Kryminał milicyjny święci triumfy. "Gatunek, jak się wydawało, skazany na zapomnienie"

- Stworzenie dobrej powieści milicyjnej było naprawdę trudne. Laury należą się autorom i autorkom, którym to się udało, którzy połączyli wiarygodność pewnego wycinka ówczesnej rzeczywistości z dobrą akcją, gdzie mózgiem był jakiś porucznik MO - mówił w Polskim Radiu 24 prof. Tadeusz Cegielski, który z Ryszardem Ćwirlejem był gościem Grzegorza Kalinowskiego.

Polskie powieści kryminalne, zwane także "milicyjnymi", cieszyły się w czasach PRL dużą popularnością. Z jednej strony były narzędziem ówczesnej propagandy, przedstawiając dzielnych i niezawodnych funkcjonariuszy MO, z drugiej zaś zaspokajały głód emocji, sensacji i po prostu dobrej, sensacyjnej literatury.

Prof. Tadeusz Cegielski przypominał, że w tworzenie powieści milicyjnej i kryminału w ogóle zaangażowane było ówczesne środowisko literackie - bez względu na to, czy mówimy o pisarzach z najwyższej półki, czy o "wyrobnikach pióra". Zwracał także uwagę, że duża część powieści kryminalnych publikowana była pod pseudonimami.

Posłuchaj

Prof. Tadeusz Cegielski i Ryszard Ćwirlej o popularności kryminału milicyjnego i neomilicyjnego (Więcej niż kryminał) 58:40

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Ryszard Ćwirlej zauważył, że po przemianach lat 90. ub. wieku wydawało, że gatunek ten został skazany na zapomnienie. - W momencie, gdy skończył się PRL, w 1989 r., skończył się też czas polskiego kryminału. Polskie kryminały przestały się ukazywać, nie było już zapotrzebowania na powieści, w których główną rolę odgrywaliby milicjanci, których pokazywano z jak najlepszej strony, którzy rozwiązywaliby zagadki w niemalże perfekcyjny sposób. Skończył się czas, kiedy patronem kryminału była Komenda Główna MO. Zabrakło Milicji Obywatelskiej, zabrakło i kryminału. Tak naprawdę przez dekadę w polskim kryminale nic się nie działo - przypominał.

Obecne, także na fali sentymentu do PRL, powróciła też powieść milicyjna, dziś określana jako neomilicyjna. Uwolniona od ideologii oferuje zanurzenie się w atmosferze epoki i oczywiście solidne zagadki kryminalne. Na jej kartach oficerowie MO ponownie walczą z przestępcami, stosując metody często dalekie od obowiązującego prawa.

Więcej w nagraniu.

***

Audycja: Więcej niż kryminał
Prowadzący: Grzegorz Kalinowski
Goście: profesor Tadeusz Cegielski (autor trylogii o śledczym MO majorze Wirskim) oraz Ryszard Ćwirlej (autor serii o milicjantach z Poznania)
Data emisji: 18.07.2024
Godzina emisji: 22.06

PR24/ka/wmkor