Syria: dziesiątki ofiar nalotu. Atak na cywilów przed rozejmem. "Prawdopodobnie Rosjanie"

Najprawdopodobniej rosyjskie odrzutowce zbombardowały w sobotę targ w będącym pod kontrolą rebeliantów mieście Idlib na północnym zachodzie Syrii, zabijając co najmniej 30 osób, w tym kobiety i dzieci - poinformowali mieszkańcy i ekipy ratunkowe. Dziesiątki osób są ranne.

Dwóch pracowników obrony cywilnej powiedziało agencji Reutera, że zwłoki wciąż są wydobywane spod gruzów budynków targowych, które się zawaliły. Miasto Idlib jest stolicą muhafazy (prowincji) o tej samej nazwie.

Jeden z mieszkańców i ratownicy mówili, że ataku z powietrza dokonały rosyjskie odrzutowce, które - jak mówili - można zidentyfikować po tym, że latają wysoko w przeciwieństwie do syryjskich śmigłowców, które atakują z niższego pułapu.

W ostatnich tygodniach nasiliły się naloty na miasta i miasteczka w prowincji Idlib, będącej pod kontrolą koalicji głównie islamistycznych brygad pod sztandarem Armii Podboju (Dżaisz al-Fateh); w ich wyniku kilkadziesiąt osób zginęło i zostało rannych.

Porozumienie Rosji i USA w sprawie rozejmu

W nocy z piątku na sobotę w Genewie szefowie dyplomacji USA i Rosji John Kerry i Siergiej Ławrow uzgodnili "wstrzymanie wszelkich wrogich działań" w Syrii poczynając od wschodu słońca w poniedziałek 12 września. Według planu przedstawionego przez ministrów, rząd Syrii nakaże podległym mu oddziałom wstrzymanie działań bojowych w określonych rejonach kontrolowanych przez opozycję.

USA i Rosja zapowiedziały też współpracę w zwalczaniu Państwa Islamskiego (IS) i powiązanego z Al-Kaidą Frontu Al-Nusra. W tym celu ma powstać centrum koordynacji działań bojowych skierowanych przeciwko tym grupom. Za pośrednictwem centrum mają być m.in. wymieniane informacje wywiadowcze i uzgadniane szczegóły operacji antyterrorystycznych. Według Kerry'ego centrum rozpocznie działalność po siedmiu dniach od wstrzymania działań bojowych.

Kerry zaakcentował, że "wstrzymanie działań bojowych oznacza uzyskanie dostępu do wszystkich oblężonych i trudno dostępnych miejsc, w tym także do Aleppo", aby umożliwić dostarczenie pomocy humanitarnej.

(RUPTLY/x-news)

Syria była tematem piątkowej rozmowy telefonicznej Ławrowa i jego tureckiego odpowiednika Mevluta Cavusoglu. Uzgodnili, że konieczne jest, aby wszystkie strony przestrzegały wstrzymania walk i wznowiły proces negocjacyjny - napisało rosyjskie MSZ w oświadczeniu opublikowanym w sobotę na swej stronie internetowej.

Ankara 2,5 tygodnia temu rozpoczęła operację "Tarcza Eufratu", mającą na celu wyparcie dżihadystów z IS z terenów w Syrii graniczących z Turcją.(

REKLAMA

Syria zaakceptowała rozejm

- Syryjskie władze zatwierdziły rosyjsko-amerykańskie porozumienie w sprawie rozejmu w Syrii między rebeliantami a siłami syryjskimi, które ma wejść w życie w poniedziałek - podała oficjalna agencja Sana, powołując się na "dobrze poinformowane źródła".

"Syryjski rząd zatwierdził rosyjsko-amerykańskie porozumienie (...), którego jednym z celów jest osiągnięcie politycznego rozwiązania kryzysu w Syrii" - poinformowała agencja. I dodała, że "dojdzie do zaprzestania działań wojennych w mieście Aleppo z powodów humanitarnych".

Turcja wyraża zadowolenie

Tureckie MSZ wyraziło w sobotę zadowolenie z powodu ogłoszonego w nocy przez USA i Rosję planu wstrzymania walk w Syrii. Resort poinformował, że wraz z ONZ przygotowuje się do dostarczenia pomocy humanitarnej do Aleppo w północno-zachodniej części kraju.

Turcja z zadowoleniem przyjmuje porozumienie "w sprawie rozejmu w Syrii" - napisano w oświadczeniu.

Według ministerstwa najważniejszym elementem umowy jest wstrzymanie walk i umożliwienie dostarczenia pomocy do Aleppo. Opanowane przez rebeliantów części tego miasta po raz kolejny są oblężone przez syryjski reżim, co uniemożliwia dostawy żywności czy leków ludności cywilnej.

Turecki resort dyplomacji zapewnił, że będzie wspierać wysiłki, by upewnić się, że rozejm się utrzyma i że uda się go przekuć w długoterminowe rozwiązanie polityczne.

Reakcja UE.  Wzywa do przygotowania transformacji

Szefowa unijnej dyplomacji Federica Mogherini z zadowoleniem przyjęła ogłoszony w nocy z piątku z sobotę przez USA i Rosję plan wstrzymania walk w Syrii i zaapelowała do ONZ o przygotowanie propozycji rozmów na temat politycznych zmian w tym kraju.

"Wszystkie strony konfliktu, oprócz tych uznanych przez Radę Bezpieczeństwa ONZ za organizacje terrorystyczne, muszą teraz zapewnić skuteczne wdrażanie" tego planu - oświadczyła w sobotę Mogherini.

Napisała też, że Unia Europejska "wzywa ONZ do przygotowania propozycji w sprawie politycznej transformacji", która miałaby być "punktem wyjściowym do wznowienia syryjskich rozmów" pokojowych.

Zadowolenie wyraził też szef niemieckiego MSZ Frank-Walter Steinmeier, który wezwał wszystkie strony konfliktu "w Syrii oraz w regionie" do wstrzymania walk.

REKLAMA

Opozycja o perspektywach porozumienia: mieszane uczucia

Główna organizacja syryjskiej opozycji wyraziła w sobotę nadzieję, że proponowany przez USA i Rosję plan wstrzymania walk w Syrii będzie "początkiem końca gehenny cywilów" w tym kraju. W powodzenie planu wątpią rebelianci z Wolnej Armii Syryjskiej (WAS).

Rzeczniczka Wysokiego Komitetu Negocjacyjnego (HNC) Basma Kodmani oświadczyła, że teraz odpowiedzialność spoczywa na Rosji, gdyż tylko dzięki jej wpływom można zmusić reżim prezydenta Baszara al-Assada do przestrzegania porozumienia. HNC zrzesza głównych przedstawicieli syryjskiej opozycji i rebeliantów.

"Rosja i Assad zyskają na czasie"

Z kolei według umiarkowanych rebeliantów walczących pod sztandarem WAS szanse na powodzenie planu są niewielkie, gdyż Damaszek i Moskwa nie będą go realizować.

Fares al-Bajusz, szef stowarzyszonego z WAS ugrupowania Fursan al-Hak, zauważył, że Rosja i Syria nie przestrzegały poprzedniego porozumienia, więc szanse na to, że kolejna umowa będzie skuteczna, są takie same jak w poprzednim przypadku.

Rzecznik innej rebelianckiej brygady wschodzącej w skład WAS Abdul Salam Abdul Razak ocenił, że dzięki porozumieniu syryjska armia tylko zyska na czasie, będzie mogła zebrać siły i wysłać do walk, które toczą się wokół Aleppo, dodatkowe milicje wspierane przez Iran.

Szczegóły uzgodnień Rosja-USA

Szefowie dyplomacji USA i Rosji John Kerry i Siergiej Ławrow uzgodnili w nocy z piątku na sobotę w Genewie "wstrzymanie wszelkich wrogich działań" w Syrii poczynając od wschodu słońca w poniedziałek 12 września. Zapowiedzieli też współpracę w zwalczaniu IS i Frontu Al-Nusra.

Według planu przedstawionego przez ministrów, rząd Syrii nakaże podległym mu oddziałom wstrzymanie działań bojowych w określonych rejonach kontrolowanych przez opozycję.

USA i Rosja powołają ponadto centrum koordynacji działań bojowych skierowanych przeciwko tzw. Państwu Islamskiemu (IS) i bojownikom Frontu Al-Nusra, powiązanego z Al-Kaidą. Za pośrednictwem centrum mają być m. in. wymieniane informacje wywiadowcze i uzgadniane szczegóły operacji antyterrorystycznych. Według Kerry'ego centrum rozpocznie działalność po siedmiu dniach od wstrzymania działań bojowych.

Kerry podkreślił, że powodzenie planu zależy od współpracy zarówno rządu w Damaszku jak i opozycji. Według niego, opozycja zasygnalizowała, że jest gotowa zastosować się do planu pod warunkiem gotowości Damaszku.

Ławrow oświadczył, że poinformował rząd w Syrii o uzgodnieniach oraz, że rząd ten "wyraził gotowość do jego realizacji".

- Siergiej Ławrow i ja wzywamy w imieniu naszych prezydentów i naszych krajów wszystkie strony zaangażowane w Syrii do wsparcia planu uzgodnionego przez Stany Zjednoczone i Rosję, aby doprowadzić ten katastrofalny konflikt do możliwie najszybszego końca przy pomocy procesu politycznego - powiedział Kerry na konferencji prasowej.

Ławrow oznajmił, że pomimo utrzymującej się wzajemnej nieufności, obie strony wynegocjowały pięć dokumentów, które umożliwią koordynację walki z terroryzmem oraz ożywienie rozejmu w Syrii w rozszerzonej formie. - Wszystko to stwarza niezbędne warunki dla wznowienia procesu politycznego, który od dłuższego czasu jest w impasie - powiedział szef rosyjskiej dyplomacji. Dodał jednak, że "są ludzie, którzy chcieliby dzisiejsze porozumienie podważyć".

Według szefa rosyjskiej dyplomacji lotnictwo Rosji i USA będzie dokonywać "skoordynowanych uderzeń" przeciwko terrorystom, a w niektórych rejonach z działań tych będzie wyłączone lotnictwo syryjskie.

Kerry zaakcentował, że "wstrzymanie działań bojowych oznacza uzyskanie dostępu do wszystkich oblężonych i trudno dostępnych miejsc, w tym także do Aleppo" aby umożliwić dostarczenie ludności pomocy humanitarnej. Ocenił, że plan jest "bardziej konkretny i dalekosiężny niż wszystkie dotychczasowe i jeśli będą go realizować wszystkie strony, może doprowadzić do rozpoczęcia rokowań o przyszłości Syrii".

Specjalny wysłannik ONZ do Syrii Staffan de Mistura powitał z zadowoleniem osiągnięcie porozumienia i zapewnił, że ONZ dołoży wszelkich starań aby dostarczyć pomoc humanitarną potrzebującym.

Associated Press podkreśla, że porozumienie osiągnięto po wielomiesięcznych intensywnych działaniach dyplomatycznych. Ostatnia runda rokowań trwała ponad 13 godzin i w pewnym momencie była bliska załamania. Kluczowe znaczenie dla powodzenia planu ma wywarcie skutecznej presji przez Moskwę na reżim Assada, aby wstrzymał wszelkie działania ofensywne przeciwko opozycji i ludności cywilnej.

Natomiast Waszyngton będzie musiał przekonać "umiarkowaną" opozycję aby zerwała z Frontem Al-Nusra i innymi ekstremistycznymi ugrupowaniami.

AP zauważa, że w przypadkach poprzednich porozumień rozejmowych to się nie udawało. Jednak obecnie nowym elementem jest zapowiedź amerykańsko-rosyjskiego sojuszu wymierzonego przeciwko terroryzmowi i to zaledwie rok po ostrej krytyce Waszyngtonu rosyjskiej interwencji w Syrii

PAP/IAR/agkm

REKLAMA