem "Polegli Niepokonani" rozpoczęły się uroczystości w hołdzie bohaterom Powstania Warszawskiego. Trwa modlitwa ekumeniczna.

Na wolskim cmentarzu pochowano ponad 100 tys. osób, które zginęły podczas 63 dni walk w stolicy. Uroczystości rozpoczęło odegranie Mazurka Dąbrowskiego. Obecni są m.in. kombatanci, prezydent Bronisław Komorowski, przedstawiciele władz samorządowych, mieszkańcy stolicy.

Uczestniczka powstania, łączniczka Wanda Traczyk-Stawska oraz prezydent Bronisław Komorowski podczas uroczystości przed pomnikiem "Polegli Niepokonani" na wolskim cmentarzu/ fot. PAP/Radek Pietruszka

19.40

Cztery tysiące zwiedzających odwiedziło dziś Muzeum Powstania Warszawskiego. Całymi rodzinami przyjechali z najodleglejszych części kraju, aby oddać cześć bohaterom walk o wolną Polskę, którzy siedemdziesiąt lat temu chwycili za broń.

18.30

Przedstawiciele władz, kombatanci i warszawiacy oddali hołd uczestnikom Powstania Warszawskiego przed pomnikiem Gloria Victis na Wojskowych Powązkach.

Wokół pomnika zgromadzili się m.in.: prezydent Bronisław Komorowski i Anna Komorowska, premier Donald Tusk, prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz, rzeczniczka rządu Małgorzata Kidawa-Błońska, szef MON Tomasz Siemoniak, metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz, przedstawiciele parlamentu.

Czytaj więcej >>>

17.16

Najgłośniejszy festiwal ucichł na chwilę w hołdzie powstańcom warszawskim. Punktualnie o 17.00 na głównej scenie Przystanku Woodstock przestała grać muzyka. Zamiast tego na telebimach pokazywane były fotografie z 1944 roku, a Jerzy Owsiak ogłosił 70 sekund ciszy w 70. rocznicę.

17.00

O godz. 17 w Warszawie rozległ się dźwięk syren. Jak co roku uczczono godzinę W - moment wybuchu Powstania Warszawskiego.

Źródło: TVN24/x-news

16.32

Uroczystości przy grobie gen. Antoniego Chruściela "Montera" - komendanta podziemnej, walczącej Warszawy z sierpnia i września 1944 r. - rozpoczęły się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie. Na grobie dowódcy powstania złożono kwiaty.

15.18

- Bohaterowi tamtych dni walczyli o to, aby państwo polskie w ogóle przetrwało. I ta walka została wygrana - mówiła w 70. rocznicę Powstania Warszawskiego przed pomnikiem Polskiego Państwa Podziemnego i AK prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz.

14.58

- Powstanie Warszawskie miało być sygnałem dla świata, że Warszawa walczy. Chcieliśmy żyć i chcieliśmy być wolni, ale wiedzieliśmy, że o wolność trzeba walczyć, wolność krzyżami się mierzy - mówił prezes Światowego Związku Żołnierzy AK Leszek Żukowski.

Czytaj więcej >>>

Leszek Żukowski/ fot. PAP/Leszek Szymański

14.45

Wystawę "Powstańcze biografie - łódzkie echa Powstania Warszawskiego" otwarto w piątek na placu katedralnym w Łodzi. Ekspozycja przygotowana została w 70. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego.

14.21

Choć z każdym rokiem jest ich coraz mniej, to zawsze cieszą się, że ktoś o nich pamięta. Dziś każdy może wysłać kartkę pocztową do powstańców warszawskich i podziękować im za ich wysiłek. Wszystko za sprawą akcji Chorągwi Stołecznej Związku Harcerstwa Polskiego.

13.41

Przedstawiciele władz państwowych i samorządowych oraz organizacji kombatanckich złożyli w piątek wieńce i kwiaty przed stołecznym pomnikiem gen. Stefana Roweckiego "Grota".

Z jego inicjatywy doszło do połączenia najważniejszych organizacji konspiracyjnych w jednolite wojsko podziemne Armię Krajową. 14 lutego 1942 r. został jej Komendantem Głównym. Od 1942 r. nadzorował przygotowanie planu powstania powszechnego.
Tuż po wybuchu Powstania Warszawskiego został zamordowany na specjalny rozkaz szefa SS Heinricha Himmlera.

13.22

Ponad 60 listów, które dostarczała poczta powstańcza można zobaczyć od piątku na wystawie we wrocławskim Muzeum Poczty i Telekomunikacji. Z okazji 70. rocznicy Powstania Warszawskiego wystawę zdjęć dokumentujących walki powstańcze przygotowało także Dolnośląskie Centrum Fotografii.
Wystawa prezentowana w Muzeum Poczty i Telekomunikacji nosi tytuł "Listy do najbliższych. W 70. rocznicę Powstania Warszawskiego". To pierwsza całościowa prezentacja listów dostarczanych przez pocztę powstańczą, które znajdują się w zbiorach wrocławskiej placówki. - Chcemy zwrócić uwagę zwiedzających nie tylko na walory filatelistyczne tych wyjątkowych przesyłek, ale także na to o czym pisali mieszkańcy Warszawy w czasie powstania - powiedziała Karolina Kandut z działu oświatowego Muzeum.

13.05

- Podczas Powstania Warszawskiego na warszawskiej Woli dokonano zbrodni, która nosi wszystkie znamiona ludobójstwa - mówiła w radiowej Jedynce Hanna Nowak-Radziejowska, kierowniczka Muzeum Woli w Warszawie.

Hanna Nowak-Radziejowska mówiła w radiowej Jedynce, że w datę 1 sierpnia wpisany jest pewnego rodzaju paradoks.

- Dziś 1 sierpnia traktujemy jako rocznicę wolności, święto Warszawy, bo jest to moment ogromnego entuzjazmu. Można powiedzieć, że z perspektywy teorii polityki jest to taki dzień, w którym wspólnota polityczna rozpoczyna walkę o wolność - podkreśliła gość Jedynki.

12.01

Na pl. Piłsudskiego rozpoczęła się uroczysta odprawa posterunku honorowego przed Grobem Nieznanego Żołnierza. Uczestniczą w niej przedstawiciele władz, kombatanci oraz licznie zgromadzeni mieszkańcy.
Na placu powiewają biało-czerwone oraz stołeczne żółto-czerwone flagi. Uroczystość rozpoczęto od odegrania hymnu. Po zmianie posterunku honorowego przy GNŻ odczytana zostanie odezwa wzywająca do uczczenia rocznicy wybuchu powstania. Żołnierze oddadzą salwę honorową.
Po przemówieniu prezydent Warszawy Hanny Gronkiewicz-Waltz złożone zostaną wieńce na płycie Grobu, a goście uroczystości wpiszą się do Księgi Pamiątkowej Grobu Nieznanego Żołnierza. Trębacz zagra utwór "Śpij kolego" oraz odbędzie się defilada.

TVN24/x-news

12.00

Symbol trwałości, siły i wytrzymałości. W Ogrodzie Saskim w 70. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego posadzono dąb - Drzewo Pamięci.
W uroczystości wzięli udział między innymi prezes Związku Powstańców Warszawskich gen. Zbigniew Ścibor-Rylski oraz prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz.
Generał Ścibor-Rylski podkreślał, że dąb jest metaforą cech powstańczego pokolenia.

11.55

Wystawy, pokazy filmów o walczącej Warszawie, koncerty pieśni powstańczych – to tylko niektóre z wydarzeń organizowanych na całym świecie przez polskie placówki dyplomatyczne w ramach obchodów 70. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego 1944 roku. Jest ona obchodzina m.in. w placówkach na Słowacji, Łotwie i w USA.

11.35

Generał Ścibor-Rylski: oby nigdy młode pokolenia nie zaznały tego, co myśmy zaznali.

11.30

W Ogrodzie Saskim w Warszawie rozpoczęła się uroczystość posadzenia Drzewa Pamięci ku czci uczestników Powstania Warszawskiego.

11.07

Do Muzeum AK trafią w piątek archiwalia z kolekcji generała Bolesława Nieczui-Ostrowskiego. Są wśród nich zdjęcia, materiały opisujące funkcjonowanie struktur Armii Krajowej po zakończeniu II wojny światowej oraz korespondencja między generałem a żołnierzami. Generał Bolesław Nieczuja-Ostrowski był szefem uzbrojenia w Komendzie Okręgu Krakowskiego ZWZ-AK, odpowiedzialnym m.in. za konspiracyjną produkcję broni, która odbywała się pod kryptonimem "Ubezpieczalnia".
Archiwalia przekaże w piątek wieczorem podczas otwarcia wystawy "Dni Powstania" wnuk gen. Nieczui-Ostrowskiego, Tomasz Stężała.

10.15

Powstańcy, ich bliscy i wielu warszawiaków spotkali się o 10.00 przy pomniku "Mokotów Walczący - 1944" w stołecznym Parku Dreszera. Było tam kilka tysięcy osób. Uroczystość rozpoczęło odegranie "Marszu Mokotowa".

TVN24/x-news

09.53

Powstanie Warszawskie wciąż nie jest powszechnie znanym faktem poza granicami Polski - ocenia historyk Jerzy Eisler. W Polskim Radiu 24 podkreślał, że świat pamięta o wydarzeniach przełomowych dla różnych narodów albo o faktach utrwalonych w masowej kulturze. Świat zna np. operację Market Garden w Holandii, bo powstał o niej hollywoodzki film, a było to wydarzenie o znacznie mniejszej skali niż Powstanie Warszawskie.

09.50

- Tradycja obchodzenia rocznicy powstania warszawskiego łączy ludzi w całej Polsce - mówi Jan Ołdakowski, dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego. - Udało się zbudować wokół daty 1 sierpnia i wokół pamięci o powstańcach moment wspólnoty - zauważa dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego. - W całym kraju w godzinę "W" nawet kilka milionów ludzi wychodzi na ulicę i zatrzymuje się. To robi olbrzymie wrażenie na obcokrajowcach - dodaje.

TVN24/x-news

09.47

70 sekundami ciszy polskie media upamiętnią w piątek w godzinę "W" 70. rocznicę Powstania Warszawskiego. Do akcji przyłączyło się kilkadziesiąt stacji telewizyjnych i radiowych oraz 1,5 tys. portali internetowych.

Na antenach Polskiego Radia o godz. 17 zabrzmią powstańcze syreny. Następnie Jedynka i Trójka będą relacjonować uroczystości pod pomnikiem Gloria Victis na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. W Dwójce odbędzie się premiera słuchowiska Dariusza Błaszczyka "Odyseja Xięcia" na podstawie książki "Zośka i Parasol" Aleksandra Kamińskiego oraz "Pamiętników Żołnierzy Batalionu AK Zośka". Portal PolskiRadio.pl przez 70 sekund nie będzie informował o wydarzeniach z kraju i ze świata, tylko specjalną planszą upamiętni rocznicę Powstania.

09.43

Obchody 70. rocznicy Powstania Warszawskiego to wydarzenie ogólnopolskie. W Słupsku przed najstarszym w Polsce pomnikiem upamiętniającym wydarzenia z 1944 roku od wczesnych godzin porannych pojawiają się słupszczanie z kwiatami i zniczami. Miejskie obchody rocznicy w Słupsku rozpoczną się o godzinie 15.30. O 16.45 zaplanowano inscenizację powstańczej bitwy. Zostanie rozegrana w sąsiedztwie pomnika.

09.35

- Musieliśmy mijać kolegów i słyszeliśmy ich głosy: "Koledzy nie zostawiajcie nas!". Wiedzieliśmy, że muszą zostać. To były ciężkie postrzały głowy, amputacje rąk. Nie mogli być zakwalifikowani do wejścia do kanału. Ich głosy słyszę do dziś - wspominał w radiowej Jedynce ppłk Edmund Baranowski, wiceprezes Związku Powstańców Warszawskich.

09.10

Złożeniem kwiatów przy gmachu na ul. Filtrowej w Warszawie, gdzie 31 lipca 1944 r. płk Antoni Chruściel "Monter" podpisał rozkaz rozpoczęcia powstania, wydany przez gen. Tadeusza Komorowskiego "Bora", zainaugurowano piątkowe uroczystości w 70. rocznicę wybuchu walk o stolicę.

TVN24/x-news

Przed budynkiem przy ul. Filtrowej 68, gdzie mieściła się konspiracyjna kwatera sztabu dowódcy Okręgu Warszawskiego AK płk. Antoniego Chruściela "Montera", obecni byli przedstawiciele m.in. Kancelarii Prezydenta, MON, Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, żołnierze Garnizonu Warszawskiego, weterani oraz harcerze.

09.07

Prezydent złożył na Powązkach wieńce na grobach generała Tadeusza "Bora" Komorowskiego, dowódcy AK oraz Aleksandra Krzyżanowskiego, komendanta okręgu wileńskiego AK. Bronisławowi Komorowskiemu towarzyszyła żona, a także ciotka Helena Wołłowicz, uczestniczka Powstania i Adam Komorowski, syn Bora.

TVN24/x-news

08.35

- Widz sam musi przyjść do muzeum i poczuć grozę zrujnowanego miasta, odnaleźć się w tej historii - mówił w radiowej Jedynce dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego, Jan Ołdakowski. Czytaj więcej >>>

Jan Ołdakowski: Muzeum Powstania Warszawskiego ma wymusić reakcję od widza

08.20

Zakłócających obchody Powstania Warszawskiego o godne zachowanie powinni prosić uczestnicy uroczystości, a nie władze. - Tym ludziom nie warto, by mówił coś prezydent, nie warto, by mówił ktokolwiek inny z pozycji państwa polskiego - powiedział w radiowej Trójce prezydent Bronisław Komorowski.

07.50

Powstanie Warszawskie oczami uczestników. "Niemcy mieli przewagę, a my marzenia"

07.30

Nie muszą walczyć z bronią, ale ulepszają świat dookoła siebie. Od dzisiaj można zgłaszać kandydatury do nagrody imienia Jana Rodowicza "Anody".
Dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego, Jan Ołdakowski na antenie radiowej Jedynki podkreślił, że laureaci tego wyróżnienia to „Powstańcy” czasu pokoju. Wyróżnienie premiuje tych, którzy mogliby współcześnie być powstańcami. Dyrektor muzeum zaznacza, że nie muszą oni umierać z bronią w ręku na barykadzie, ale są aktywnymi patriotami, którzy poprawiają otaczający ich świat. Nagroda przyznana będzie po raz czwarty.

06.31

Przystanek Woodstock, jak co roku, uczci rocznicę Powstania Warszawskiego. Jak powiedział Jerzy Owsiak, to będzie 70 sekund na 70 rocznicę. O godzinie 17 koncert zamilknie, a zaprezentowany zostanie pokaz zdjęć. Zawyje syrena, a uczestnicy festiwalu odśpiewają hymm.

06.27

- Praktycznie od dnia wybuchu powstania trwał i trwa spór o sens oraz znaczenie powstańczego zrywu, ale nigdy ten spór nie powinien zmącić ciszy nad powstańczymi grobami - mówił prezydent Bronisław Komorowski podczas apelu poległych w przeddzień 70. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego. Prezydent dziękował powstańcom za ich bohaterstwo, ofiarność i oddał hołd uczestnikom "najbardziej heroicznego zrywu okresu okupacji".

TVN24/x-news

06.22

Komandosi z Lublińca w hołdzie powstańcom. Z okazji 70. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego żołnierze z Jednostki Wojskowej Komandosów przygotowali specjalny film.
Kilkunastominutowe nagranie jest częścią większego projektu "1944-2014".
Jednostka Wojskowa Komandosów kultywuje tradycje powstańczych batalionów Armii Krajowej: "Zośki", "Miotły" i "Parasola".

06.00

Obchody 70. rocznicy Powstania Warszawskiego w stolicy to także utrudnienia w ruchu. Jego reorganizacja związana jest z licznymi uroczystościami na terenie miasta. Pierwsze korekty obowiązują od północy. Dotyczą one również pojazdów komunikacji miejskiej.
Z uwagi na obchody, w całym mieście swoje trasy zmienią 22 linie autobusowe i 1 tramwajowa. Szczegóły znaleźć można na stronie Zarządu Transportu Miejskiego: www.ztm.waw.pl

04.00

Poczta Polska upamiętnia 70. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego. Przedstawicielka Poczty, Agnieszka Kłoda-Dębska wyjaśnia, że na znaczku widnieje jedna ze 130 osób, których tożsamość odkryto na taśmach z Powstania w czasie akcji "Rozpoznaj", zorganizowanej przez Muzeum Powstania Warszawskiego. Bohater emisji to młody powstaniec, Witold Kieżun, pseudonim „Wypad”. Znaczek kosztuje 5 złotych i 20 groszy. Nakład wynosi 150 tysięcy sztuk.
Od poniedziałku można też nabyć monetę wyemitowaną przez Narodowy Bank Polski, poświęconą Powstaniu Warszawskiemu. Na rewersie możemy zobaczyć dwa napisy: "Patrioci obywatele" oraz "Obywatele patrioci", uzupełnione datami 1944 i 2014. Narodowy Bank Polski wyemituje do 35 tysięcy sztuk tych monet. Cena jednej, o nominale 20 złotych wynosi 145 złotych.

4.30

Polacy uhonorują symboliczny moment rozpoczęcia powstańczych walk - "Godzinę W". O 17.00 warto choć na chwilę poddać się zadumie i refleksji.
O włączenie się do akcji apeluje wicedyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego, Paweł Ukielski. - To istotne, aby w miejscach publicznych pokazywać swoją solidarność z bohaterami tamtych czasów. Dzięki ich poświęceniu i walkom możemy patrzeć na wojenne losy naszego kraju z jeszcze większą pasją - dodaje.

W wielu miastach na terenie kraju "Godzinę W" uhonorują także wyjące syreny.
Do akcji włączy się także część galerii handlowych, wyłączając na kilka chwil muzykę.

03.00

- Powstanie Warszawskie było jednym z najdramatyczniejszych wydarzeń w historii Polski - mówił w przeddzień 70. rocznicy jego wybuchu prezes Związku Powstańców Warszawskich gen. Zbigniew Ścibor-Rylski. Podkreślał, że w Warszawie nie walczono tylko o to miasto, ale o całą Polskę.

00.38

- Łatwo jest oceniać Powstanie Warszawskie z perspektywy 70 lat - tak uważa historyk prof. Zbigniew Wawer dyrektor Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. Zdaniem profesora, pytania o sens walki o Warszawę w 1944 roku będą stawiane przez historyków, ale powinny uwzględniać ówczesne realia. - Nie powinniśmy dziś oceniać tamtych emocji - tłumaczy prof. Wawer.

IAR, PAP, bk