Kamienice przy ul. Królewskiej. Historia budynków, które zostaną odbudowane razem z Pałacem Saskim

W XIX wieku przy ul. Królewskiej w Warszawie, w bezpośrednim sąsiedztwie Pałacu Saskiego, zbudowano trzy kamienice. Budynki umiejscowione na najatrakcyjniejszych parcelach miasta szybko stały się pożądaną przez warszawskich przedsiębiorców lokalizacją. Kamienice zostały zniszczone przez Niemców w czasie II wojny światowej. Teraz mają zostać odbudowane razem z Pałacem Saskim i pałacem Brühla.

2023-02-02, 05:50

Kamienice przy ul. Królewskiej. Historia budynków, które zostaną odbudowane razem z Pałacem Saskim
Kamienice przy ul. Królewskiej. Widok Warszawy w połowie XIX wieku. Foto: Polskie Radio na podstawie zbiorów Polona.pl (dp)

Królewska 6

Przedłużeniem Pałacu Saskiego stała się kamienica przy ul. Królewskiej 6. W latach 1851-1852 wzniósł ją Ludwik Malhomme, który fundusze na pokrycie tak kosztownej inwestycji zdobył, pracując jako zarządca dóbr arystokratycznej rodziny Zamoyskich. 

W narożniku domu swoją siedzibę miał bank Adama Piędzickiego.

Środkowy lokal na parterze, przerobiony z bramy wjazdowej, zajmował skład pościeli firmy Wł. Wrotnowski. Obok mieścił się sklep z wodą sodową i słodyczami oraz sklep "Sztuka Huculska". Ostatnie dwa lokale na parterze zajmował oddział Mleczarni Nadświdrzańskiej.

Na piętrach znajdowały się mieszkania do wynajęcia.

REKLAMA

Kamienica przy ul. Królewskiej 6 przed przebudową. Widoczna budowa kamienicy przy ul. Królewskiej 8. Fotografia Karola Beyera. Fot.: Muzeum Narodowe w Warszawie/dp Kamienica przy ul. Królewskiej 6 przed przebudową. Widoczna budowa kamienicy przy ul. Królewskiej 8. Fotografia Karola Beyera. Fot.: Muzeum Narodowe w Warszawie/dp

W drugiej połowie XIX wieku kamienica została gruntownie przebudowana. Gmach podwyższono o jedną kondygnację. Elewacja wzbogaciła się o kolejne balkony - zarówno od strony Pałacu Saskiego, jak i od strony ul. Królewskiej - do dwóch istniejących już w centralnej części pierwszego piętra dobudowano odpowiadające im balkony na drugim i trzecim piętrze. Od strony Pałacu Saskiego klasycystyczną attykę w kształcie trójkąta zastąpiono ozdobną balustradą. Od strony ul. Królewskiej attykę zwieńczoną czterema rzeźbami przebudowano dodając za nią dwa niewielkie hełmy. 

Po Powstaniu Warszawskim i zburzeniu Pałacu Saskiego w 1944 roku z kamienicy pozostał jedynie nienadający się do uratowania szkielet. Rozebrano go wkrótce po zajęciu miasta przez Wojsko Polskie i Armię Czerwoną. 

Królewska 8

Najpóźniej spośród trzech kamienic, bo w latach 1857-1858, wzniesiony został budynek przy ul. Królewskiej 8. Na posesji handlowano zbożem ze składu B. Wernera i Spółki. 

REKLAMA

Kamienica została zniszczona we wrześniu 1939 roku w czasie bombardowania podczas niemieckiego oblężenia stolicy. 

Królewska 10/12

Kamienica pod adresem ul. Królewska 10/12 powstała na działce należącej do Karola Lessla, cukiernika, który prowadził bufet w altanie w Ogrodzie Saskim i cukiernię w pałacu. W 1818 roku wzniesiono klasycystyczny budynek, według projektu Jakuba Kubickiego. Dwa lata później od strony Ogrodu Saskiego dobudowano skrzydło na rzucie podkowy – charakterystyczną rotundę. Była tam cukiernia, która mimo zmian właścicieli działała nieprzerwanie do 1938 roku.

Kamienica przy ul. Królewskiej 10/12 przed przebudową. Widoczna budowa kamienicy przy ul. Królewskiej 8. Fotografia Karola Beyera. Fot.: Muzeum Narodowe w Warszawie/dp Kamienica przy ul. Królewskiej 10/12 przed przebudową. Widoczna budowa kamienicy przy ul. Królewskiej 8. Fotografia Karola Beyera. Fot.: Muzeum Narodowe w Warszawie/dp

W 1882 roku wykonano na zlecenie ówczesnego właściciela budynku, Ludwika Starsburgera, przebudowy budynku. Kamienica wzbogaciła się o jedną kondygnację. Drugie piętro wzbogaciło się o duży balkon od strony ul. Królewskiej. Dodano też zdobną attykę w kształcie ażurowej balustrady. 

REKLAMA

Kamienica przy ul Królewskiej 10/12 została zniszczona we wrześniu 1939 roku wskutek niemieckiego ostrzału podczas oblężenia Warszawy. 

***

Polskie Radio we współpracy ze Spółką Celową Pałac Saski przygotowało multimedialną i interaktywną platformę wiedzy na temat utraconych skarbów Warszawy – Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic przy ul. Królewskiej. Zobacz stronę odkryjpalacsaski.pl

Odkryjpalacsaski.pl 

bm

REKLAMA

Polecane

REKLAMA

Wróć do strony głównej