Polska 12 lat temu wstąpiła do Unii Europejskiej. Co zmieniło się od tamtego czasu?

Posłuchaj

Oficjalna uroczystość z okazji przyłączenia Polski do UE (nagranie archiwalne/IAR)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Świętowanie dużego rozszerzenia Unii nie trwało długo. Już rok później Wspólnota musiała zażegnać kryzys konstytucyjny po odrzuceniu przez Francję i Holandię unijnej konstytucji. Kolejne lata to zmagania z kryzysem gospodarczym.

Teraz Unię zajmuje walka z kryzysem migracyjnym, a kolejne kraje opuszczają szlabany graniczne w strefie Schengen.

Plany dotyczące dalszego rozszerzania Bruksela odłożyła na półkę. Kraje Bałkanów Zachodnich, które ustawiły się w kolejce, będą musiały na wejście do Unii jeszcze długo poczekać.

- W momencie, kiedy doszło do dużego rozszerzenia sytuacja w Unii była zdrowsza, zarówno politycznie jak i gospodarczo. A kiedy pojawiają się kryzysy, słabnie pozycja i chęć do powiększania klubu spada - powiedział Polskiemu Radiu szef brukselskiego instytutu Carnegie Europe Jan Techau.

Od 2004 roku zmieniały się też relacje między krajami członkowskimi. Państwa, które wtedy weszły do Unii zaczęły szybko domagać się równego traktowania. Chciały też, by ich głos w polityce zagranicznej był brany pod uwagę. To nie podobało się krajom ówczesnej, starej Piętnastki, którym marzy się Unia w wąskim gronie z zacieśnioną współpracą gospodarczą i polityczną.

Co zmieniło się w Polsce?

Przedstawiciel Komisji Europejskiej w Polsce, Piotr Świtalski przekonuje, że gospodarczy bilans obecności w UE jest korzystny dla Polski. Jego zdaniem jedną z głównych korzyści obecności w Unii są pieniądze, które w ciągu 12 lat napłynęły nad Wisłę.

Dzięki nim zmodernizowano drogi i autostrady, trasy kolejowe czy budynki użyteczności publicznej. Jak dodaje rozmówca IAR, Bruksela pozytywnie ocenia wydatki Polski. Piotr Świtalski zastrzega jednak, że zdarzają się drobne uchybienia.

Dane pokazują, że w ciągu 12 lat dochód na mieszkańca w Polsce w stosunku do średniej unijnej wzrósł z około 50 do blisko 70 procent.

Wśród korzyści płynących z członkostwa we wspólnocie rozmówca IAR wymienia wyjazdy zagraniczne studentów czy swobodę przemieszczania się po krajach UE. Wniosek o przystąpienie do Unii Europejskiej Polska administracja złożyła w kwietniu 1994 roku. Proces wejścia do Unii, w tym negocjacji zasad, na jakich nasz kraj wstąpił do Wspólnoty, trwał blisko 15 lat. Jego ukoronowaniem było podpisanie w kwietniu 2003 roku w Atenach Traktatu Akcesyjnego, stanowiącego podstawę rozszerzenia Unii Europejskiej.

Dwa miesiące później przystąpienie Polski do Wspólnoty zostało przesądzone w referendum. Za integracją opowiedziało się 77,5 procent głosujących, czyli nieco ponad 13 i pół miliona Polaków. Przeciwko było 22,5 procent głosujących, czyli niecałe 4 miliony.

IAR, bk