Prezydent: Stróże mają dla stulecia odzyskania niepodległości wymiar szczególny

Posłuchaj

Prezydent, minister edukacji i prezes Instytut Pamięci Narodowej zainaugurowali w Stróży w Małopolsce obchody stulecia odzyskania przez Polskę Niepodległości. Relacja Pawła Pawlicy (IAR)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

- Stróża ma dla stulecia odzyskania niepodległości wymiar szczególny; powstała tu oficerska szkoła Związku Walki Czynnej, której komendantem był późniejszy marszałek Józef Piłsudski - mówił podczas obchodów 100-lecia Odzyskania Niepodległości prezydent Andrzej Duda.

Andrzej Duda Tutaj w tej wiosce, w tym budynku przed którym stoimy, powstała w 1913 roku, a więc 5 lat przed odzyskaniem niepodległości przez Polskę, jeszcze przed rozpoczęciem pierwszej wojny światowej, oficerska szkoła Związku Walki Czynnej

Obchody są organizowane przez Instytut Pamięci Narodowej; uroczystość odbyła się w Szkole Podstawowej im. Stanisława Wyspiańskiego w Stróży (gm. Dobra, pow. limanowski, woj. małopolskie).

Jak mówił prezydent, Stróża ma dla stulecia odzyskania niepodległości wymiar szczególny. - Bo to tutaj w tej wiosce, w tym budynku przed którym stoimy, powstała w 1913 roku, a więc 5 lat przed odzyskaniem niepodległości przez Polskę, jeszcze przed rozpoczęciem pierwszej wojny światowej, oficerska szkoła Związku Walki Czynnej - wyjaśnił.

- Szkoła, której komendantem był późniejszy marszałek Józef Piłsudski, szkoła, której dowódcą był Kazimierz Sosnkowski. To jest rzeczywiście absolutnie szczególne miejsce, bo można powiedzieć, że jesteśmy przed budynkiem, który był kolebką odzyskania niepodległości, to tutaj uczyli się ci, którzy później stanowili korpus oficerski Pierwszej Kompanii Kadrowej - powiedział prezydent.

100-lecie niepodległości nie tylko w dużych miastach

Andrzej Duda wyraził zadowolenie z faktu, że obchody 100-lecia odzyskania niepodległości odbywają się "nie tylko w wielkich miastach (…), ale także we wszystkich polskich miastach, miasteczkach, wioskach - wszędzie tam, gdzie jesteśmy w stanie to upamiętnić". Jak wskazał, "są miejsca, gdzie ta pamięć ma szczególny wyraz dla tamtego dzieła odrodzenia, z uwagi na swój historyczny kontekst".

Andrzej Duda Dziękuję, że jesteście tutaj, że pamiętacie i chciałem powiedzieć, że chociaż ci oficerowie II RP już nie żyją, chociaż nie byli stąd, (…) to wy także macie tu na miejscu swoich bohaterów niepodległości – a tymi bohaterami są ci, którzy przechowali pamięć o tamtych wydarzeniach 

- Dziękuję, że jesteście tutaj, że pamiętacie i chciałem powiedzieć, że chociaż ci oficerowie II RP już nie żyją, chociaż nie byli stąd, (…) to wy także macie tu na miejscu swoich bohaterów niepodległości – a tymi bohaterami są ci, którzy przechowali pamięć o tamtych wydarzeniach – powiedział Andrzej Duda. Jako przykład podał mieszkańców Stróży, którzy ocalili i przechowali tablicę z 1933 r., usuniętą w czasach komunizmu. "Pamiętajcie o nich" – zaapelował.

Prezydent powiedział również, że inaugurowany w Stróży program "Akademia Niepodległości" "będzie takim poszukiwaniem przez młodzież śladów swojej historii, tego stulecia odzyskania niepodległości". - Dzięki temu programowi, dzięki wsparciu ministerstwa i badaniom IPN bardzo wielu bohaterów tego stulecia niepodległości zostanie przypomnianych, stanie się powodem do dumy – dla nas, dla społeczności lokalnych. Będzie odzyskaniem pamięci, tak przecież dla nas bardzo ważnym – podkreślił prezydent Duda. Jak poinformował, program obchodów 100-lecia odzyskania niepodległości jest obliczony na kilka lat.

Prezydent złożył kwiaty przed tablicą, która upamiętnia powstanie w 1913 r. pierwszej na ziemiach polskich Oficerskiej Szkoły Strzeleckiej. Szkoła stanowiła zaplecze kadrowe dla przyszłych Legionów Polskich, a jednym z jej inicjatorów i wykładowców był Józef Piłsudski. Tablicę upamiętniającą czyn strzelecki na ścianie gmachu Szkoły Oficerskiej odsłonięto w 1933 roku. Po zniszczeniu w okresie PRL-u tablica wróciła na ścianę w 1989 r.

Wraz z prezesem IPN Jarosławem Szarkiem i minister edukacji Anną Zalewską prezydent odsłonił też pamiątkową fotografię, upamiętniającą rocznicę powstania szkoły. Zainaugurował również ogólnopolski program edukacyjny "Akademia Niepodległości", którego celem jest upowszechnianie wiedzy historycznej oraz promowanie postaw obywatelskich opartych na patriotyzmie.

"IPN chce pokazać tę międzypokoleniową więź"

Jarosław Szarek zaznaczył jednocześnie, że takich miejsc jak Stróża jest więcej i trzeba je odkryć. "IPN chce pokazać tę międzypokoleniową więź, to zmaganie o wolną i niepodległą Polskę. Liczymy na młode pokolenie, na harcerzy, na uczniów" - podkreślił.

Szarek poinformował też, że od poniedziałku IPN rozpocznie Akademię Niepodległości w miastach powiatowych. "Chcemy przypomnieć o tej wielkiej tradycji, tych zmaganiach; chcemy wydobyć tych bohaterów" – mówił.

Według założeń programu, w różnych miastach Polski odbędą się prelekcje, które poprowadzą m.in. historycy z IPN. Przypomną w nich polską drogę do odzyskania niepodległości, szlaki bojowe żołnierzy, udział polskich dyplomatów na Konferencji Wersalskiej oraz walki o granice II Rzeczypospolitej, toczące się do 1922 r. Przedstawione tez zostaną sylwetki „ojców niepodległości”, którzy walczyli o „sprawę polską”, jak Józef Piłsudski, Roman Dmowski, Ignacy Jan Paderewski, Wojciech Korfanty, Józef Haller, Ignacy Daszyński czy Wincenty Witos.

Projekt "Akademia Niepodległości" potrwa do połowy 2021 roku i zakończy się wręczeniem dyplomów ukończenia całego cyklu.

Konkurs "Niezwyciężeni 1918–2018. Pokolenia Niepodległej"

Wśród inicjatyw IPN w związku z obchodami jubileuszu 100-lecia niepodległości Polski, jest też konkurs "Niezwyciężeni 1918–2018. Pokolenia Niepodległej", który ma na celu zainspirowanie młodzieży szkolnej do poszukiwań w swoich miejscowościach i środowiskach osób zasłużonych w walce o niepodległość oraz odkrywania ich historii. W tym celu IPN stworzył bazę osób odznaczonych Krzyżem Niepodległości do 1939 r., która dostępna będzie w internecie.

Prezydent RP sprawuje patronat honorowy nad obchodami 100-lecia Odzyskania Niepodległości organizowanymi przez IPN.

Podczas uroczystości w Stróży prezydent Andrzej Duda obejrzał wystawę plenerową "Ojcowie Niepodległości", przygotowaną przez szczeciński oddział IPN. Rozmawiał także z mieszkańcami.

W Szkole Podstawowej im. Stanisława Wyspiańskiego w Stróży w klasach I-III uczy się obecnie 32 uczniów; do przedszkola uczęszcza 21 dzieci. Jak poinformowała PAP dyrektor szkoły Dorota Spyrka, szkoła istnieje od 1910 r., a od 1920 mieści się w budynku dawnej Szkoły Strzeleckiej. (PAP)

ksem/koz