"Duma i uprzedzenie" Jane Austen ma już 200 lat

Najbardziej znana powieść angielskiej pisarki, została wydana po raz pierwszy 28 stycznia 1813.

"Duma i uprzedzenie" nosiła początkowo inny tytuł - "Pierwsze wrażenia". Jane Austen rozpoczęła pisanie powieści w wieku 21 lat, w październiku 1796 roku, a skończyła w sierpniu 1797 r. Fragmenty czytywała rodzinie w salonie, a siostrzenica autorki, ku jej niezadowoleniu, rozpowiadała wśród sąsiadów treść powstającej powieści. Jane nie była zadowolona, bo w okolicy mieszkało wiele panien o imionach bohaterek "Dumy i uprzedzenia".

Ojciec Jane wysłał powieść wydawcy już kilka miesięcy po tym, jak ta skończyła ją pisać, oferując wydanie jej na własny koszt, jednak wydawca odesłał rękopis. "Duma i uprzedzenie" ukazała się dopiero po sukcesie w 1812 roku pierwszej wydanej powieści Austen - "Rozważnej i romantycznej".

Autorka wprowadziła poprawki zmieniając też tytuł, aby uniknąć skojarzeń z opublikowaną w międzyczasie książką Margaret Holford "Pierwsze wrażenia". "Duma i uprzedzenie" wyszła na początku 1813 roku jako "powieść autorki Rozważnej i romantycznej", która to z kolei ukazała się jako "dzieło pewnej damy". W epoce Jane Austen publikowanie powieści przez młode panny uchodziło za niewłaściwe i mogło przekreślić ich szanse na zamążpójście. Dopiero dwie ostatnie powieści Austen, które ukazały się po śmierci autorki, wyszły pod jej nazwiskiem. "Duma i uprzedzenie" kosztowała 18 szylingów za trzy tomy.

REKLAMA

Jane pisała 29 stycznia 1813 roku do siostry Cassandry: "otrzymałam z Londynu moje ukochane dziecię". Autorka ceniła "Dumę i uprzedzenie", a o głównej bohaterce - Elizabeth napisała: "Uważam ją za najrozkoszniejsze stworzenie, jakie się kiedykolwiek ukazało drukiem i nie wiem, czy potrafię tolerować ludzi, którym nawet ona się nie spodoba".

Powieść cieszyła się wielką popularnością, prasa zamieszczała pochlebne recenzje, a czytelnicy mogli odnaleźć w niej realia z codzienności.

Fenomen popularności "Dumy i uprzedzenia" przekłada się na liczbę powieści kontynuujących wątki powieści. "Zarozumiałość" Julii Barrett i "Pemberley" i "Niedobrana para..." Emmy Tennant to tylko niektóre z nich. W książce "Duma i uprzedzenie i zombie" Setha Grahame-Smitha w Meryton pojawiają się żywe trupy, a w "Emancypacji Mary Bennett" Colleen McCullough nakreślono niewesołe (zdaniem autorki) dalsze losy związku Elizabeth z panem Darcy.

Liczbie książek nawiązujących do "Dumy i uprzedzenia" dorównuje liczba ekranizacji powieści: W "Dumie i uprzedzeniu" Roberta Leonarda wystąpili Greer Garson i Laurence Olivier, Joe Wright w swojej ekranizacji z 2005 roku obsadził w głównych rolach Keirę Knightley i Matthew MacFadyena. Ekranizacje telewizyjne to m.in. serial w reżyserii Cyrila Cooke'a z Elizabeth Garvie i Davidem Rintoulem w rolach głównych z 1980 roku, a 1995 rok przyniósł miniserial BBC z Jennifer Ehle i Colinem Firthem. Szaleństwo "Dumy i uprzedzenia" nie ominęło Bollywood - w 2004 nakręcono tam film z Aishwarą Rai w roli Elizabeth.

REKLAMA

W plebiscycie BBC z 2003 roku na ulubioną książkę brytyjskiego czytelnika "Duma i uprzedzenie" zajęła drugie miejsce, zaraz po "Władcy Pierścieni".

Zobacz serwis - Kultura>>>