Euro "ukradnie" nam najsłynniejszą Polkę? Trafi na banknot, ale nie cała

Maria Skłodowska-Curie budzi dumę w każdym polskim sercu. Dwukrotna zdobywczyni nagrody Nobla na Zachodzie znana jest jednak jako Francuzka, a projekt nowych banknotów euro może to jeszcze "zacementować". Nasza rodaczka jest tam bowiem prezentowana jako Marie Curie. Co można zrobić, żeby spolonizować przyszły nominał 20 euro?

2025-06-17, 11:43

Euro "ukradnie" nam najsłynniejszą Polkę? Trafi na banknot, ale nie cała
Maria Skłodowska-Curie. Foto: Narodowe Archiwum Cyfrowe
  • Europejski Bank Centralny planuje wprowadzenie nowych banknotów euro, a na nominale 20 euro ma pojawić się Maria Skłodowska-Curie, jednak wyłącznie pod nazwiskiem "Curie"
  • Brak polskiego członu nazwiska noblistki, a także francuskie tłumaczenie imienia "Maria" na "Marie" w niektórych wersjach językowych, wywołał sprzeciw w Polsce i jest postrzegany jako umniejszanie jej polskiego dziedzictwa
  • Ostateczna decyzja o wyglądzie nominałów ma zapaść w 2026 roku, jest więc jeszcze czas, żeby powalczyć o "spolonizowanie" banknotu

Maria Skłodowska-Curie na banknocie 20 euro. Polacy mają problem

Maria Skłodowska-Curie może zostać twarzą 20 euro – w 2026 roku zapadnie decyzja o nowym wyglądzie banknotów emitowanych przez Europejski Bank Centralny. Polacy mają więc z jednej strony powód do dumy, ale z drugiej mogą czuć się pozbawieni prawa do cieszenia się tożsamością narodową. Problem tkwi w proponowanym zapisie jej nazwiska, który ma brzmieć jedynie "Curie", pomijając polski człon "Skłodowska". Polska noblistka może znaleźć się na banknotach serii "Kultura europejska: wspólne przestrzenie kulturowe".

  • Nominał €5: Maria Callas
  • Nominał €10: Ludwig van Beethoven
  • Nominał €20: Marie Curie
  • Nominał €50: Miguel de Cervantes
  • Nominał €100: Leonardo da Vinci
  • Nominał €200: Bertha von Suttner


Zapis nazwiska polskiej noblistki, która poślubieniu Pierre’a Curie posługiwała się nazwiskiem dwuczłonowym Skłodowska-Curie, budzi największe oburzenie w Polsce. - Tego nie można odpuścić. Mamy mało wielkich postaci, a Marią Skłodowską-Curie możemy się pochwali – stanowczo podkreślał europoseł Janusz Lewandowski w wypowiedzi dla "Gazety Wyborczej".

Walka o pełną pisownię nazwiska polskiej uczonej na wspólnym banknocie europejskim może wykraczać poza czysto formalne ramy. Polacy mogą ją postrzegać jako istotny element polityki historycznej, a także jako świadome działanie na rzecz budowania i utrwalania świadomości o kluczowej roli Polski w dziejach Europy i jej wkładzie w globalną naukę. W kontekście wspólnej waluty europejskiej, taka reprezentacja narodowa staje się narzędziem promocji i podkreślenia dziedzictwa danego kraju.

Dodatkowo, jak zauważa „Gazeta Wyborcza”, problem dotyczy nie tylko nazwiska. W wersjach niemieckiej, francuskiej czy hiszpańskiej projektu, imię noblistki ma zostać przetłumaczone na „Marie”. Ten zabieg stylistyczny budzi zdziwienie, zwłaszcza gdy porówna się go z podejściem do innych postaci. Miguel de Cervantes nie staje się „Michaelem” dla Anglików, a Ludwig van Beethoven nie jest nazywany „Louisem” przez Francuzów.

REKLAMA

Ta niespójność może wskazuje na pewną formę francyzacji polskiej postaci, co w konsekwencji może przyczyniać się do umacniania na Zachodzie przekonania, że Maria Skłodowska-Curie była głównie postacią francuską, a jej polskie korzenie są mniej istotne lub nawet pomijane. Umieszczenie na banknocie pełnej polskiej pisowni nazwiska uczonej może więc być postrzegane jako obejmowanie należnego nam miejsca w europejskiej wspólnocie.

Zmiana banknotów euro. Polska noblistka czy kolonia żołn?

EBC rozważa dwa konkurencyjne projekty nowego wyglądu banknotów euro: wspomniane już postacie historyczne w ramach serii "Kultura europejska: wspólne przestrzenie kulturowe" oraz ptactwo w projekcie "Rzeki i ptaki: odporność w różnorodności":

  • Nominał €5: Murek naskalny
  • Nominał €10: Zimorodek
  • Nominał €20: Kolonia żołn
  • Nominał €50: Bocian biały
  • Nominał €100: Szablodziób
  • Nominał €200: Głuptak północny

Obecny temat banknotów euro to „Wieki i style”, a ich główne motywy przedstawiają okna, bramy i mosty, oparte na stylach architektonicznych z różnych okresów w historii Europy. Nowe motywy mają pogłębić ten symbolizm, reprezentując różnorodność i bogactwo kulturowe oraz naturalne kontynentu.

Czytaj także:

REKLAMA

Źródło: EBC/Gazeta Wyborcza/Michał Tomaszkiewicz

Polecane

REKLAMA

Wróć do strony głównej