Halina Konopacka i jej pierwszy polski lekkoatletyczny rekord świata

– Była najbardziej interesującą postacią naszego przedwojennego sportu, a jeżeli wziąć szerszą miarę i wejrzeć również w jej działania na salonach Warszawy i na niwie kultury, to z całą pewnością była jedną z najbardziej interesujących Polek – mówił w 2001 roku na antenie Polskiego Radia dziennikarz Maciej Petruczenko.

2025-05-23, 07:50

Halina Konopacka i jej pierwszy polski lekkoatletyczny rekord świata
Halina Konopacka wykonuje rzut dyskiem na IX Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Amsterdamie w 1928 roku, na których zdobyła pierwszy złoty medal olimpijski dla Polski. Foto: Narodowe Archiwum Cyfrowe

23 maja 1926 roku Halina Konopacka ustanowiła pierwszy polski lekkoatletyczny rekord świata. Uzyskała w rzucie dyskiem 34,15 m.

Była lekkoatletką i zdobywczynią pierwszego złotego medalu dla polskiej reprezentacji w historii Igrzysk Olimpijskich. Dokonała tego 31 lipca 1928 na Igrzyskach w Amsterdamie, rzucając dyskiem na rekordową odległość 39,62 m.

Powiązany Artykuł

100 lat Polskiego Komitetu Olimpijskiego - serwis specjalny

Sportowe geny

Halina Konopacka urodziła się 26 lutego 1900 w Rawie Mazowieckiej. Pochodziła z rodu szlacheckiego spowinowaconego z Tatarami. Sport był obecny w rodzinie Haliny, która postanowiła zająć się nim zawodowo. Była dobra we wszystkich konkurencjach lekkoatletycznych, odnosiła mnóstwo zwycięstw. Startowała w biegach sztafetowych, w skokach, pchała kulą.

 Zaczęło się po prostu z zamiłowania do ruchu, z zamiłowania do przyrody. Ciekawość kazała rzucić, biegać, próbować. Po prostu z radości życia, z młodości, z przygody i z tego wszystkiego, z czego sport się powinien składać. Jak wzięłam dysk, to okazało się, że po paru razach padł rekord Polski. No to już wtedy kazali mi trochę trenować. I tak się zaczęło – Halina Konopacka opowiadała o swoich początkach w rzucie dyskiem.

REKLAMA


Posłuchaj

Halina Konopacka wspomina zwycięski dzień na stadionie w Amsterdamie. (PR, 1978) 5:09
+
Dodaj do playlisty

 

Karierę sportową rozpoczęła w latach 20., kiedy jako studentka filologii polskiej na Uniwersytecie Warszawskim wstąpiła do sekcji lekkoatletycznej Akademickiego Związku Sportowego. Uprawiała różne dyscypliny lekkoatletyki, ale największe sukcesy odnosiła w rzucie kulą i dyskiem, w których zdobyła mistrzostwo Polski.

W 1928 roku odniosła swój największy sportowy sukces - zdobyła złoty medal w rzucie dyskiem na Igrzyskach Olimpijskich w Amsterdamie.


Posłuchaj

Księga olimpijskich wspomnień - fenomen Haliny Konopackiej. O złotej medalistce opowiada dziennikarka Kazimiera Muszałówna 1:02
+
Dodaj do playlisty

 

REKLAMA

Posłuchaj

Księga olimpijskich wspomnień - Pierwszy złoty medal olimpijski dla Polski (Amsterdam 1928). Reakcja polskich kibiców na zdobycie złotego medalu w rzucie dyskiem przez Halinę Konopacką na olimpiadzie w Amsterdamie. Wypowiedź aktora Kazimierza Rudzkiego. (PR, 12.06.1972) 2:01
+
Dodaj do playlisty

 

Wszechstronna i piękna

Z pewnością nie mieściła się ona w ciasnym stereotypie sportsmenki. Była piękną kobietą, nosiła się niesłychanie elegancko, stąd przy okazji różnego rodzaju zawodów była prawdziwą ozdobą stadionów.

 Wystarczyłoby przypomnieć z kroniki życia towarzyskiego II Rzeczypospolitej, długą listę prominentnych osobowości, w tym jednego premiera, które szalały za tą - jak pisała ówczesna prasa - kobietą posągowej urody  wspominał historyk dr Janusz Osica w audycji z cyklu "Kronika niezwykłych Polaków".


Posłuchaj

Dr Janusz Osica opowiada o Halinie Konopackiej w audycji Andrzeja Sowy z cyklu "Kronika niezwykłych Polaków". (PR, 6.11.2002) 6:28
+
Dodaj do playlisty

 

Równie mocno jak sport pochłaniało ją pisanie wierszy oraz malarstwo. Jej twórczość publikowana była w "Wiadomościach Literackich" i "Skamandrze". Wydany w 1929 roku tomik poezji: "Któregoś dnia" stał się modną, czytaną na salonach lekturą.

REKLAMA

Lekkoatletka Halina Konopacka przed mikrofonem Polskiego Radia, sierpień 1930 Lekkoatletka Halina Konopacka przed mikrofonem Polskiego Radia, sierpień 1930, źr. NAC

We wrześniu 1939 roku brała udział w dramatycznej i udanej akcji przewozu do Francji zasobów polskiego złota. Udział Konopackiej w tej akcji wynikał stąd, że jej mąż Ignacy Matuszewski był prominentną postacią rządów pomajowych, m.in. szefem oddziału II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego i ministrem skarbu II Rzeczypospolitej.

Gdy Halina Konopacka w latach II wojny światowej przeniosła się do Stanów Zjednoczonych, wróciła do poezji oraz zajęła się malarstwem. Zmarła 28 stycznia 1989 roku na Florydzie. Półtora roku po jej śmierci, urnę z jej prochami pochowano na warszawskim cmentarzu na Bródnie.

Sławna jak Kiepura

- Halina Konopacka była nie tylko tą pierwszą zwyciężczynią olimpijską w polskich barwach w Amsterdamie, ale była z całą pewnością wzorem, który od tej pory może być śmiało kopiowany. Jej wszechstronność, jeżeli chodzi o kulturę fizyczną i duchową, klasa jako człowieka, pomijając nawet samą kobiecą urodę, pozostawiła niezatarte wspomnienia - mówił Maciej Petruczenko, dziennikarz "Przeglądu Sportowego", ekspert od lekkiej atletyki i historii sportu.


Posłuchaj

Halina Konopacka - audycja Sławomira Szofa z cyklu "Postacie XX wieku" 33:58
+
Dodaj do playlisty

 

REKLAMA

W dwudziestoleciu międzywojennym jej sława była porównywana ze sławą Jana Kiepury. Halina Konopacka zmarła 28 stycznia 1989 roku.

Źródło: Polskie Radio/mk/im

Polecane

REKLAMA

Wróć do strony głównej