Everest 1980. "Gdyby to nie był Everest, to byśmy nie weszli"

• Narodową wyprawą kierował prekursor zimowego himalaizmu Andrzej Zawada
• Cichy i Wielicki, piąty w historii alpinista, który zdobył Koronę Himalajów i Karakorum (wszystkie 14 ośmiotysięczników), zdobyli Everest o godz. 10.40 czasu polskiego. W Nepalu była 14.25.

Gdy 25 grudnia 1977 roku prezes Polskiego Związku Alpinizmu Andrzej Paczkowski i kierownik przyszłej wyprawy Andrzej Zawada składali w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Nepalu pismo z prośbą o pozwolenie na zimowe wejście na Everest między 1 listopada 1979 a 28 lutego 1980, nikt jeszcze nie wiedział, że tak rozpocznie się niesamowita historia, której bohaterami zostaną polscy himalaiści.  

Powiązany Artykuł

Polacy otrzymali zgodę na wyprawę na najwyższy szczyt Ziemi w listopadzie 1979 roku. Ruszyli w Himalaje, i po 45 dniach akcji górskiej, 17 lutego 1980 roku biało-czerwona zatrzepotała na szczycie Mount Everestu.

Na wielki sukces pracowała ekipa w składzie: Andrzej Zawada – kierownik, 51 lat, Ryszard Dmoch – zastępca kierownika, 47 lat, Andrzej Zygmunt Heinrich – zastępca kierownika ds. sportowych, 42 lata, Leszek Cichy, 28 lat, Krzysztof Wielicki, 29 lat, Krzysztof Cielecki, 44 lata, Walenty Fiut, 32 lata, Ryszard Gajewski, 25 lat, Jan Holnicki-Szulc, 34 lata, Aleksander Lwow, 26 lat, Janusz Mączka, 30 lat, Kazimierz Olech, 51 lat, Maciej Pawlikowski, 28 lat, Marian Piekutowski, 29 lat, Ryszard Szafirski, 42 lata, Krzysztof Żurek, 35 lat, Józef Bakalarski – filmowiec, 54 lata, Bogdan Jankowski – radiooperator, 41 lat, Robert Janik – lekarz, chirurg, 38 lat i Stanisław Jaworski – filmowiec, operator TVP, 33 lata. Na szczycie stanęło dwóch „lodowych wojowników” – Leszek Cichy i Krzysztof Wielicki.

W 45. rocznicę jednej z największych i najbardziej skomplikowanych organizacyjnie wypraw Polskiego Związku Alpinizmu i sukcesu, który wydawał się nierealny do osiągnięcia, Portal PolskieRadio24.pl przygotował serwis specjalny "Everest 1980”.

REKLAMA

- Moje pierwsze słowa brzmiały: halo Andrzej, wiesz gdzie jesteśmy? Potem razem krzyknęliśmy do słuchawki: na szczycie Everestu!. Cieszyliśmy się, że odnieśliśmy sukces. Byliśmy tam w imieniu wszystkich uczestników. Każdy dał z siebie tyle, ile mógł. Na wierzchołku spędziliśmy 40 minut, pozostawiliśmy m.in. różaniec" - wspomina Leszek Cichy historyczny wyczyn.

Rocznicowe obchody będą miały miejsce w wielu miastach w Polsce. W piątek w Warszawie o godz. 19 w Centrum Olimpijskim będzie miał miejsce benefis Aleksandra Lwowa "Moje himalajskie zimy w 50-lecie wspinania". Krakowianin to jedna z barwniejszych postaci polskiego alpinizmu, uczestnik czterech wypraw zimowych (Everest, Broad Peak, Kanczendzonga, K2), zdobywca Lhotse, Manaslu, Czo Oju i Gaszerbrum II.

W sobotę o specjalnej godzinie 10.40 wystartuje Everest Warszawski, czyli bieg na dystansie 8848 m przy Centrum Olimpijskim. Obecni będą Cichy i Wielicki. Natomiast tego samego dnia w kinie Elektronik (godz. 18) zaplanowano wyjątkową projekcję filmów Anny Pietraszek w hołdzie Zawadzie, twórcy polskiej szkoły zimowego himalaizmu, który zmarł 21 sierpnia 2000 r. przegrywając walkę z nowotworem.

Projekcję wzbogacą spotkania z Anną Milewską, żoną Zawady, aktorką filmową i teatralną oraz reżyserką, która w latach 1977-2011 zrealizowała 196 filmów dokumentalnych i reportaży. Była też uczestniczką wielu wypraw wysokogórskich.

REKLAMA

W niedzielę odbędzie się premiera filmu "Everest dla każdego" (kino Luna, godz. 14.25), zaś w poniedziałek, w rocznicę wydarzenia, miejscem spotkania uczestników wyprawy, którzy podzielą się barwnymi wspomnieniami, będzie Nove Kino Wisła (godz. 20.30).

Powiązany Artykuł

"Baby" nie potrafią się wspinać? Wanda Rutkiewicz wchodząc na Mount Everest zirytowała kolegów po fachu

Kolejnym etapem obchodów okrągłej rocznicy pierwszego zimowego wejścia na Everest będą spotkania w Karpaczu (22-23 lutego). Festiwal zakończą 28 lutego w Kielcach projekcja filmów i spotkania z uczestnikami ekspedycji.

Pierwszymi ludźmi na świecie, którzy zdobyli Everest (29 maja 1953 roku) byli Nowozelandczyk Edmund Hillary i Szerpa Tenzing Norgay. Pierwszą osobą z Polski i pierwszą Europejką, która zdobyła najwyższy szczyt Ziemi była Wanda Rutkiewicz (16 października 1978). Wielicki i Cichy po raz pierwszy dokonali tego zimą.

REKLAMA

Polacy są liderami zimowych zmagań z ośmiotysięcznikami - na 10 spośród 14 wspięli się jako pierwsi, w tym na jeden z Włochem Simone Moro. Niezdobyty pozostaje jedynie K2 (8611 m) w Karakorum.

Źródło: PolskieRadio24.pl, ah