Piotr Gliński: Witold Pilecki jest uosobieniem Polski i jej losów w czasie II wojny światowej

Posłuchaj

Piotr Gliński: zwracamy się do całej społeczności międzynarodowej, by zobaczyli, jak straszne było polskie doświadczenie (IAR)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Instytut Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego otworzył w poniedziałek w stolicy Niemiec swój pierwszy zagraniczny oddział. Jego inauguracji towarzyszy m.in. wernisaż wystawy "Ochotnik. Witold Pilecki i jego misja w Auschwitz", przygotowanej na podstawie najnowszych badań międzynarodowych ekspertów.

Powiązany Artykuł

Witold Pilecki - serwis specjalny Polskiego Radia

Pilecki "uosobieniem losu Polski"

Wicepremier Gliński podkreślił, że Pilecki "jako symbol walki z oboma totalitaryzmami, jako jednostka, człowiek, i jako polski oficer, przedstawiciel Państwa Polskiego i narodu polskiego jest uosobieniem losu Polski w II wojnie światowej i w świecie, który się po wojnie wyłonił".

- Wojna, w której walczył Pilecki, trwała nie sześć, ale co najmniej dziewięć lat, dla niego dziewięć, dla innych dłużej - od agresji Niemiec na Polskę 1 września 1939 roku aż do jego śmierci w komunistycznej katowni w 1948 roku, w Polsce zniewolonej przez sowiecki stalinizm, ten sam, który wraz z niemieckim, hitlerowskim nazizmem napadł na Polskę we wrześniu 1939 roku - przypomniał minister kultury.

>>> [CZYTAJ TAKŻE] Jack Fairweather: opór i odwaga Witolda Pileckiego są niezwykle inspirujące

Piotr Gliński wskazał, że "Pilecki, będąc Polakiem i mając unikatowe, polskie doświadczenia jest jednocześnie bohaterem uniwersalnym; to oficer polski, ale bohater całej ludzkości, jego słynne raporty dotyczyły Auschwitz, niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady, którego ofiary pochodziły z całej Europy".

Pilecki tak samo ważny dla świata, jak i dla Polaków

- Historia Pileckiego jest zatem tak samo ważna dla Polaków, jak i dla wszystkich narodów zjednoczonej Europy i świata dzielących te same uniwersalne wartości - ocenił minister kultury.

Powiązany Artykuł

"Pokazujemy nieznaną poza granicami Polski historię". Otwarcie Instytutu Pileckiego w Berlinie

Przypomniał, że "raporty Pileckiego kierowane były do rządów i społeczeństw wolnych krajów Zachodu, do nich Pilecki wołał o pomoc, pomoc nie tylko dla Polski, ale dla wszystkich ofiar niemieckiego ludobójstwa w Auschwitz". - Pomoc ta nie została udzielona, raporty zostały zignorowane. Pileckiemu nie uwierzono albo wierzyć nie chciano - powiedział Piotr Gliński.

- Dlatego teraz, poprzez tę wystawę, poprzez pokazywaną tu historię Witolda Pileckiego, zwracamy się, także w imieniu Witolda Pileckiego, do całej społeczności międzynarodowej by zobaczyli i uwierzyli. By uwierzyli w to, jak straszliwe było to polskie doświadczenie dwóch totalitaryzmów XX wieku, nazistowskiego i sowieckiego - zaapelował wicepremier.

Andrzej Duda: Pilecki jest symbolem niezłomności państwa i narodu

List do uczestników wernisażu skierował także prezydent Andrzej Duda. List został odczytany przez ministra w Kancelarii Prezydenta Wojciecha Kolarskiego. "Rotmistrz Pilecki położył ogromne zasługi w walce z oboma XX-wiecznymi totalitaryzmami: niemieckim nazizmem i sowieckim komunizmem" - napisał prezydent. 

>>> [CZYTAJ TAKŻE] Brytyjczycy odkrywają historię rotmistrza Pileckiego

Wskazał, że "jego raporty należą do najważniejszych świadectw dokumentujących Holokaust Żydów przez hitlerowską III Rzeszę". "Jest symbolem niezłomności państwa i narodu polskiego w zmaganiach ze zbrodniczymi machinami terroru i eksterminacji, z brunatnym i czerwonym zniewoleniem. Jeden z najwybitniejszych żołnierzy ruchu oporu w okupowanej Europie – Pilecki powinien stanowić wzór bojownika o wolność znany całemu światu" - podkreślił Andrzej Duda.

Powiązany Artykuł

Ważna misja Instytutu Pileckiego

Prezydent ocenił, że jest "niezwykle symboliczne, że obecnie, w tym szczególnym czasie obchodów 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej, rozpoczętej wspólną agresją hitlerowskich Niemiec i Rosji sowieckiej na Polskę, historia Witolda Pileckiego zostaje zaprezentowana właśnie tutaj, w pobliżu Bramy Brandenburskiej – miejscu podziału powojennego świata, a zarazem też zburzenia żelaznej kurtyny".

"Ufam, że dzięki tej ekspozycji i rozpoczynającemu działalność oddziałowi Instytutu Solidarności i Męstwa (w Berlinie) polskie dzieje najnowsze i nasze doświadczenie XX wieku będą coraz lepiej znane i rozumiane przez naszych partnerów w Niemczech i całej Europie Zachodniej" - podkreślił Andrzej Duda.

Premier Mateusz Morawiecki: w osobie Pileckiego zawarta uniwersalna prawda

Swój list wystosował także premier Mateusz Morawiecki. "Witold Pilecki jako patron Instytutu jest synonimem odwagi i patriotyzmu, postaw, które wiążą się z najwyższym poświęceniem i powinny być potraktowane z najwyższym uznaniem" - napisał premier, w liście odczytanym przez ambasadora RP w Berlinie Andrzeja Przyłębskiego.

>>> [CZYTAJ TAKŻE] Raporty rotmistrza Pileckiego z Powstania Warszawskiego

Zaznaczył, że "to bohater, który jednak długo czekał na godne upamiętnienie swojego heroizmu, bezprecedensowego we współczesnej historii". "W jego osobie i dokonaniach zawarta jest bowiem uniwersalna prawda o dwóch totalitaryzmach - niemieckim i sowieckim, które odcisnęły swoje piętno na losach Polski i wielu innych krajów" - zwrócił uwagę szef polskiego rządu.

Premier napisał, że cieszy się, iż "Instytut Pileckiego powstał tu, w Berlinie, stolicy Niemiec, kraju, z którym łączy nas dzisiaj przyjaźń i z którym wspólnie możemy budować przyszłość naszych społeczeństw, nie unikając rozmów o przeszłości i prawdzie o naszych wspólnych doświadczeniach".

Powiązany Artykuł

"Ministerstwo Bohaterów" opowie o heroizmie walczących z totalitaryzmami

Premier ocenił, że "dzięki wystawie nasi sąsiedzi będą mogli poznać historię Witolda Pileckiego i zrozumieć lepiej Polskę naznaczoną epoką obu totalitaryzmów".

>>> [CZYTAJ TAKŻE] Polacy w świecie. Amerykańska książka o rotmistrzu Pileckim

Kolejny etap działalności instytutu

Otwarcie oddziału Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego w Berlinie rozpoczyna kolejny etap działalności Instytutu w Niemczech, pogłębiając trwającą już współpracę w zakresie badań i refleksji nad doświadczeniem XX wieku. Od kilku miesięcy Instytut Pileckiego współpracuje z Bundesarchiv w zakresie cyfryzacji i udostępniania materiałów, co zaowocowało już m.in. 150 tysiącami zdigitalizowanych dokumentów obejmujących m.in. akta gestapo i niemieckiej policji działającej na terenie okupowanej Polski. Prowadzony jest także na terenie Polski, Niemiec i Izraela interdyscyplinarny projekt "Ćwiczenie nowoczesności" dla artystów i naukowców badających tematykę modernizmu i nowoczesności, ze szczególnym uwzględnieniem polskiego doświadczenia XX wieku.

W ocenie Instytutu Pileckiego "otwierana w symbolicznym czasie 80. rocznicy Września'39 stała placówka, położona w wyjątkowym punkcie miasta - naprzeciw Bramy Brandenburskiej - utrwali polską obecność w kulturalnej i naukowej topografii Berlina".

Partnerami wydarzenia są Miejsce Pamięci i Muzeum Auschwitz-Birkenau oraz PKP Intercity.