Czy Europę czeka kryzys bankowy? Zobacz analizę ekspertów PIE

Eksperci PIE zwrócili uwagę, że w ostatnich dwóch tygodniach doszło do upadków czterech banków. W Stanach Zjednoczonych działalność zakończyły Silicon Valley Bank (SVB) i Signature Bank (SB). "To po Lehman Brothers odpowiednio drugie i trzecie co do wielkości największe bankructwa w historii USA" - zaznaczyli w wydaniu "Tygodnika Gospodarczego PIE". Upadł też mniejszy Silvergate Bank. Natomiast w Szwajcarii połączyły się dwa największe banki: UBS przejął Credit Suisse - dodali.

Panika bankowa

Jak stwierdzili, bezpośrednią przyczyną bankructwa banków w USA była panika bankowa, tj. masowa wypłata depozytów. "Banki te nie miały charakteru powszechnego. Obsługiwały bardzo wyspecjalizowane firmy oraz prowadziły dość ryzykowane strategie zarządzania aktywami" - wyjaśnili. SVB i SB obsługiwały sektor technologiczny. Spółki technologiczne, jak zauważyli, notują spadki aktywności w stosunku do okresu pandemii i w konsekwencji rozwiązują depozyty.

"Banki, które je obsługują, zmuszone zostały do sprzedaży posiadanych papierów wartościowych oraz obligacji skarbowych ze stratą - rentowność papierów dłużnych znacznie wzrosła na skutek podwyżek stóp procentowych, a ich cena spadła. Informacja o zaksięgowaniu strat stała się dodatkowym impulsem dla pozostałych klientów, by wypłacać ulokowane środki" - wyjaśnili.

Problemy Credit Suisse

Problemy szwajcarskiego Credit Suisse mają, jak podkreślili, inny charakter. "To bank, który od lat nie cieszył się dobrą opinią. Jego sytuacja finansowa regularnie ulegała pogorszeniu, a dodatkowo przez cały 2022 r. obserwowano znaczny spadek wartości depozytów, które w IV kwartale były o 40 proc. mniejsze" - stwierdzili. Według analityków informacja o kłopotach banków za oceanem sprawiła, że klienci utracili zaufanie również i do tego banku.

W odróżnieniu od sytuacji w 2008 r., jak dodali, największe banki centralne błyskawicznie podjęły działania zwiększające płynność finansową. W reakcji na upadek SVB Rezerwa Federalna Fed zagwarantowała zwrot depozytów klientom, a także uruchomiła program pomocowy dla instytucji finansowych. Wyjaśnili, że w ramach Bankowego Programu Finansowania Terminowego instytucja może wziąć roczną pożyczkę pod zastaw amerykańskich papierów skarbowych i, co istotne, zabezpieczenie wyceniane będzie według jego wartości nominalnej.

Porozumienie banków centralnych

Dodatkowo Fed porozumiał się z największymi bankami centralnymi: Bankiem Anglii, Bankiem Kanady, Bankiem Japonii, Europejskim Bankiem Centralnym, Szwajcarskim Bankiem Narodowym i zwiększył częstotliwość wymiany linii swapowych - zauważyli.

• Perturbacje i obawy na światowych rynkach finansowych. Członek zarządu NBP: polskie banki nie są zagrożone
• Czy bank Credit Suisse zostanie przejęty przez swego największego rywala? "Trwają rozmowy"

"Możliwość łatwiejszego dostępu do dolara ma ułatwić zapewnienie stabilności systemu finansowego w przyszłości" - wyjaśnił PIE.

Zdaniem analityków zła sytuacja kapitałowa małych banków pozostanie wyzwaniem dla amerykańskiego systemu finansowego.  Pod tym względem - jak podkreślili - europejskie banki, obłożone bardziej restrykcyjnymi wymogami, są bezpieczniejsze. 

PAP/IAR/PR24/akg