Nagroda Fundacji Edukacyjnej Jana Karskiego dla senatora Johna McCaina

Posłuchaj

O kurierze Polskiego Państwa Podziemnego Janie Karskim mówią: historyk prof. Marian Marek Drozdowski i dziennikarz Maciej Wierzyński, który przeprowadził z Karskim wywiad-rzekę, aud. Krzysztofa Michalskiego z cyklu "Naukowy zawrót głowy", w audycji wykorzystano nagrania archiwalne sekcji polskiej BBC z wypowiedzią Jana Karskiego z 1995 roku

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Na przesłanym wideo senator powiedział, że czuje się zaszczycony otrzymaniem wyróżnienia Fundacji Edukacyjnej Jana Karskiego. Swą nieobecność uzasadniał trwającą sesją Senatu USA.

Zdaniem byłego kandydata republikańskiego na prezydenta USA historia kuriera z Warszawy ucieleśnia prawdziwego ducha odwagi i wytrwałości tak potrzebnej dla zwycięstwa dobra nad złem.

Jan Karski w Radiach Wolności >>>

McCain wyraził ubolewanie, że doniesienia kuriera z Warszawy, który ryzykował życiem, aby powiadomić świat o tym, co działo się w okupowanej przez nazistów Polsce oraz okrucieństwach popełnianych na Żydach, miały minimalny wpływ na przebieg wojny. Historia Karskiego - ocenił - przypomina o okrucieństwach, których nie powstrzymaliśmy oraz istnieniach ludzkich, których nie zdołaliśmy uratować.

"Nigdy więcej"

- Niech jego spuścizna zmusi nas do zademonstrowania moralnej odpowiedzialności i stwierdzenia z przekonaniem: nigdy więcej. Niech zainspiruje nas wszystkich do konkretnych działań w obliczu nietolerancji, przeciwności i obyśmy zawsze występowali przeciw niesprawiedliwości i tyranii - mówił McCain.

W jego opinii jest to bardziej istotne niż kiedykolwiek w sytuacji, gdy Rosja dokonała inwazji na Ukrainę, burząc pokojowy system międzynarodowy. W Syrii - wskazał dalej - prezydent Baszar el-Asad kontynuuje brutalne ataki na ludność, a organizacja zbrojna Państwo Islamskie (IS) stworzyła bezpieczną przystań dla terrorystów i ma ambicje zaatakowania USA. Z kolei Iran rozwija zdolności do budowy broni rakietowej i nuklearnej.

Misją Fundacji Edukacyjnej Jana Karskiego jest ukazanie współczesnego wymiaru spuścizny kuriera z Warszawy: potrzeby najwyższych standardów służby publicznej, obrony praw człowieka i budowania relacji społecznych opartych na tolerancji i otwartości.

"Trochę jak Karski, nie chce być na świeczniku"

Nagroda "The Spirit of Jan Karski" jest przyznawana corocznie osobie, która wyróżnia się w dziedzinie obrony praw człowieka, występuje przeciw agresji, działa na rzecz nienaruszalności grup etnicznych, religijnych i suwerennych narodów.

Jak powiedział przewodniczący fundacji Andrzej Rojek kandydatura Johna McCaina do nagrody zbiegła się z napiętą sytuacją na Ukrainie. - Stanowi on wzór człowieka, który w tym kraju jest bardzo rzadki i którego Ameryka nie bardzo docenia. Jest to cichy człowiek, który był torturowany, przeżył piekło w Wietnamie i sam mało o tym mówi. Trochę tak jak Karski nie bardzo chce być na świeczniku - podkreślił przewodniczący fundacji.

Zadowolenie z uhonorowania senatora wyraził obecny na uroczystości ambasador RP w Waszyngtonie Ryszard Schnepf. Uznał, że trudno byłoby znaleźć lepszego kandydata będącego przyjacielem Polski, a zarazem zaangażowanego w promocję wartości demokratycznych i ich obronę, kiedy są zagrożone.

- Senator McCain jest nie od dzisiaj znany ze swej bezkompromisowości wobec naruszeń prawa w świecie. Jest obrońcą praw człowieka. W ostatnim roku dwukrotnie był na Ukrainie, kilkakrotnie w Polsce. W Stanach Zjednoczonych reprezentuje twarde stanowisko wsparcia dla Ukrainy, ale też dla całego naszego regionu, który ma powody czuć się zagrożony polityką rosyjską. Nakłania do tego też inne ważne osobistości w USA - wskazał dyplomata.

W ceremonii uhonorowania amerykańskiego senatora uczestniczyli m.in. pierwsza dama Anna Komorowska oraz członkini Izby Reprezentantów USA Carolyn Maloney. Uroczystość uświetnił występ Teatru Żydowskiego z Warszawy.

W ubiegłym roku nagrodę "The Spirit of Jan Karski" otrzymała ambasador Samantha Power, Stały Przedstawiciel USA w ONZ, bliska współpracownica Prezydenta Baracka Obamy, autorka książek analizujących zjawiska ludobójstwa w naszych czasach.

Jan Karski (Jan Romuald Kozielewski) działał podczas II wojny światowej w polskim ruchu oporu. Był kurierem, który przygotował raporty dla rządu RP na uchodźstwie oraz dla rządów zachodnich aliantów, opisujące zagładę Żydów w Polsce. W 1943 roku, dwa miesiące po likwidacji warszawskiego getta Karski został przyjęty przez prezydenta USA Franklina D. Roosevelta, a potem wiele osobistości świata polityki, dostojników kościelnych, dziennikarzy, artystów - wszystkim przedstawiał swój raport, jednak nie znalazł zrozumienia u słuchaczy. Często mu nie wierzono. W raport Karskiego nie wierzył - mimo swoich żydowskich korzeni - także sędzia Sądu Najwyższego Feliks Frankfurter.

Jan Karski w Polskim Radiu >>>

IAR,PAP,kh