Katastrofa w Waszyngtonie to nie wyjątek. Oto 10 najbardziej tragicznych zderzeń w powietrzu

We wtorek 29 stycznia 2025 roku wieczorem - około godziny 21.00 czasu lokalnego (w Polsce była wówczas godzina 3.00 30 stycznia) - nad rzeką Potomak tuż przy lotnisku im. Ronalda Reagana pod Waszyngtonem podchodzący do lądowania samolot pasażerski zderzył się z wojskowym helikopterem. Rozbite maszyny runęły do wody.

Na pokładzie samolotu pasażerskiego Bombardier CRJ-700 linii American Airlines, obsługiwanego przez linie PSA, który leciał z Wichita w stanie Kansas - znajdowało się 60 pasażerów i czterech członków załogi. Na pokładzie helikoptera UH-60 Black Hawk było trzech wojskowych lotników.

Korespondent Polskiego Radia w USA Marek Wałkuski przekazał informacje za amerykańskimi mediami, że z wody wyławiane są kolejne ciała i że jak dotąd nie odnaleziono żadnej żywej osoby.

***

• "Brytania nie jest już wyspą". 115 lat temu Louis Blériot przeleciał nad kanałem La Manche
• Czesław Tański. Ojciec polskiej awiacji

***

Kolizje dwóch maszyn latających znajdujących się ponad ziemią to wydarzenie niezbyt częste, bo nawet przy dużym ruchu przestrzeń powietrzna oferuje ogromną ilość miejsca. Jeśli jednak już dojdzie do takiego zderzenia, to z powodu dużych prędkości i dodatkowego wysokiego ryzyka uderzenia w ziemię, jest ono zwykle bardzo niebezpieczne i często kończy się tragicznie, szczególnie gdy w katastrofie bierze udział jedna lub dwie jednostki pasażerskie.

Aby zapobiec takim wypadkom, większość nowoczesnych dużych samolotów wyposażona jest  w system zapobiegania kolizjom w ruchu (TCAS), opartym na sygnałach z transponderów, które informują załogi o wejściu na kursy kolizyjne. Rozwiązanie to nie jest doskonałe, ale znacząco zmniejszyło liczbę zderzeń w powietrzu.

W USA dwie katastrofy z udziałem samolotów wojskowych i cywilnych, do których doszło w 1958 roku, przyspieszyły podpisanie jeszcze w tym samym roku ustawy Federal Aviation Act, która miała wprowadzić jednolitą kontrolę przestrzeni powietrznej zarówno dla wojska, jak i przewoźników cywilnych. Prace nad stworzeniem jeszcze lepszego systemu ostrzegania wciąż trwają.

Mimo tego, że prawdopodobieństwo jakiejkolwiek katastrofy lotniczej - a kolizji w powietrzu w szczególności - jest niewielkie, w historii lotnictwa nie brakuje niestety takich tragedii. Poniżej przedstawiamy dziesięć wybranych najbardziej tragicznych w skutkach zderzeń jednostek latających w przestrzeni powietrznej.

REKLAMA

Katastrofa nad Charkhi Dadri. 349 ofiar

12 listopada 1996 roku nad miejscowością Charkhi Dadri, 76 kilometrów od lotniska w Delhi w Indiach, zderzyły się ze sobą Boeing 747 należący do saudyjskich linii lotniczych Saudi Arabian Airlines oraz Ił-76 samolot kazachskich linii lotniczych Kazakhstan Airlines. Pod względem liczby ofiar incydent zajmuje niechlubne pierwsze miejsce w dziejach kolizji w powietrzu. Łącznie zginęło 349 osób - 312 pasażerów Boeinga i 37 osób podróżujących Iłem. Bezpośrednią przyczyną katastrofy był błąd załogi drugiej z tych maszyn, a dodatkowo brak systemu TCAS oraz niewystarczający poziom kontroli naziemnej.

Katastrofa nad Zagrzebiem. 176 ofiar

10 września 1976 roku doszło do zderzenia lecącego z Londynu do Stambułu samolotu Hawker Siddeley Trident linii British Airways (54 pasażerów, 9 członków załogi) z podróżującym ze Splitu do Kolonii samolotem DC-9 linii Inex-Adria Aviopromet (108 pasażerów, 5 członków załogi). W katastrofie, do której doszło w przestrzeni powietrznej nad Zagrzebiem, zginęły wszystkie osoby znajdujące się na pokładach obu maszyn. Tragedię spowodował błąd kontrolera Gradimira Tasicia, ale przyczyniły się do niej również organizacyjne i infrastrukturalne zaniedbania centrum kontroli lotów w Zagrzebiu.

Katastrofa nad Shizukuishi. 162 ofiary

30 lipca 1971 roku w pobliżu niewielkiego japońskiego miasteczka Shizukuishi myśliwiec Japońskich Sił Samoobrony Powietrznej (JASDF) F-86F Sabre zderzył się z samolotem pasażerskim Boeing 727 obsługiwanym przez linie All Nippon Airways. Wojskową maszyną kierował niedoświadczony pilot-stażysta, który otrzymywał polecenia od instruktora znajdującego się na ziemi. Po zderzeniu udało mu się wydostać z myśliwca i wylądować na spadochronie. Instruktor został później uznany winnym nieumyślnego spowodowania śmierci 162 osób, zaś dyrektor Generalny Agencji Obrony oraz szef Sztabu Sił Powietrznych, wzięli honorową odpowiedzialność za wypadek i złożyli rezygnacje z pełnionych funkcji.

Katastrofa lotu Libyan Arab Airlines 1103. 159 ofiar

Podobny charakter miała najtragiczniejsza katastrofa lotnicza w historii Libii, do której doszło 22 grudnia 1992 roku w powietrzu nieopodal lotniska w Trypolisie. Należący do Libyan Arab Airlines Boeing 727 podchodził właśnie do lądowania, gdy uderzył w niego należący do libijskich sił powietrznych MiG-23. Zginęły wszystkie osoby na pokładzie samolotu pasażerskiego, zaś dwaj żołnierze pilotujący myśliwiec katapultowali się i przeżyli wypadek. Obaj zostali uznani za winnych wypadku i osadzeni w więzieniu.

REKLAMA

Katastrofa lotu Gol Transportes Aéreos 1907. 154 ofiary

29 września 2006 roku nad amazońską dżunglą w Brazyli miała miejsce kolizja samolotu Boeing 737-800 linii lotniczych Gol Transportes Aéreos (148 pasażerów, 6 członków załogi) z niewielkim odrzutowcem Embraer Legacy 600 (5 pasażerów, 2 członków załogi). Przeżyły tylko osoby podróżujące drugą z tych maszyn. Według przeprowadzonych potem śledztw na kurs kolizyjny samoloty zostały wprowadzone przez kontrolerów ruchu lotniczego, przy czym wskazywano również na błędy pilotów Embraera.

Katastrofa lotu Pacific Southwest Airlines 182. 144 ofiary

25 września 1978 roku Boeing 727-214 lecący z Sacramento do San Diego (Kalifornia, USA), zderzył się z awionetką Cessna 172. W raporcie dotyczącym przyczyn wypadku śledczy wyszczególnili cztery błędy: kontroler ruchu nie przekierował w inną stronę jednego z samolotów, piloci obu maszyn nie widzieli się, Cessna odbywała lot szkoleniowy – instruktor pilotażu powinien wybrać obszar z mniejszym ruchem powietrznym oraz zakłócenia komunikacji radiowej.

Katastrofa nad Teheranem. 133 ofiary

8 lutego 1993 roku w pobliżu Teheranu, stolicy Iranu, zderzył się samolot Iran Air Tours Flight 962, Tupolev Tu-154, z samolotem szturmowym Su-24 Sił Powietrznych Islamskiej Republiki. Jak ustalili śledczy przyczyną zderzenia były błędy popełnione przez pilotów wojskowych Su-24 i błąd kontrolera ruchu lotniczego.

Katastrofa nad nad Wielkim Kanionem. 128 ofiar

30 czerwca 1956 roku dwa samoloty pasażerskie - Douglas DC-7 linii United Airlines oraz Lockheed Constellation należący do Trans World Airlines - zderzyły się w przestrzeni powietrznej nad Arizoną, po czym runęły do nad Wielkiego Kanionu. Nikt nie przeżył. Zginęło 58 osób lecących Douglasem i 70 osób na pokładzie Lockheeda. Obydwie maszyny wystartowały w odstępie kilku minut z lotniska w Los Angeles, a jedną z przyczyn wypadku były prawdopodobnie błędy pilotów i obsługi naziemnej, a także zachmurzenie utrudniające widoczność.  Katastrofa była jednym z powodów późniejszego uchwalenia wspomnianego na wstępie Federal Aviation Act.

REKLAMA

Katastrofa nad Nowym Jorkiem. 127 ofiar

Do wypadku doszło 16 grudnia 1960 roku. Nad jednym z pięciu dzielnic Nowego Jorku - Staten Island - zderzyły się dwa samoloty amerykańskich linii lotniczych: Douglas DC-8 linii United Airlines i Lockheed Constellation linii TWA. Przy bardzo złej pogodzie, w gęstej chmurze, na wysokości ok. 1600 metrów, prawe skrzydło samolotu DC-8 rozerwało prawą stronę kadłuba Lockheeda Constellation. Śledczy ustalili, że przyczyną katastrofy był błąd kontrolerów naziemnych oraz trudności z ustaleniem dokładnej pozycji samolotu przez załogę – popsuł się jeden z pokładowych odbiorników, a zła widoczność uniemożliwiała ustalenia dokładnej pozycji maszyny.

Katastrofa nad Ankarą. 104 ofiary

Niekiedy katastrofa lotnicza staje się tragedią nie tylko załogi i pasażerów, lecz również niczego nie spodziewających się osób na ziemi. 1 lutego 1963 roku podchodzący do lądowania Vickers 754D Viscount linii Middle East Airlines zderzył się w powietrzu nad Ankarą z samolotem tureckich sił powietrznych Douglas C-47A. Vickers przewoził 11 pasażerów i 3 członków załogi, w wojskowej maszynie było trzech ludzi. Wszyscy zginęli, zaś fakt, że liczba ofiar katastrofy przekroczyła setkę, wiąże się z tym, że po kolizji samoloty runęły na zamieszkany obszar, zabijając 87 osób. Śledztwo wykazało winę pilota Vickersa.

***

im/mc

REKLAMA