Stefan Mustafa Abramowicz. Ostatni ułan Rzeczpospolitej

Urodził się 20 stycznia 1915 roku w Klecku, na dzisiejszej Białorusi, w rodzinie polskich Tatarów. Rodzina Abramowiczów była uboga, ojciec Stefana prowadził niewielkie gospodarstwo i małą garbarnię. W odrodzonej II Rzeczpospolitej najpewniejszą drogą awansu społecznego dla młodego chłopaka z ubogiej rodziny było wojsko.

Jako 22-latek trafił do służby w 13. Pułku Ułanów Wileńskich pod dowództwem pułkownika Kazimierza Żelisławskiego. Po agresji Niemiec i ZSRR na Polskę w 1939 roku walczył ze swoim szwadronem na Lubelszczyźnie i Mazowszu. Wykazał się bohaterstwem, ratując przed aresztowaniem swego dowódcę, porucznika Zygmunta Barcickiego. Sam w ostatnich dniach września 1939 roku trafił do sowieckiej niewoli, do obozu w Kozielsku. Tam po raz ostatni widział polskich oficerów, rozstrzelanych potem w Katyniu.

Stefan Mustafa Abramowicz razem z innymi jeńcami-szeregowcami został skierowany z Kozielska na prace przymusowe, między innymi w kopalni rudy żelaza w Krzywym Rogu. Gdy w lipcu 1941 roku wybuchła wojna niemiecko-sowiecka, wyprowadzono go wraz z innymi więźniami do obozu jenieckiego w Starobielsku.

Po podpisaniu układu Sikorski-Majski z 30 lipca 1941, Stefan Mustafa Abramowicz znów znalazł się w szeregach polskiej armii. Służył jako czołgista w 2. Korpusie Polskich Sił Zbrojnych generała Władysława Andersa. W kampanii włoskiej walczył między innymi o Monte Cassino. W drodze na Anconę został ranny i trafił do szpitala polowego. W lutym 1945 roku brał udział w wyzwoleniu Loreto oraz Bolonii.

REKLAMA

Po wojnie, jako żołnierz generała Andersa, nie mógł wrócić do Polski. Zamieszkał w Manchesterze w Wielkiej Brytanii. W 1949 roku założył tam rodzinę, doczekał się dwóch córek.

W 2016 roku został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, dostał też awans oficerski. W styczniu 2017 roku przyznano mu brytyjskie odznaczenie wojenne Her Majesty’s Armed Forces Veterans Badge dla weteranów II wojny światowej walczących u boku Brytyjskiej Armii Wojsk Sprzymierzonych.

Źródło: Polskie Radio/iar