Jądro Ziemi zmienia swój kształt? Niezwykłe odkrycie naukowców. "Niemal fantastyka"

Amerykańscy badacze ujawnili, że jądro wewnętrzne Ziemi, czyli jej najbardziej odległy, a zarazem tajemniczy zakątek, może ulegać deformacji. - Wizualizacja tego, co dzieje się na jego powierzchni jest niemal fantastyką naukową - powiedział CNN dr John Vidale, sejsmolog i główny autor badań.

2025-02-11, 17:09

Jądro Ziemi zmienia swój kształt? Niezwykłe odkrycie naukowców. "Niemal fantastyka"
Ilustracja przedstawiająca jądro Ziemi. Foto: Shutterstock/ Vadim Sadovski

Jądro Ziemi. Niezwykłe odkrycie

Przez wiele lat badacze przypuszczali, że jądro Ziemi wraz z upływem czasu ulega deformacji. Teraz zdobyli dowody - podała Mindy Weisberger z CNN. Wyjaśniła, że o zmianach zachodzących w kształcie jądra wewnętrznego naszej planety, do których doszło na przestrzeni ostatnich 20 lat, świadczą "fale, powstałe w wyniku trzęsień ziemi, które były na tyle silne, że dotarły do centrum Ziemi". 

Naukowcy przeanalizowali dane, dotyczące trzęsień ziemi, które zostały zebrane w latach 1991-2023. Porównali też badania nad rotacją rdzenia Ziemi. Wniosek jest następujący: wysokość fal sejsmicznych wewnątrz planety uległa zmianie. Uczeni sądzą, że jest to także "oznaka zmian na powierzchni jądra wewnętrznego".

- Porównaliśmy sygnały w momencie, gdy jądro wewnętrzne powraca do tej samej pozycji, w jakiej znajdowało się wcześniej. Sprawdziliśmy, czy istnieją różnice, których nie można wytłumaczyć rotacją - komentował dla CNN dr John Vidale, sejsmolog z Uniwersytetu Południowej Kalifornii, główny autor badań. Dodał, że zmiany kształtu jądra "mogą dostarczyć wskazówek na temat sił znajdujących się głęboko wewnątrz Ziemi, które napędzają naszą magnetosferę, czyli niewidzialne linie energii magnetycznej, chroniące naszą planetę przed Słońcem i jego śmiercionośnym promieniowaniem".

"Ziemia ewoluuje geologicznie"

Z kolei dr Yoshi Miyazaki, ekspert ds. nauk o Ziemi i innych planetach z Uniwersytetu Rutgersa, stwierdził, że "Ziemia ewoluuje geologicznie, dlatego obserwowanie zmian jest zawsze intrygujące". "Pozwalają nam one lepiej zrozumieć dynamikę wewnętrznego jądra" - dodał uczony w mailu, w którym odpowiedział na pytania CNN.

REKLAMA

Czytaj również:

"W poprzednich badaniach omawialiśmy już zmiany rotacji jądra wewnętrznego w ciągu ostatniej dekady. Ale najnowsze badanie wprowadziło nową perspektywę (zmiany nierotacyjne). Wierzę, że to jeszcze bardziej podsyci nasze dyskusje" - podkreślił Miyazaki, który osobiście nie był zaangażowany w badania zespołu dr. Vidale'a.

"Jądro odległe i tajemnicze". Sejsmolog: prawie fantastyka naukowa

Mindy Weisberger zwróciła uwagę, że wewnętrzne jądro Ziemi - ze wszystkich jej warstw - jest "najbardziej odległe i tajemnicze". Opisała, że jest to kula, składająca się z żelaza i niklu, której wielkość odpowiada 70 proc. wielkości Księżyca. Jej promień wynosi 1221 km. Temperatura w jądrze dochodzi do 5400 stopni Celsjusza. Z kolei "ciśnienie może tam sięgać 365 gigapaskali (GPa), ponad trzy miliony razy więcej niż średnie ciśnienie atmosferyczne na Ziemi".

Bezpośrednia obserwacja jądra jest oczywiście niemożliwa. Jednakże naukowcy posługują się podczas badań analizą zmian wielkości i kształtu fal sejsmicznych, które przechodzą przez jądro. Dziennikarka CNN wyjaśniła, że trzęsienia ziemi generują dwa rodzaje fal. "Fale pierwotne, czyli fale P, są pierwszymi falami wytwarzanymi przez trzęsienie i przemieszczają Ziemię w tym samym kierunku, w którym porusza się fala. Fale ścinające, zwane falami S, są wolniejsze niż fale P i przesuwają Ziemię prostopadle do kierunku fali" - opisała Weisberger.

REKLAMA

Czytaj także:

Zaznaczyła, że nowe badania wykryły zmiany amplitudy w falach P, penetrujących rdzeń, co może wskazywać na "deformacje w najpłytszym poziomie jądra wewnętrznego". - Wizualizacja tego, co dzieje się na powierzchni jądra wewnętrznego, to niemal fantastyka naukowa - dodał z kolei dr Vidale w rozmowie z CNN.

- To miejsce tak bardzo różni się od naszego codziennego życia. Także skalami czasowymi, różnymi materiałami i niesamowitymi siłami. A jednak możemy tam dotrzeć i dowiedzieć się więcej na ten temat - dodał sejsmolog.

Źródło: CNN/łl

REKLAMA

Polecane

REKLAMA

Wróć do strony głównej