Ponowne przeliczenie emerytury. ZUS wypłaca więcej seniorom

• Przeliczenie emerytury lub renty jest możliwe m.in. dzięki udokumentowaniu nowych okresów ubezpieczenia, zarobków z okresów sprzed świadczenia lub zarobków uzyskanych po jego przyznaniu, a także kontynuowaniu pracy po przejściu na świadczenie
• Zasady przeliczania i wymagane dokumenty zależą od daty przyznania świadczenia oraz rodzaju danych podlegających doliczeniu (okresy składkowe, zarobki, kapitał początkowy)
• Świadczenie jest przeliczane na wniosek (np. ERPO), od miesiąca jego złożenia. Przeliczenie jest zawsze korzystne dla świadczeniobiorcy – kwota wzrośnie lub pozostanie na dotychczasowym poziomie

Emerytury wyliczone przez ZUS można podwyższyć – o ile ma się do tego odpowiednie argumenty. Przeliczenie świadczenia może zostać dokonane, gdy:

• Przy składaniu wniosku o przyznanie świadczenia nie dysponowano wszystkimi dokumentami za okresy ubezpieczenia, które mogłyby zostać uwzględnione
• Obecnie możliwe jest udokumentowanie zarobków za lata sprzed roku przejścia na emeryturę lub rentę
• Możliwe jest udokumentowanie zarobków uzyskanych po przyznaniu świadczenia
• Po przyznaniu świadczenia kontynuowano pracę lub opłacano składki na ubezpieczenie społeczne

Przeliczenie świadczenia następuje wyłącznie na wniosek. Emerytura lub renta jest przeliczana od miesiąca, w którym wniosek został złożony. W przypadku, gdy po przeliczeniu przysługiwałoby niższe świadczenie, nadal wypłacana jest kwota w dotychczasowej wysokości.

Świadczenie może zostać przeliczone, jeśli do wniosku o przeliczenie dołączone zostaną dowody dokumentujące okresy składkowe przebyte przed jego przyznaniem, których dotąd nie przedłożono. Do uwzględnionego stażu pracy doliczane są te dodatkowe okresy ubezpieczenia. Za każdy miesiąc okresu składkowego doliczane jest 1,3 proc. podstawy wymiaru świadczenia. Wniosek o doliczenie okresów składkowych sprzed przyznania świadczenia może być złożony w dowolnym momencie.

Ponowne przeliczenie emerytur. Zmiany w prawie

Ważna zmiana od 1 stycznia 2022 r. wprowadziła nowe zasady przeliczania emerytur ustalonych według starych zasad lub rent z tytułu niezdolności do pracy. Uchylono art. 110 i 110a ustawy emerytalnej. Zniesiono zasady doliczania okresów ubezpieczenia w dotychczasowej formie – od tej daty możliwe jest doliczenie wyłącznie nieuwzględnionych okresów składkowych.

REKLAMA

Okresy nieskładkowe nie są uwzględniane, niezależnie od tego, czy przypadły przed przyznaniem świadczenia, czy po jego przyznaniu.

Jeśli dokumenty dołączone do wniosku o przeliczenie potwierdzają jedynie okres zatrudnienia na umowę o pracę, a brak jest dowodów wysokości zarobków, za ten okres może być przyjęte jedynie wynagrodzenie minimalne, proporcjonalnie do czasu zatrudnienia i wymiaru etatu.

W przypadku świadczeń przyznanych przed 2009 r., jeśli nie udokumentowano zarobków za lata pracy na etacie, można wnioskować o przeliczenie z uwzględnieniem wynagrodzenia minimalnego za te okresy bez konieczności dołączania dodatkowych dokumentów.

Dla emerytur lub rent przyznanych po 31 grudnia 2008 r., wynagrodzenie minimalne zostało automatycznie uwzględnione zamiast zerowego wynagrodzenia dla osób, które udokumentowały zatrudnienie, ale nie dostarczyły dokumentów o zarobkach. Jeśli jednak odnalezione zostaną dokumenty dotyczące faktycznego wynagrodzenia za lata sprzed przyznania świadczenia, przeliczenie zarobków może mieć wpływ na wysokość świadczenia, poprzez przeliczenie podstawy wymiaru.

REKLAMA

Praca na emeryturze. Ponowne przeliczenie świadczenia

Osoby pracujące po przyznaniu emerytury lub renty i podlegające z tego tytułu ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu mogą złożyć wniosek o ponowne ustalenie wysokości świadczenia z doliczeniem okresów składkowych uzyskanych po przyznaniu świadczenia. Wniosek taki można złożyć po zakończeniu kwartału kalendarzowego, nie częściej niż raz w roku.

Możliwe jest również przeliczenie świadczenia, jeśli po jego przyznaniu nadal pracuje się i osiąga wynagrodzenie, które może mieć wpływ na wysokość podstawy wymiaru. Wniosek o przeliczenie podstawy wymiaru może dotyczyć zarobków z:

• Dowolnie wybranych 20 lat kalendarzowych podlegania ubezpieczeniu społecznemu
• 10 kolejnych lat kalendarzowych wybranych z ostatnich 20 lat kalendarzowych, bezpośrednio poprzedzających rok złożenia wniosku o emeryturę lub przeliczenie podstawy jej wymiaru
• Do wniosku o przeliczenie podstawy wymiaru można wskazać zarobki przypadające częściowo lub w całości w latach po przyznaniu świadczenia.

W przypadku, gdy przeliczony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru będzie wyższy od dotychczasowego, wysokość emerytury lub renty zostanie podwyższona. Podstawa wymiaru i wysokość świadczenia są obliczane przy zastosowaniu kwoty bazowej ostatnio przyjętej do obliczenia świadczenia.

Do wniosku o przeliczenie należy dołączyć dokumenty, których wcześniej nie złożono, a które są niezbędne do ponownego obliczenia wysokości świadczenia, np. zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach (druk ERP-7), legitymacja ubezpieczeniowa, świadectwo pracy czy zaświadczenie płatnika składek.

REKLAMA

Przeliczenie emerytury przyznanej na „nowych zasadach”

Emerytura przyznana na tzw. nowych zasadach (po 31 grudnia 1998 r.) może zostać przeliczona w przypadku:

Pracy lub podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innego tytułu po jej przyznaniu Uzyskania nowych dowodów wpływających na wysokość kapitału początkowego (dotyczących okresów składkowych i nieskładkowych lub wynagrodzenia sprzed przyznania emerytury)

W przypadku pracy lub podlegania ubezpieczeniom po przyznaniu emerytury na nowych zasadach, można złożyć wniosek o ponowne obliczenie emerytury z uwzględnieniem składek zapisanych na koncie po jej przyznaniu.

Obliczenie następuje przez podzielenie składek zapisanych na koncie od miesiąca pierwszego pobrania emerytury do miesiąca złożenia wniosku (po waloryzacji) przez średnie dalsze trwanie życia ustalone na dzień złożenia wniosku o przeliczenie.

REKLAMA

Zasady te mają zastosowanie do emerytur obliczonych według nowych zasad lub według mieszanego sposobu. Wniosek o przeliczenie z uwzględnieniem składek po przyznaniu emerytury można złożyć po upływie roku kalendarzowego, jeśli zatrudnienie jest kontynuowane, lub bezpośrednio po jego zakończeniu.

Jeśli uzyskane zostaną dokumenty potwierdzające aktywność zawodową sprzed 1999 r., możliwe jest przeliczenie kapitału początkowego, stanowiącego część emerytury na nowych zasadach. Wniosek o ponowne ustalenie kapitału początkowego (wniosek EKP) może być złożony w dowolnym momencie.

Możliwe jest również wnioskowanie o ponowne obliczenie emerytury na nowych zasadach z przyjęciem wartości prognozowanej dalszej długości życia z najkorzystniejszej tablicy, jeśli dotąd nie skorzystano z tej opcji.

Czytaj także: 

• Emeryci będą mogli na nowo ustalić wysokość emerytury
• Emerytury wyższe o połowę. Kobiety wykorzystują lukę w systemie
• Portfel seniora. Od czego zależy wysokość emerytury?

Źródło: ZUS/MT

REKLAMA