Niemcy: zwycięstwo Merkel, porażka Schulza, triumf skrajnej prawicy

Według najnowszych danych CDU/CSU zdobyły 33,2 proc. a SPD 20,8 proc. głosów. Dla socjaldemokratów jest to najgorszy wynik w ich powojennej historii. Chadecy tylko raz, w 1949 roku, mieli mniejsze poparcie. 

W 2013 roku na CDU/CSU głosowało 41,5 proc., a na SPD 25,7 proc. 

Merkel przyznała, że co prawda miała nadzieję na lepszy wynik, cieszy się jednak, że jej partiom udało się zrealizować strategiczny cel. Zwróciła uwagę, że dobiegająca końca kadencja była "bardzo wymagająca". 

Powiązany Artykuł

Wybory w Niemczech. Raport Specjalny

Od 2015 roku do Niemiec przyjechało 1,3 mln migrantów, głównie z Bliskiego Wschodu, za zamiarem ubiegania się o azyl, co mocno spolaryzowało niemieckie społeczeństwo. 

- Dlatego cieszę się, że osiągnęliśmy strategiczne cele naszej kampanii wyborczej. Jesteśmy największą siłą, mamy misję tworzenia rządu, przeciwko nam nie może powstać żaden inny rząd - oświadczyła Merkel. 

Rozpad "wielkiej koalicji"

Szef SPD i kandydat na kanclerza Martin Schulz powiedział, że wynik socjaldemokratów jest "dramatyczny". Wykluczył kontynuację "wielkiej koalicji" czyli sojusz dwóch największych ugrupowań CDU/CSU i SPD, który rządzi od 2013 roku. "To oczywiste, że wolą wyborców jest przejście SPD do opozycji" - powiedział Schulz. 61-letni były szef Parlamentu Europejskiego zachowa prawdopodobnie przewodnictwo partii. 

Powiązany Artykuł

Wybory w Niemczech: znamy sondażowe wyniki. Co dalej? Możliwe scenariusze

Wobec decyzji SPD o przejściu do opozycji, jedyną możliwością utworzenia rządu jest koalicja CDU/CSU z Wolną Partią Demokratyczną (FDP) i Zielonymi. Liberałowie z FDP zdobyli 10,4 proc., a Zieloni 9,2 proc. Z wyliczeń ARD wynika, że taka koalicja miałaby wygodną większość 375 miejsc w liczącym 631 miejsc Bundestagu. 

Eksperci zgodni są co do tego, że rozmowy koalicyjne nie będą łatwe. Szczególnie między bawarską CSU a Zielonymi istnieją poważne różnice w podejściu do imigracji, bezpieczeństwa i polityki energetycznej. 

REKLAMA

Skrajna prawica wchodzi do Budenstagu

Prawdziwym trzęsieniem ziemi dla niemieckiego systemu politycznego jest wejście do Bundestagu Alternatywy dla Niemiec (AfD). Istniejąca zaledwie od czterech lat narodowo-konserwatywna partia domaga się zamknięcia granic dla migrantów, usunięcia politycznego islamu z przestrzeni publicznej i zaostrzenia prawa karnego. Po raz pierwszy od lat 50. w Bundestagu reprezentowane będzie ugrupowanie bardziej prawicowe niż CDU i bawarska CSU. 

Szef klubu parlamentarnego SPD Thomas Oppermann określił Alternatywę mianem "narodowo-konserwatywnej, skrajnie prawicowej" partii, która "częściowo wyznaje ideologię narodowosocjalistyczną". Schulz powiedział wcześniej, że politycy AfD posługują się językiem "grabarzy demokracji". 

Powiązany Artykuł

"Odbierzemy sobie nasz kraj i nasz naród". Lider AfD zapowiada polowanie na Merkel

Lider AfD Alexander Gauland powiedział w pierwszym wystąpieniu po ogłoszeniu sondaży, że jego partia po wejściu do Bundestagu będzie "polować" na kanclerz Angelę Merkel. Alternatywa dostała 13,3 proc. głosów i będzie trzecią siłą w Bundestagu.

TAK RELACJONOWALIŚMY WYBORY W NIEMCZECH:

21.45

Premier Węgier Viktor Orban pogratulował kanclerz Niemiec Angeli Merkel zwycięstwa w niedzielnych wyborach parlamentarnych. "Budapeszt gratuluje/Budapest gratuliert!" - napisał Orban na swoim profilu na Facebooku.

Węgierski premier podkreślał przed wyborami, że przedłużenie mandatu obecnego rządu Niemiec leży w interesie Węgier.

- Odmawiajmy co wieczór cichą modlitwę o przedłużenie mandatu obecnej, urzędującej kanclerz, bo wobec możliwości, jakie dziś stoją otworem przed niemieckimi obywatelami, w naszym interesie jest przedłużenie mandatu obecnej kanclerz – mówił Orban w piątek w Radiu Kossuth.

REKLAMA

21.39

- Angela Merkel najbardziej odpowiada realizacji naszych interesów, ale pewności mieć nie możemy; najważniejsze jest wyciągnięcie wniosków z błędu Angeli Merkel polegającego na otwarciu granic UE dla napływu migrantów - tak szef MSWiA Mariusz Błaszczak skomentował wybory w Niemczech.

21.34

Przeciwnicy eurosceptycznej partii AfD manifestują w Berlinie. Ugrupowanie to w wyborach parlamentarnych zajęło trzecie miejsce i to ono, według komentatorów, odniosło największy sukces. 

21.27

- To nie jest tak, że Niemcy się destabilizują czy nastąpiła jakaś katastrofa, że Niemcy będą innym krajem. To jest pewna zmiana, która przybliża Niemcy do pewnego standardu europejskiego. W większości krajów europejskich takie partie, jak AfD znajdują się z podobnymi wynikami w parlamencie. Niemal we wszystkich krajach mamy też do czynienia z głębokim kryzysem socjaldemokracji - powiedział dyrektor warszawskiego biura Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych Piotr Buras.

W ocenie Burasa, obecność AfD w parlamencie zmieni niemiecki system partyjny, bo trudniej będzie zbudować stabilną koalicję rządzącą. - Jedyną opcją jest koalicja trzech partii CDU-CSU, FDP i Zieloni, czego na szczeblu federalnym jeszcze nie było. I pewnie taka sytuacja będzie się powtarzała w przyszłości częściej. Ten model systemu partyjnego będzie się utrwalał - uważa ekspert.

Dyrektor warszawskiego biura Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych zaznaczył, że niedzielne wybory nie powinny mieć wpływu na polsko-niemieckie relacje.

21.13

REKLAMA

20.44

Posłuchaj

Niemcy: pierwsze prognozy po wyborach do Bundestagu. Relacja Waldemara Maszewskiego (IAR) 0:57

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

20.37

Szef Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy (ALDE) w Parlamencie Europejskim Guy Verhofstadt pogratulował w niedzielę liberałom z niemieckiej FDP powrotu do Bundestagu. Wyraził nadzieję, że wejdą w skład koalicji rządowej.

- Dziś niemieccy liberałowie świętują wielki powrót. Po latach na marginesie FDP teraz wraca. Pozytywny trend rozpoczął się ponad rok temu jako reakcja na wzrost partii populistycznych i nacjonalistycznych – oświadczył w niedzielę Verhofstadt. Jak zaznaczył, FDP udało się odnieść sukces kosztem dwóch dużych partii.

20.34

Szef klubu parlamentarnego SPD Thomas Oppermann określił Alternatywę mianem "narodowo-konserwatywnej, skrajnie prawicowej" partii, która "częściowo wyznaje ideologię narodowosocjalistyczną". Schulz powiedział wcześniej, że politycy AfD posługują się językiem "grabarzy demokracji". 

20.30

Prawdziwym trzęsieniem ziemi dla niemieckiego systemu politycznego jest wejście do Bundestagu Alternatywy dla Niemiec (AfD). Istniejąca zaledwie od czterech lat narodowo-konserwatywna partia domaga się zamknięcia granic dla migrantów, usunięcia politycznego islamu z przestrzeni publicznej i zaostrzenia prawa karnego. Po raz pierwszy od lat 50. w Bundestagu reprezentowane będzie ugrupowanie bardziej prawicowe niż CDU i bawarska CSU. 

20.26

Kolejne wyniki, tym razem z godz. 20.10:

REKLAMA

20.10

- Największy sukces w wyborach w Niemczech odniosła prawicowo-nacjonalistyczna Antyimigrancka Alternatywa dla Niemiec (AfD) – ocenił politolog, prof. Erhard Cziomer. W przyszłym parlamencie będzie trzecią siłą. - To jest bardzo niebezpieczna tendencja - ocenił.

20.07

19.44

REKLAMA

19.36

Merkel zapowiedziała, że będzie zabiegała o odzyskanie wyborców, którzy przeszli do Alternatywy dla Niemiec (AfD). Z informacji telewizji ARD wynika, że w porównaniu z poprzednimi wyborami ponad 1 mln wyborców przeniosło swoje głosy na AfD. 

Partie chadeckie uzyskały najgorszy wynik od 1949 roku.

19.25

19.22

"Gratulacje dla Angeli Merkel. Niemcy dalej oddani idei europejskiej. Pracujmy teraz razem, żeby zreformować Europę" - napisał po angielsku i niemiecku na Twitterze Tajani. 

REKLAMA

19.16

Jarosław Guzy w Polskim Radiu 24: Angela Merkel musi zastanowić się jak spacyfikować dwie partie koalicyjne. 

19.13

Kolejni goście komentują na antenie Polskiego Radia 24 wyniki wyborów parlamentarnych w Niemczech. - Koalicja "jamajska" będzie najtrudniejszą do zrealizowania. Najbliższe miesiące będą bardzo ciekawe - powiedział n dr Olaf Osica z Polskiego Towarszystwa Wspierania Przedsiębiorczości.

19.09

Korsepodentka Polskiego Radia w Brukseli Beata Płomecka: szef Parlamentu Europejskiego Antonio Tajani pogratulował zwycięstwa Angeli Merkel i powiedział, że liczy na reformę Europy.

18.53

- Musimy zadbać o dobrobyt gospodarczy, budowę silnej Europy i zwalczanie nielegalnej migracji. To stanowi zmartwienie dla naszych wyborców i tym zajmiemy się w najbliższym czasie. Otrzymaliśmy mandat odpowiedzialności - dodała Merkel.

REKLAMA

18.51

- Chciałabym podziękować wszystkim, którzy udzielili nam swojego zaufania - kontynuuje Angela Merkel. 

18.50

Angela Merkel: Mieliśmy nadzieje na lepszy wynik, ale nie możemy zapominać, że za nami udana kadencja. Jesteśmy najsilniejszą siłą w parlamencie i bez nas żaden rząd nie powstanie.

18.46 

Za chwile przemówienie kanclerz Angeli Merkel.

18.44

Lider Alternatywy dla Niemiec (AfD) Alexander Gauland powiedział w niedzielę po ogłoszeniu sondażu exit poll, że jego partia po wejściu do Bundestagu będzie "polować" na kanclerz Angelę Merkel. Alternatywa dostała 13,3 proc. głosów i będzie trzecią siłą w Bundestagu.

- Ponieważ zostaliśmy prawdopodobnie trzecią siłą, przyszły rząd federalny, niezależnie od tego, kto go utworzy, musi się ciepło ubrać. Będziemy na niego polować. Będziemy polować na panią Merkel i innych. Odbierzemy sobie nasz kraj i nasz naród - powiedział Gauland. 

18.36

Martin Schulz: Dziś kończymy współpracę z CDU/CSU. Dodatychczasowa wielka koalicja straciła poparcie w tych wyborach. Przechodzimy do opozycji.

REKLAMA

18.35

- Najbardziej depresyjny jest dla nas wynik AfD - kontynuuje Martin Schulz. 

18.31

Martin Schulz: dziekuję za siłę i wsparcie, które okazaliście. To dla nas trudny dzień. Możecie być pewni, że SPD będzie dalej walczyć o sprawy społeczeństwa.

18.29

Wyniki wg. telewizji ZDF:

REKLAMA

18.27

- Powstaje pytanie, czy partia AfD, która wchodzi do Bundestagu poczuje się częścią klasy politycznej i zostanie "ucywilizowana", czy też elity będą wobec nich stosować politykę eksklusji - stwierdził na antenie Polskiego Radia prof. Zdzisław Krasnodębski.

18.25

- Wynik AfD nie jest wysoki. Pamiętajmy, że ta partia jest też podzielona wewnętrznie. W liczbie 13 proc. głosujących tylko część reprezentuje myślenie szkodliwe dla Europy - powiedział w czasie specjalnego wieczoru wyborczego w Polskim Radiu dr Paweł Kowal.

18.19

Ambasador Niemiec w Polsce Rolf Nikiel: to ważne wydarzenie dla nas wszystkich i dla demokracji w Niemczech. To była ciekawa kampania.

18.12

- Najciekawsze będą teraz losy SPD. Najprawdopodobniej całe kierownictwo tej partii odejdzie. To historyczna porażka SPD i osobista porażka Martina Schulza - powiedział dr Paweł Kowal na antenie Polskiego Radia.

REKLAMA

18.08

Dr Paweł Kowal w Polskim Radiu: Partia Merkel wchodzi do historii, sama decyduje o swoich losach, nikt jej nie strąci

18.07

SONDAŻ EXIT POLL: CDU/CSU 32.5 proc.; SPD 20 proc; AfD 13,5 proc; FDP - 10,5 proc; ZIELONI - 9,5 proc.

18.01 W radiowej Jedynce, Trójce i Polskim Radiu 24 trwa specjalny wieczór wyborczy związany z wyborami w Niemczech. Zachęcamy do słuchania.

18.00

[PILNE] Koalicja CDU/CSU Angeli Merkel wygrała wybory parlamentarne w Niemczech!

17.57

Już zaledwie minuty dzielą nas od poznania wyników wyborów parlamenarnych w Niemczech.

17.50

REKLAMA

17.43

- Niemcy są na rozdrożu. Nie wiedzą jaką politykę prowadzić - powiedział gość Polskiego Radia 24 Jarosław Guzy.

17.38

17.18

Posłuchaj

Niemcy: trwają wybory do Bundestagu. Korespondencja z Berlina Agaty Kasprolewicz (IAR) 0:49

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

17.02

- W kampanii CDU po raz pierwszy w tym roku pojawiły się akcenty antyamerykańskie – dokładniej tony krytyki wobec Donalda Trumpa. To może mieć różne skutki – oceniła w rozmowie z portalem PolskieRadio.pl prof. Jadwiga Kiwerska z Instytutu Zachodniego. 

16.49

REKLAMA

16.31

Ze względu na silną polaryzację niemieckiego społeczeństwa spowodowaną kryzysem uchodźczym i pojawieniem się antyimigranckiej Alternatywy dla Niemiec (AfD) eksperci spodziewają się wzrostu frekwencji w tych wyborach. 

Do udziału w wyborach wezwał na łamach "Bild am Sonntag" prezydent Niemiec Frank-Walter Steinmeier. "Prawo wyborcze jest prawem obywatelskim. Dla mnie jest to najważniejszy obowiązek obywatela w ustroju demokratycznym" - napisał prezydent. Jego zdaniem wybory parlamentarne "zdecydują o demokracji i przyszłości Europy". 

16.23

Do godz. 14 w niedzielę w wyborach do Bundestagu wzięło udział 41,1 proc. uprawnionych do głosowania - poinformował szef Federalnego Biura Wyborczego Dieter Sarreither. To niemal identyczny wynik jak w poprzednich wyborach, gdy do tej godziny glos oddało 41,4 proc.

Szacunkowa frekwencja jest obliczana na podstawie danych z wybranych lokali wyborczych. Federalne Biuro Wyborcze zastrzegło, że dane nie uwzględniają głosów wysłanych listownie. Cztery lata temu niemal jedna czwarta uczestniczących w wyborach głosowała korespondencyjnie.

16.08

REKLAMA

16.01

15.34 PAP/DPA/Adam Ziemienowicz

15.24

Wszystkie sondaże przewidują stosunkowo niską - jak na Niemcy - frekwencję wyborczą, poniżej 70 proc. W poprzednich wyborach wyniosła ona 72 procent. Jak twierdzi agencja DPA, do godziny 12-ej frekwencja w kilku landach była niższa niż rok temu.

Do południa w Hamburgu głosowało 35 proc. uprawnionych do głosowania, cztery lata temu było to 37 proc. W Szlezwiku Holsztynie swój głos oddało 22 proc. wyborców, o 2 procent mniej niż w 2013 roku. 

REKLAMA

15.13

Kanclerz Niemiec Angela Merkel zagłosowała w niedzielę w Berlinie, powstrzymując się przy tym od komentarza. Będąca faworytką wyborów szefowa CDU oddała głos w lokalu wyborczym zorganizowanym w stołówce Uniwersytetu Humboldtów. Towarzyszył jej mąż Joachim Sauer.

Szefowa rządu zawiodła oczekujących w lokalu wyborczym i przed nim dziennikarzy telewizyjnych i radiowych, wstrzymując się - w przeciwieństwie do jej głównego rywala Martina Schulza - od jakiegokolwiek komentarza. 

Po wrzuceniu kart wyborczych do urny, Merkel i jej partner bez słowa wyszli z budynku i skierowali się w stronę oczekującego ich rządowego samochodu. Szefowa rządu mieszka w pobliżu Uniwersytetu - naprzeciwko Muzeum Pergamonu. 

15.10

REKLAMA

15.05

- Chadecja pod wodzą kanclerz Angeli Merkel zapowiada poprawę sytuacji w Niemczech - ale poprzez kontynuację. Tymczasem Niemcom żyje się teraz dobrze - mówi w rozmowie z portalem PolskieRadio.pl dr Piotr Kubiak z Instyturu Zachodniego.

14.47

14.27

Komentując przyszłość relacji niemiecko-francuskich w kontekście wyborów Tomasz Mrozowski z Instytutu Zachodniego w rozmowie z portalem PolskieRadio.pl stwierdził, że "nie wiemy wciąż, jaka powstanie koalicja rządząca w Niemczech". 

- Gdyby była to tzw. koalicja "jamajska”, trójpartyjna, kanclerz Angeli Merkel łatwiej byłoby realizować swoje zamiary. Partia FDP jest zbliżona w poglądach do CDU, jeśli chodzi o politykę europejską; raczej udałoby się także uzgodnić wspólny front z partią Zielonych. Jeśli zaś będzie to wielka koalicja (CDU/CSU i SPD) – można spodziewać się kontynuacji, jednak kanclerz Merkel będzie wówczas musiała uwzględniać także postulaty partii SPD, której szef, Martin Schulz, popiera propozycje Macrona bardziej zdecydowanie, niż obecna kanclerz. Są to spekulacje, ponieważ małe różnice procentowe w wynikach wyborów zadecydują o układzie koalicji i podziale stanowisk w rządzie - powiedział Mrozowski.

REKLAMA

12.38

12.10

Prawdopodobna wygrana obecnej kanclerz Niemiec Angeli Merkel w wyborach do Bundestagu, to utrzymanie stosunkowo dobrych relacji polsko-niemieckich- ocenił wiceszef MON Bartosz Kownacki. Zdaniem szefa klubu PO Sławomira Neumanna, wygrana Merkel jest przesądzona.

11.05

10.06

Powiązany Artykuł

Wybory w Niemczech. Schulz: SPD posiada siłę, by bronić demokracji

Kandydat SPD na kanclerza Martin Schulz głosował w niedzielę w swoim rodzinnym Wuerselen, pod Akwizgranem, w Nadrenii Północnej-Westfalii. 61-letni socjaldemokrata powiedział, że mimo niekorzystnych sondaży, liczy na dobry wynik swojej partii.

REKLAMA

09.55

Ponad 10 procent głosujących w niemieckich wyborach parlamentarnych to osoby, które są imigrantami, bądź dziećmi imigrantów. Ich głos będzie miał poważne znaczenie dla wyniku.

REKLAMA

Wyborcy mają po dwa głosy

Każdy wyborca dysponuje dwoma głosami: jeden oddaje na konkretnego kandydata w swoim okręgu wyborczym, a drugi na listę partyjną. Bundestag liczy 598 miejsc, jednak w praktyce, ze względu na ordynację wyborczą, liczba posłów jest znacznie większa. W dobiegającej końca kadencji jest ich 631. 

Lokale wyborcze zostaną zamknięte o godz. 18. Nieoficjalny końcowy wynik wyborów powinien być znany po północy. 

Prezydent Niemiec Frank-Walter Steinmeier zaapelował do obywateli o liczny udział w wyborach. - Prawo wyborcze jest prawem obywatelskim. Uważam, że w państwie demokratycznym jest ono najważniejszym obowiązkiem obywatelskim. Idźcie na wybory - napisał Steinmeier w niedzielę na łamach "Bild am Sonntag". - Ten, kto nie głosuje, pozwala, aby inni decydowali o przyszłości kraju - zaznaczył prezydent. 

REKLAMA

Cyklicznie spada frekwencja wyborcza

Cztery lata temu CDU/CSU zdobyły 41,5 proc., SPD 25,7 proc., Lewica 8,6 proc., a Zieloni 8,4 proc. FDP i AfD nie przekroczyły w 2013 roku progu wyborczego. 

Źródło: TVP Info

Na początku lat 70. frekwencja wyborcza w RFN przekraczała 90 proc. Obecnie do urn idzie około 70 proc. uprawnionych. 

Jeżeli wyniki sondażowe się potwierdzą, po wyborach możliwa będzie kontynuacja dotychczasowej koalicji CDU/CSU - SPD lub rząd partii chadeckich CDU/CSU z FDP i Zielonymi. Mające wielu zwolenników koalicje CDU/CSU z FDP lub z Zielonymi nie dysponują według instytutów badania opinii publicznej większością potrzebną do utworzenia rządu. 

Nowy Bundestag musi zebrać się najpóźniej 30 dni po wyborach. Wybór kanclerza przez parlament nastąpi dopiero po zakończeniu rozmów koalicyjnych. 

dad/koz

REKLAMA