Partnerstwo dla pokoju – początek drogi do NATO
Program był odpowiedzią na dążenia krajów Europy Środkowo-Wschodniej, które od 1990 roku, po rozpadzie bloku komunistycznego, wyrażały gotowość wstąpienia do Sojuszu Północnoatlantyckiego.
2014-09-12, 06:00
Posłuchaj
12 września 1994 w Biedrusku pod Poznaniem odbyły się pierwsze wspólne ćwiczenia NATO na terenie Polski w ramach ”Partnerstwa dla pokoju”. Po 20 latach Polska jako pełnoprawny członek sojuszu pełni ważną funkcję w strukturach Paktu Północnoatlantyckiego. Na terenie naszego kraju regularnie odbywają się ćwiczenia wojsk sojuszu, a w Szczecinie powstaje dowództwo sił szybkiego reagowania. Polscy żołnierze odegrali ważną rolę w interwencji w Afganistanie, jedynym w historii NATO przypadku zastosowania kluczowego art. 5 – atak na jedno z państw sojuszu, jest atakiem na wszystkie pozostałe.
Geneza
Wszystko zaczęło się w 1994 roku. Program ”Partnerstwo dla pokoju” był odpowiedzią na dążenia krajów Europy Środkowo-Wschodniej, które od 1990 roku, po rozpadzie bloku komunistycznego, wyrażały gotowość wstąpienia do Sojuszu Północnoatlantyckiego. Miał ułatwić zbliżenie i współpracę.
Ideę zrealizowano na szczycie państw NATO w Brukseli w styczniu 1994 roku. Było to zobowiązanie partnerów do współpracy w zakresie spraw obronnych, kontroli demokratycznej nad siłami zbrojnymi, udziału w operacjach pokojowych ONZ i KBWE. Utrzymywania określonego potencjału tych operacji, wspólnego, planowania, szkolenia, ćwiczeń. – jednym słowem rozszerzenia możliwości współpracy armii państw członkowskich w ramach NATO.
Zaproszenie do udziału w ”Partnerstwie dla pokoju” wystosowano do wszystkich państw Europy, zainteresowanych współpracą z NATO. Na tej zasadzie umowę podpisała Polskę. Jako członek KBWE nawiązała z sojuszem ścisłą współpracę.
- Współpracę z NATO rozwijamy już od jakiegoś czasu. Utrzymujemy stosunki z NATO, a kontakty z kwaterą główną NATO rozwijają się bardzo dobrze – mówił na antenie PR w 1994 roku Stanisław Stebelski, ówczesny dyrektor departamentu międzynarodowych stosunków ekonomicznych w Ministerstwie Spraw Zagranicznych - program ”Partnerstwo dla pokoju” jest to pewnego rodzaju krok dalej. Nie jest to jeszcze członkostwo, ale niezbędny krok w jego kierunku.
Stosunek Rosji
Pomimo początkowych sprzeciwów wobec rozszerzenia NATO na wschód, także Rosja ogłosiła pełne uczestnictwo w programie ”Partnerstwo dla pokoju”. Radio BBC z tej okazji nadawało: ”Rosyjski minister spraw zagranicznych Andriej Kozyriew na spotkaniu z szefami dyplomacji NATO w Holandii, powiedział że Moskwa akceptuje dwa dokumenty określające przyszłe stosunki polityczne i wojskowe Rosji z NATO. Kozyriew w imieniu swojego kraju zaaprobował indywidualny program uczestnictwa Rosji w Partnerstwie dla Pokoju oraz dokument ramowy o pogłębionych dialogu z Sojuszem Atlantyckim”.
mjm
REKLAMA