Zmarł Tadeusz Różewicz. "Świat stracił jednego z największych poetów"

Posłuchaj

Tadeusz Różewicz lubił podkreślać, że nie ma dla niego większej nagrody niż autentyczne zainteresowanie i przeżywanie jego wierszy przez czytelnika, zwłaszcza tego najbardziej krytycznego/IAR

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Do jego najważniejszych zbiorów poetyckich należą: debiutancki "Niepokój" oraz "W łyżce wody", "List do ludożerców", "Twarz" i "Równina".

Informację o śmierci artysty przekazał  rzecznik wrocławskiego magistratu Arkadiusz Filipowski. - Świat stracił jednego z największych poetów. To również olbrzymia strata dla wrocławskiej kultury - powiedział dyrektor wydziału kultury wrocławskiego magistratu Jarosław Broda.

Tadeusz Różewicz jest również autorem "Poematu otwartego" oraz "Spadanie, Non-stop-show". Osobne miejsce w jego dorobku literackim zajmuje twórczość sceniczna. Napisał między innymi tak głośne dramaty, jak: "Kartoteka", "Stara kobieta wysiaduje" i "Na czworakach", wystawiane na scenach całego świata. W jego sztukach elementy realistyczne przenikają się z teatrem absurdu.

>>>Posłuchaj archiwalnej rozmowy Tadeusza Różewicza z Czesławem Miłoszem>>>
Poezja Tadeusza Różewicza, przedstawiciela "Pokolenia Kolumbów", zdominowana jest przez wizję masowej śmierci, wyraża tragizm osamotnionej jednostki, zagubionej w powojennym świecie pełnym okrucieństwa i obojętności. Pisarz sam siebie nazywał twórcą "porażonym wojną". Dramatyzm jego poezji oddaje fragment najbardziej znanego wiersza - "Ocalony": Mam dwadzieścia cztery lata, ocalałem, prowadzony na rzeź".

>>> - Tadeusz Różewicz to jedna z tych osób, dzięki której Polacy mogli być lepszymi, sprawniejszymi i prawdziwszymi obywatelami - uważa Kazimierz Kutz, który wyreżyserował m.in. sztuki "Do piachu" oraz "Kartotekę" >>>

Na drugim biegunie twórczości Różewicza znalazły się wiersze opowiadające o prostych uczuciach, o podstawowych wartościach: życzliwości, dobroci, przywiązaniu do miejsc i ludzi. Formalnie jego twórczość stanowiła kontynuację tradycji awangardy.

>>> -Tadeusz dostał takie imię na cześć Kościuszki, bo w tym domu wisiał portret Naczelnika na ścianie - opowiadała Maria Dębicz, znawczyni twórczości Tadeusza Różewicza i jedna z bohaterek reportażu poświęconego rodzinnej miejscowości braci Różewiczów >>>

Różewicz był laureatem wielu nagród i wyróżnień. W 1999 roku otrzymał Nagrodę Literacką im. Władysława Reymonta za twórczość całego życia, a w 2000 roku nagrodę Nike za tomik wierszy „Matka odchodzi”. Otrzymał też "Złote Berło" przyznane przez Fundację Kultury Polskiej oraz Złoty Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis".

Tadeusz Różewicz urodził się 9 października 1921 roku. W czasie wojny należał do Armii Krajowej, działał pod pseudonimem "Satyr". Był także redaktorem podziemnego czasopisma "Czyn Zbrojny". W 1942 roku ukończył konspiracyjny kurs podchorążych.

Pierwsze utwory publikował jeszcze przed wojną, między innymi w czasopismach "Pod znakiem Marii" i "Czerwone Tarcze". Jednak jego pierwszy, powojenny zbiorek poetycki "Niepokój" jest uznawany za debiut Różewicza. Po wojnie studiował historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Tadeusz Różewicz nie żyje. Jego wiersze przetrwają >>>
Tadeusz Różewicz nie żyje. Rozbijał wszystkie stereotypy i formuły >>>

Od 1968 roku mieszkał we Wrocławiu, publikował głównie na łamach "Twórczości", "Odry" i "Dialogu". W ostatnim dziesięcioleciu ukazały się między innymi: poemat "Nożyk profesora", "Szara strefa" i "Wyjście".

>>> Był skromnym człowiekiem, pisał o rzeczach najważniejszych - tak Tadeusza Różewicza wspomina Piotr Dobrołęcki z magazynu literackiego "Książki" >>>

"Nie ma polskiej poezji i polskiej mowy bez Tadeusza Różewicza", powiedział kiedyś Kazimierz Wyka, i trudno o lepszą syntezę znaczenia jego twórczości dla rodzimej literatury.

pp/PAP/IAR