Pogłębiają się napięcia w Pakistanie. Premier zablokował głosowanie nad wotum nieufności

Jego działania wywołały ogromną niepewność w Islamabadzie, a eksperci konstytucyjni debatują nad ich legalnością i zastanawiają się, czy Khan i jego rywale są w stanie znaleźć jakieś rozwiązanie.

Strategiczne znaczenie Pakistanu

Uzbrojony w broń jądrową kraj liczący ponad 220 milionów mieszkańców leży pomiędzy Afganistanem na zachodzie, Chinami na północnym wschodzie i rywalem nuklearnym Indiami na wschodzie, co sprawia, że ma on ogromne znaczenie strategiczne.

Od czasu dojścia do władzy w 2018 r. retoryka Khana stała się bardziej antyamerykańska i wyraził on chęć zbliżenia się do Chin, a ostatnio także do Rosji - rozmawiał z prezydentem Władimirem Putinem w dniu rozpoczęcia inwazji na Ukrainę. Jednocześnie amerykańscy i azjatyccy eksperci ds. polityki zagranicznej stwierdzili, że potężne wojsko Pakistanu tradycyjnie kontroluje politykę zagraniczną i obronną, ograniczając w ten sposób wpływ niestabilności politycznej.

Relacje z Afganistanem

W ostatnich latach rozluźniły się więzi między pakistańskim wywiadem wojskowym a islamskimi bojownikami - talibami. Obecnie talibowie wrócili do władzy, a w obliczu kryzysu gospodarczego i humanitarnego spowodowanego brakiem pieniędzy i międzynarodową izolacją, Katar jest prawdopodobnie ich najważniejszym partnerem zagranicznym. 

REKLAMA

- My (Stany Zjednoczone) nie potrzebujemy Pakistanu jako pośrednika w kontaktach z talibami. Katar zdecydowanie odgrywa teraz tę rolę - powiedziała Lisa Curtis, dyrektor Programu Bezpieczeństwa w regionie Indo-Pacyfiku w ośrodku analitycznym Center for a New American Security.

Wzrosło napięcie między talibami a pakistańskim wojskiem, które straciło kilku żołnierzy w atakach w pobliżu wspólnej granicy. Pakistan chce, by talibowie zrobili więcej, by rozprawić się z grupami ekstremistów i obawia się, że rozprzestrzenią oni przemoc na terytorium Pakistanu. To już się zaczęło dziać. Khan jest mniej krytyczny wobec talibów w kwestii praw człowieka niż większość zagranicznych przywódców.

Połączenia z chińską gospodarką

Khan konsekwentnie podkreśla pozytywną rolę Chin w Pakistanie i na całym świecie. Jednocześnie chińsko-pakistański korytarz gospodarczy (CPEC) o wartości 60 mld USD, który łączy sąsiadów, został opracowany i uruchomiony przez dwie partie polityczne o ugruntowanej pozycji w Pakistanie, które chcą odsunąć Khana od władzy.

Przywódca opozycji i potencjalny następca Shehbaz Sharif zawierał umowy z Chinami bezpośrednio jako przywódca wschodniej prowincji Pendżab, a jego reputacja w zakresie realizacji dużych projektów infrastrukturalnych przy jednoczesnym unikaniu politycznych rozgrywek może być muzyką dla uszu Pekinu.

REKLAMA

Wojny z Indiami

Od uzyskania niepodległości w 1947 r. sąsiedzi stoczyli trzy wojny, z których dwie toczyły się o sporne terytorium Kaszmiru, zamieszkane w większości przez muzułmanów. Podobnie jak w przypadku Afganistanu to pakistańskie wojsko kontroluje politykę na tym wrażliwym obszarze, a napięcia wzdłuż faktycznej granicy są najniższe od 2021 roku. Jednak od lat nie doszło do formalnych rozmów dyplomatycznych między rywalami z powodu głębokiej nieufności w wielu kwestiach, w tym skrajnej krytyki premiera Indii Narendry Modiego za jego postępowanie w sprawie ataków na mniejszości muzułmańskie w Indiach.

Karan Thapar, indyjski komentator polityczny, który uważnie śledzi rozwój stosunków indyjsko-pakistańskich, powiedział, że pakistańskie wojsko może wywierać presję na nowy rząd cywilny w Islamabadzie, aby opierał się na udanym zawieszeniu broni w Kaszmirze. W sobotę szef pakistańskiej armii generał Qamar Javed Bajwa powiedział, że jego kraj jest gotowy do podjęcia dalszych kroków w sprawie Kaszmiru, jeśli Indie się na to zgodzą. Dynastia polityczna Sharifów od lat przewodziła kilkukrotnym gestom pojednania wobec Indii.

Nie ma na to czasu

Amerykańscy eksperci ds. Azji Południowej stwierdzili, że kryzys polityczny w Pakistanie raczej nie będzie priorytetem dla prezydenta Joe Bidena, który zmaga się z wojną na Ukrainie, chyba że doprowadzi do masowych zamieszek lub wzrostu napięcia w stosunkach z Indiami.

- Mamy tak wiele innych spraw do załatwienia - powiedział Robin Raphel, były asystent sekretarza stanu ds. Azji Południowej, starszy współpracownik think-tanku Center for Strategic and International Studies.

REKLAMA

Ponieważ pakistańskie wojsko utrzymuje zakulisową kontrolę nad polityką zagraniczną i bezpieczeństwa, polityczny los Khana nie był głównym powodem do niepokoju, jak twierdzą niektórzy analitycy.

- Afganistan, Indie i broń jądrowa, wewnętrzne wydarzenia polityczne w Pakistanie są dla USA w dużej mierze nieistotne - powiedziała Curtis, która była starszym dyrektorem ds. Azji Południowej w Radzie Bezpieczeństwa Narodowego byłego prezydenta USA Donalda Trumpa. Dodała, że wizyta Khana w Moskwie była "katastrofą", jeśli chodzi o stosunki z USA i, że nowy rząd w Islamabadzie mógłby przynajmniej pomóc w naprawieniu więzi "do pewnego stopnia". Khan obwinił Stany Zjednoczone za obecny kryzys polityczny twierdząc, że Waszyngton chciał jego usunięcia z powodu niedawnej podróży do Moskwy.

• Czytaj także:

Śledzenie, kwarantanna, chaos. Chiny walczą z koronawirusem w Szanghaju

PolskieRadio24.pl/ Reuters/ mib

REKLAMA