Dziennikarze, społecznicy, weterani. Wspominamy tych, którzy odeszli

Posłuchaj

Jerzy Pomianowski mówił w 2008 roku o różnorodności źródeł polskiej kultury.

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Jerzy Pomianowski

13.01.1921 - 29.12.2016

Pisarz i eseista, wybitny znawca spraw Europy Wschodniej. Tłumacz i publicysta, współpracownik Jerzego Giedroycia. Miał 95 lat. Był krytykiem, autorem sztuk, wykładowcą uniwersyteckim i publicystą. W latach 1969-1994 przebywał na emigracji we Włoszech. Współpracował z paryską "Kulturą". Pod pseudonimem Michał Kaniowski tłumaczył dla Instytutu Literackiego w Paryżu dzieła dysydentów rosyjskich Andrieja Sacharowa i Aleksandra Sołżenicyna, w tym "Archipelag GUŁag", a także utwory Czechowa, Tołstoja i Babla. Zajmował się też przekładami literatury niemieckiej oraz z języka polskiego na włoski, między innymi Aleksandra Fredry i Karola Wojtyły. W latach 90. był założycielem i redaktorem naczelnym pisma "Nowaja Polsza". Podczas Kongresu Kultury Chrześcijańskiej w 2008 roku w Lublinie, profesor Pomianowski mówiąc o historii Polski i walce o podtrzymanie tradycji, podkreślił różnorodność źródeł inspiracji w rodzimej kulturze.

Bogdan Tuszyński

4.07.1932 - 1.01.2017

Nestor dziennikarstwa sportowego, wieloletni sprawozdawca Polskiego Radia, a także historyk prasy i sportu. Miał 84 lata. Był związany z Polskim Radiem blisko 30 lat. Miliony słuchaczy znały jego głos z transmisji z igrzysk olimpijskich, mistrzostw świata i Wyścigów Pokoju. Był pomysłodawcą Studia S-13, gdzie dziennikarze radiowi łączyli się na żywo ze sprawozdawcami z igrzysk olimpijskich czy stadionów sportowych. Człowiek z pasją, z radiowym mikrofonem towarzyszył polskim sportowcom, relacjonując ich zmagania na kilku kontynentach. Często podkreślał, że sport jest realizacją marzeń o przekraczaniu granic, o byciu najlepszym.

Alfons Maćkowiak

29.03.1916 - 31.01.2017

Bohater II wojny światowej. Był żołnierzem 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej, instruktorem cichociemnych i uczestnikiem operacji Market Garden. Walczył w wojnie obronnej 1939 roku. Po agresji ZSRR na Polskę trafił do niewoli sowieckiej, jednak uciekł z transportu i przedostał się na Węgry, a potem przez Francję do Wielkiej Brytanii. Tam ukończył kurs dla cichociemnych i został instruktorem. Jako żołnierz 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej generała Stanisława Sosabowskiego, wziął udział w Market Garden. Zgodnie z wolą generała Maćkowiaka, jego prochy zostały sprowadzone do Polski. Spoczął na Powązkach Wojskowych w Warszawie.

Janusz Brochwicz-Lewiński ps. Gryf

17.09.1920 - 5.01.2017

Żołnierz Batalionu Armii Krajowej "Parasol", bohater Powstania Warszawskiego. Miał 96 lat. Podczas powstania dowodził obroną Pałacyku Michla. "Gryf" został ciężko ranny w walce na cmentarzu ewangelickim na Woli. Po kapitulacji był więźniem obozu jenieckiego. Na emigracji w Anglii wstąpił do armii, służył między innymi w gwardii przybocznej króla Jerzego VI. Jako agent wywiadu działał w Palestynie i Sudanie. W 2002 roku wrócił do kraju. Działał aktywnie w środowisku kombatanckim, popularyzował historię wśród młodzieży. W 2016 roku IPN przyznał mu tytuł Kustosza Pamięci Narodowej. Odbierając nagrodę powiedział, że swoje życie poświęcił ojczyźnie. Odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari i dwukrotnie Krzyżem Walecznych.

Kardynał Miloslav Vlk

17.05.1932 - 18.04.2017

Emerytowany arcybiskup metropolita Pragi, prymas Czech i Moraw. Miał 84 lata. Prześladowany w czasach komunistycznego reżimu w Czechosłowacji, stał się symbolem żywego Kościoła. Święcenia kapłańskie przyjął wkrótce po wydarzeniach Praskiej Wiosny w 1968 roku. Ze względu na zakaz pracy kapłańskiej wydany przez władze, przez lata pełnił posługę w podziemiu. Niedługo po tzw. aksamitnej rewolucji w 1989 roku i upadku komunizmu, został metropolitą Pragi z nominacji Jana Pawła II. Funkcję tę pełnił w latach 1991-2010. Działał na rzecz pojednania i pokoju w życiu politycznym i religijnym. W latach 1993-2001 przewodniczył Radzie Konferencji Biskupów Europy. Był jeden z sygnatariuszy Karty Ekumenicznej z 2001 roku. Wielki przyjaciel Polski i Polaków. W 2001 roku kardynał Vlk odebrał tytuł doktora honoris causa Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie.

Wiktor Osiatyński

6.02.1945 - 29.04.2017

Prawnik, pisarz, publicysta, wykładowca akademicki, działacz społeczny. Specjalizował się w zakresie prawa konstytucyjnego, historii doktryn politycznych i prawnych oraz praw człowieka. Miał 72 lata. Brał udział w pracach nad przygotowaniem Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku. W latach 90. kierował Centrum Badań nad Konstytucjonalizmem w Europie Wschodniej w Chicago. Wykładał na wielu uczelniach zagranicznych. Był autorem licznych publikacji, w tym: "W kręgu mitu amerykańskiego" i "Ewolucja amerykańskiej myśli społecznej i politycznej". W ramach Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka zainicjował powstanie Programu Spraw Precedensowych, został członkiem jego rady programowej. Popularyzował wiedzę o uzależnieniach, w tym o alkoholizmie, z którym sam zmagał się przez wiele lat. O swojej walce z nałogiem mówił publicznie.

Ksiądz Stefan Wysocki

5.03.1928 - 7.05.2017

Harcmistrz, żołnierz Szarych Szeregów. Odszedł w wieku 89 lat. Podczas II wojny światowej działał w łowickiej konspiracji pod pseudonimem "Ignac". Uczestniczył w brawurowej akcji pod kryptonimem "Uwolnić Cyfrę", zwanej łowickim Małym Arsenałem. Było to odbicie 70. osadzonych z więzienia UB i NKWD przy ul. Kurkowej w Łowiczu. Po wojnie wstąpił do seminarium i z tego powodu usunięto go z harcerstwa. Mimo to nadal był z nim związany, w 1980 roku został kapelanem Szarych Szeregów. W latach 1972-2003 kierował parafią w Wesołej. W 2011 roku przekazał do Archiwum Akt Nowych w Warszawie dokumenty, sporządzone przez Polski Czerwony Krzyż w 1943 roku w Katyniu, m.in. listy ekshumowanych oficerów. Otrzymał je w tajemnicy w 1969 roku od Jadwigi Majchrzyckiej, która była w 1943 roku w Katyniu z międzynarodową komisją PCK.

Biskup Joachim Meisner

25.12.1933 - 5.07.2017

Pochodził z Wrocławia, stał przez 25 lat na czele największej niemieckiej diecezji. Utrzymywał bliskie kontakty z papieżami Janem Pawłem II i Benedyktem XVI. Uważany za najbardziej wpływowego przedstawiciela konserwatywnego skrzydła Kościoła katolickiego w Niemczech. Miał 83 lata. W 1988 roku został mianowany arcybiskupem metropolitą Kolonii. Wcześniej pełnił funkcję biskupa pomocniczego administratury apostolskiej Erfurtu i biskupa Berlina. Był krytyczny wobec reżimu komunistycznego. Walczył z ateizmem i konsumpcjonizmem. Zabiegał o pojednanie z narodami w Europie Środkowej. Wielki przyjaciel Polski. Wielokrotnie odwiedzał nasz kraj, między innymi swe rodzinne miasto. W 2014 roku został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.

Joaquin Navarro-Valls

16.11.1936 - 5.07.2017

Dziennikarz i lekarz, rzecznik Watykanu w latach 1984-2006. Był bliskim współpracownikiem papieży - Jana Pawła II i Benedykta XVI. Miał 80 lat. Z pochodzenia Hiszpan. Przez 22 lata pełnił funkcję dyrektora Watykańskiego Biura Prasowego. Był pierwszą osobą świecką na tym stanowisku. Miał opinię wytrawnego dyplomaty, często nieformalnie pełnił rolę papieskiego ambasadora, m.in. przygotował słynną pielgrzymkę Jana Pawła II na Kubę w 1998 roku. Wielokrotnie odwiedzał Polskę, głównie z papieżem Polakiem. Wcześniej, na początku lat 80. jeździł jako dziennikarz do Warszawy i Gdańska, by relacjonować narodziny Solidarności. W 2002 roku podczas ostatniej pielgrzymki Jana Pawła II do Polski, Joaquin Navarro-Valls podkreślił, że jest to podróż sentymentalna papieża. W 2007 roku uczestniczył w VII Zjeździe Gnieźnieńskim. Wtedy też został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.

Bogusław Wolniewicz

22.09.1927 - 4.08.2017

Filozof i logik, profesor nauk humanistycznych, publicysta. Miał 89 lat. Przez większość zawodowego życia pracował w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. Specjalizował się głównie w filozofii współczesnej oraz filozofii religii. Dystansował się od głównych nurtów filozofii XX wieku i przyjmował tezy wielkich myślicieli, w tym: Arystotelesa, Leibniza, Kanta. Był cenionym ekspertem od filozofii Ludwiga Wittgensteina. Wykładał na uniwersytetach zagranicznych. Był agnostykiem, opowiadającym się za konserwatywnym porządkiem świata. W latach 1956-1981 należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W 2006 roku był jednym z założycieli Społecznego Niezależnego Zespołu do spraw Etyki Mediów. W 1997 roku został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Biskup Wacław Świerzawski

14.05.1927 - 7.10.2017

Profesor nauk teologicznych, duszpasterz, a także naukowiec i pedagog. Miał 90 lat. Kierował diecezją sandomierską od 1992 do 2002 roku. Założył trzy świeckie instytuty: Wspólnotę Przenajświętszej Trójcy, Wspólnotę Chrystusa Kapłana, Proroka i Króla, a także zgromadzenia jadwiżanek wawelskich. W Episkopacie Polski był członkiem Komisji do spraw Uchwał Soboru Watykańskiego II oraz Komisji do spraw Liturgii i Duszpasterstwa Liturgicznego. Zasiadał też w watykańskiej Kongregacji do spraw Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów. Powołał diecezjalną Caritas i założył ośrodek katechumenalny, przygotowujący dorosłych do chrztu. Otworzył Dom Samotnej Matki, zajmował się odzyskiwaniem obiektów kościelnych i ich konserwacją. Zwołał drugi synod diecezjalny, na zakończenie którego w 1999 roku przyjechał Jan Paweł II.

Jacek Fuglewicz

29.05.1948 - 20.11.2017

Wieloletni dziennikarz Polskiego Radia, były dyrektor i wicedyrektor radiowej Jedynki. Miał 68 lat. Radio było dla niego nie tylko miejscem pracy, ale przede wszystkim wielką pasją. Przez wiele lat pełnił funkcję sekretarza Redakcji Sportowej. Od 1992 do 2004 roku był wicedyrektorem i dyrektorem Programu Pierwszego, a następnie do 2014 kierował Redakcją Audycji Religijnych. Był współtwórcą porozumienia, na mocy którego od ponad 20. lat radiowa Jedynka retransmituje Serwis Informacyjny Radia Watykańskiego. Za wkład w rozwój publicznej radiofonii został nagrodzony Honorową Odznaką Polskiego Radia.