Nowy premier Kanady uderza w Trumpa. "Zaatakował kanadyjskie rodziny"

Nowy premier Kanady. Mark Carney wygrywa wybory w partii

Mark Carney wygrał wewnątrzpartyjny wyścig o zastąpienie tracącego popularność Justina Trudeau na stanowisku premiera Kanady. Carney rywalizował z byłą wicepremier i minister finansów Chrystią Freeland, byłą minister i szefową parlamentarnego klubu partii liberalnej Kariną Gould oraz biznesmenem i politykiem Frankiem Baylisem. W głosowaniu uzyskał 85,9 procent głosów członków partii, zastępując tym samym dotychczasowego premiera Justina Trudeau. W Kanadzie do 20 października muszą się odbyć wybory powszechne. Ich dokładna data ma być ogłoszona w najbliższych dniach.

Carney zostanie liderem rządzącej Kanadyjskiej Partii Liberalnej. Obejmie urząd w burzliwym okresie dla Kanady, która jest w trakcie wojny handlowej z wieloletnim sojusznikiem - Stanami Zjednoczonymi pod rządami prezydenta Donalda Trumpa. "To polityczny nowicjusz, który zamierza się zdecydowanie przeciwstawić wojnie celnej ze Stanami Zjednoczonymi rozpoczętej przez Donalda Trumpa" - oceniła agencja Reuters.

Mark Carney: "Trump zaatakował kanadyjskie rodziny"

- Amerykański prezydent wprowadził niesprawiedliwe taryfy celne i mówi nam, jak mamy budować nasz kraj i jak w nim żyć. Donald Trump zaatakował kanadyjskie rodziny, kanadyjskich pracowników i nasze biznesy. Nie możemy pozwolić, aby odniósł sukces - grzmiał z mównicy Mark Carney.

REKLAMA

• Macron zwołuje pilne spotkanie. "Rozszerzenie parasola nuklearnego na partnerów"
• Trump przejmie Nord Stream? Niepokojące doniesienia z Brukseli. "Nie ma przypadku"
• Kolejne spotkanie z Trumpem? Zełenski: jest pozytywny ruch

Przypomnijmy, że Kanada nałożyła na Stany Zjednoczone taryfy odwetowe o wartości 30 miliardów dolarów kanadyjskich w odpowiedzi na taryfy celne nałożone przez Biały Dom. Mark Carney zapowiedział kolejne kroki wobec USA - utrzymanie ceł odwetowych, duże inwestycje i nowe partnerstwa gospodarcze.

Walka Kanady z USA. "Nie prosiliśmy o nią"

- To są ciemne dni, spowodowane przez kraj, któremu nie możemy dłużej ufać - mówił Carney, który po wyborze przejmuje od premiera Justina Trudeau zarówno funkcję lidera Partii Liberalnej, jak i w najbliższych dniach urząd premiera. - Nie prosiliśmy się o tę walkę (…) W handlu - tak jak w hokeju - Kanada wygra. Ale to zwycięstwo nie będzie proste - mówił Carney, komentując posunięcia USA wobec Kanady i nakładanie ceł.

"Donald Trump chce osłabić naszą gospodarkę"

- Jest ktoś, kto chce osłabić naszą gospodarkę - to Donald Trump. Nie możemy pozwolić, by mu się to udało - mówił Carney, podkreślając, że "kiedy działamy razem - jesteśmy silną Kanadą". Dotychczasowe działania rządu takie jak cła odwetowe określił jako właściwe i podkreślił, że jego rząd je utrzyma "tak długo, aż Amerykanie okażą nam szacunek". Obecną sytuację polityczną określił jako "największy kryzys w czasie naszego życia".

Dodał, że jego rząd będzie podejmował szybkie działania. Wskazał na budownictwo mieszkaniowe, budowanie silnej pozycji rynkowej w sektorze paliwowym, zarówno tradycyjnym jak w sektorze czystych energii, oraz tworzenie "nowych szlaków handlowych" i zniesienie barier handlowych w handlu wewnętrznym.

REKLAMA

Carney uderza w Trumpa. "Amerykanie chcą naszych dóbr"

- Rynki nie mają wartości, ale ludzie mają - mówił Carney, dodając, że gospodarka ma przynosić korzyści wszystkim Kanadyjczykom i nie może dojść do sytuacji takiej jak w USA, gdzie "jedna połowa mieszkańców boi się drugiej połowy". Dodał, że wszystkie przychody z ceł odwetowych zostaną przeznaczone na ochronę kanadyjskich miejsc pracy.

Czytaj także:

• USA wchłoną część Kanady? Lider separatystów pojedzie do Waszyngtonu

- Amerykanie chcą naszych dóbr naturalnych, wody, ziemi, kraju. Nigdy! - mówił Carney. Jednocześnie skrytykował pomysły kanadyjskich konserwatystów, porównując je do pomysłów Trumpa, a ich lidera Pierre'a Polievre'a określił jako "zawodowego polityka, który nigdy nie pracował za pensję". - To nie przywództwo, to ideologia - dodał.

Twarde deklaracje nowego premiera Kanady. "Musimy to chronić"

- W USA opieka zdrowotna to wielki biznes, w Kanadzie - to prawo. USA to melting pot, w Kanadzie jest mozaika (społeczna - red.) - podkreślał nowy lider Liberałów. Zwrócił uwagę, że ochrona praw rdzennych narodów w Kanadzie czy ochrona języka francuskiego stanowią część kanadyjskiej tożsamości. - Musimy to chronić, nigdy nie wymienimy tego na umowy handlowe - dodał.

REKLAMA

Podkreślając, że jest "przede wszystkim pragmatykiem", Carney zapowiedział, że jego rząd zniesie natychmiast tzw. carbon tax, opłatę od zanieczyszczeń nakładaną na prowincje, które nie mają własnych rozwiązań. Opłata doliczana do cen benzyny i wypłacana w formie okresowych świadczeń Kanadyjczykom jest przez konserwatystów przedstawiana jako dodatkowy podatek i zaszkodziła liberałom. Carney zapowiedział też rezygnację z niepopularnej podwyżki podatku od dużych zysków kapitałowych.

Mark Carney. Życiorys nowego premiera Kanady

Carney, urodzony 16 marca 1965 r. w Fort Smith na kanadyjskich Terytoriach Północno-Zachodnich, studiował ekonomię na Harvardzie, a potem na Oksfordzie, gdzie doktoryzował się w 1995 r. Pracował w banku Goldman Sachs, w 2003 rozpoczął pracę jako wiceszef kanadyjskiego banku centralnego, w 2004 r. przeszedł do kanadyjskiego ministerstwa finansów.

Z początkiem lutego 2008 r. został gubernatorem Bank of Canada, banku centralnego Kanady. W opinii ekspertów, to właśnie nadzorowana przez niego polityka monetarna pozwoliła na bezpieczne przeprowadzenie kanadyjskiego sektora bankowego przez globalny kryzys finansowy lat 2007-2010, do którego przyczynił się kryzys kredytów hipotecznych w USA.

W świecie finansowym znany był z nieoczekiwanej decyzji z marca 2008 r., gdy obniżył główną stopę procentową o 50 pkt. bazowych, przygotowując kanadyjski rynek do rozszerzającego się kryzysu finansowego. Niskie stopy procentowe zwiększyły zaufanie konsumentów, gospodarka zaczęła wychodzić z kryzysu już w 2009 r., zaś Kanada była pierwszym z krajów G7, który zanotował wzrost PKB oraz zmniejszanie się bezrobocia.

REKLAMA

Czytaj także: 

• Kanada się nie ugięła przed Trumpem. Cła odwetowe i zacieśnienie relacji z Meksykiem
• Premier Kanady szczerze o Trumpie i przejęciu Kanady. Trudeau myślał, że mikrofon nie działa
• Trump nałożył cła na Kanadę. Na reakcję Trudeau nie trzeba było długo czekać

W listopadzie 2012 r. Carney został nominowany na gubernatora Bank of England i po 5,5 roku szefowania bankowi centralnemu Kanady objął 1 lipca 2013 r. stanowisko szefa brytyjskiego banku centralnego. Nadzorował Bank of England, gdy Wielka Brytania w wyniku brexitu wychodziła z Unii Europejskiej i gdy rozpoczął się COVID-19. Zakończył swoją pracę w Bank of England w 2020 r. Carney był pierwszym niebrytyjskim szefem Bank of England w całej historii banku od 1694 r. Brytyjskie obywatelstwo otrzymał dopiero w 2018 r.

Po odejściu z Bank of England pracował m.in. w Brookfield Asset Management, kanadyjsko-amerykańskiej firmie specjalizującej się w zarządzaniu aktywami, która w 2023 r. miała w portfelu aktywa o wartości 900 mld dolarów amerykańskich. Był też specjalnym wysłannikiem ONZ ds. klimatu i finansów.

Mark Carney był doradcą Trudeau podczas pandemii

Podczas pandemii Carney doradzał nieformalnie premierowi Trudeau, został potem szefem grupy zajmującej się wzrostem gospodarczym, stworzonej w Partii Liberalnej. W styczniu br. zdecydował się startować na stanowisko lidera Partii Liberalnej, zrezygnował ze wszystkich funkcji w biznesie i rozpoczął proces zrzekania się brytyjskiego i irlandzkiego obywatelstwa. Jak mówił w rozmowie z "Irish Times" w 2021 r., irlandzkie obywatelstwo uzyskał pod koniec lat 80. ze względu na swoich irlandzkich przodków i przywiązanie do irlandzkich korzeni.

• Nie tylko samochody. To zdrożeje w USA przez cła Trumpa
• Trump rozpoczął wojnę celną z Kanadą i Meksykiem. Mocne spadki na giełdzie

Jak mówił Carney kilka dni temu mediom, nie osądza kanadyjskich polityków, którzy mają inne obywatelstwo niż kanadyjskie, ale uważa, że jeśli zostałby premierem Kanady, powinien mieć wyłącznie obywatelstwo kanadyjskie. Carney nie od razu przejmie funkcję premiera, nastąpi to po oficjalnej rezygnacji Trudeau, który mówił we wtorek, że przekazanie władzy nastąpi "w rozsądny sposób szybko". Zwrócił przy tym uwagę na skomplikowaną sytuację na świecie.

REKLAMA

Książka Carneya nawiązuje do pisarzy i filozofów

W 2022 r. Carney opublikował swoją książkę "Value(s). Building a Better World for All" (Wartość(-ci). Budując lepszy świat dla wszystkich), w której pisał o konieczności budowy gospodarki i społeczeństwa na podstawie wartości ludzkich, a nie rynkowych. Carney cytuje w książce filozofa polityki pracującego na Harvardzie Michaela Josepha Sandela, który powiedział, że "im więcej kraj żąda od swoich obywateli, tym większe jest ich oddanie (…) wartości obywatelskie buduje się z dołu do góry, a nie z góry do dołu". Przypomina też Oskara Wilde'a, który w "Wachlarzu Lady Windermere" napisał, że cynik to ktoś, kto zna cenę wszystkiego, ale nie zna wartości niczego.

Źródła: IAR/PAP/PolskieRadio/hjzrmb/kor