Zdzisława Bytnar. Matka "Rudego"

- Chowałam go z wielką troskliwością, dbałam o jego bogactwo umysłowe, dbałam o to, żeby był godnym obywatelem tej Polski – mówiła o swoim synu Zdzisława Bytnar na antenie Polskiego Radia.

2023-08-13, 05:48

Zdzisława Bytnar. Matka "Rudego"
Groby żołnierzy Armii Krajowej na cmentarzu powązkowskim, tu spoczywa rodzina Bytnarów, fot. Grażyna Rutkowska źr. NAC

13 sierpnia 1994 roku zmarła Zdzisława Bytnar, matka Jana Bytnara "Rudego", żołnierz Armii Krajowej, uczestniczka Powstania Warszawskiego.

Pochodziła z ubogiej, wielodzietnej rodziny. Ukończyła Państwowe Kursy Nauczycielskie, na których poznała swojego przyszłego męża Stanisława. Razem pracowali jako nauczyciele na Kielecczyźnie. W latach 20. małżeństwo przeniosło się do Warszawy. Zdzisława dokształcała się w Instytucie Pedagogiki Specjalnej i po ukończeniu studiów założyła pierwszą na warszawskiej Pradze szkołę specjalną.

6 maja 1921 przyszedł na świat jej syn, Jan Bytnar.

- Chowałam go z wielką troskliwością, dbałam o jego bogactwo umysłowe, dbałam o to, żeby był godnym obywatelem tej Polski – mówiła o swoim synu Zdzisława Bytnar na antenie Polskiego Radia.

REKLAMA

Posłuchaj

Fragment audycji Zdzisławy Błażkowskiej "Tak chciałabym iść z wami w przyszłość". (PR, 18.04.1992) 2:09
+
Dodaj do playlisty

Jan był bardzo pilnym uczniem, a w trakcie okupacji – niezwykle obiecującym studentem podziemnej Politechniki. Jego matka nie zaprzestała pracy nauczycielskiej i prowadziła tajne komplety. Okupacja odebrała jej męża i syna. Obaj zostali aresztowani w 1943 roku. Stanisław zginął w niemieckim nazistowskim obozie Auschwitz-Birkenau. "Rudy" został odbity przez kolegów z Szarych Szeregów podczas słynnej akcji pod Arsenałem, jednak był tak skatowany przez oprawców z Gestapo, że zmarł cztery dni później.

Zdzisława brała udział w Powstaniu Warszawskim. Kierowała Harcerską Pocztą Polową na Śródmieściu. Po upadku zrywu dostał się do niewoli niemieckiej. Do kraju wróciła w 1945 roku i aż do przejścia na emeryturę zajmowała się odbudowywaniem szkolnictwa specjalnego w Warszawie.

Powiązany Artykuł

Powstanie Warszawskie - zobacz serwis specjalny
Czytaj także:

Powstanie Warszawskie. 6 sierpnia 1944. Harcerska Poczta Polowa – zwiastun radości

REKLAMA

Akcja pod Arsenałem: odbić "Rudego" z rąk Gestapo. Posłuchaj wspomnień świadków


Zdzisława Bytnar do końca życia była blisko związana ze środowiskami harcerskimi. 

bm


Polecane

REKLAMA

Wróć do strony głównej