Praca do wieku emerytalnego i ani o jeden dzień dłużej. Polacy chcą "cieszyć się życiem"
Tylko co czwarty senior rozważa możliwość pracowania po osiągnięciu wieku emerytalnego – wynika z badania „Przygotowanie do starości. Polacy w wieku przedemerytalnym o swojej przyszłości”. Pozostali okazję na zakończenie kariery zawodowej zamierzają wykorzystać, gdy tylko stanie się dostępna.
2025-07-25, 15:54
Najważniejsze informacje w skrócie:
- Zdecydowana większość Polaków, bo aż trzy czwarte aktywnych zawodowo, zamierza skorzystać z przysługujących uprawnień emerytalnych, aby jak najszybciej zakończyć pracę, pragnąc poświęcić się życiu i rodzinie
- Jedynie co piąty Polak w wieku przedemerytalnym rozważa kontynuowanie aktywności zawodowej po osiągnięciu uprawnień emerytalnych, a jego decyzja jest często powiązana z poziomem wykształcenia, stanem zdrowia i rodzajem wykonywanego zawodu
- Nawet wśród tych, którzy myślą o dłuższej pracy, ponad 60% zamierza łączyć wynagrodzenie z emeryturą, preferując wyższe bieżące dochody nad perspektywą znacząco wyższego świadczenia w przyszłości, które wiązałoby się z rezygnacją z wcześniejszych wypłat
Polacy nie zamierzają pracować dłużej. Wiek emerytalny świętością
Raport „Przygotowanie do starości. Polacy w wieku przedemerytalnym o swojej przyszłości”, opracowany przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych oraz Uniwersytet Łódzki, rzuca nowe światło na podejście Polaków do kwestii aktywności zawodowej po osiągnięciu wieku emerytalnego. Badanie, przeprowadzone na reprezentatywnej ogólnopolskiej próbie 1511 osób w wieku 50-64 lat, jednoznacznie wskazuje, że zdecydowana większość przyszłych emerytów nie planuje pozostawać na rynku pracy dłużej, niż jest to konieczne.
Około 80% respondentów uważa obecny wiek emerytalny, czyli 60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn, za optymalny moment na przejście na emeryturę. Jest to istotne, zwłaszcza że wielu pięćdziesięciolatków i osób starszych uważa, że starość rozpoczyna się znacznie później niż wynikałoby to z ustawowych ram, bo dopiero po 60. roku życia dla kobiet i po 65. dla mężczyzn.
Z ankiet wynika, że aż trzy czwarte pracujących (dokładnie 73,6% kobiet i 75,1% mężczyzn), planuje przejść na emeryturę tak szybko, jak tylko będzie to możliwe. Główne motywacje, które kierują tą decyzją, są głęboko zakorzenione w pragnieniu poprawy jakości życia. Aż 61% badanych deklaruje chęć „cieszenia się życiem”, a dla 43% kluczowa jest możliwość spędzania większej ilości czasu z rodziną.
🔄 Teoria cyklu życia. Dlaczego chcemy "konsumować" emeryturę?
Ekonomiści opisują to zjawisko za pomocą hipotezy cyklu życia. Mówi ona, że ludzie przez całe życie dążą do utrzymania stabilnego poziomu konsumpcji (i zadowolenia). W młodości i w średnim wieku (okres pracy) oszczędzają i inwestują, aby w okresie emerytury móc "skonsumować" owoce swojej pracy, utrzymując standard życia. Wyniki badań pokazują, że Polacy, zmęczeni pracą, bardzo mocno pragną wejść w tę drugą, "konsumpcyjną" fazę cyklu życia, nawet jeśli oznacza to nieco niższe świadczenie.
Istotne znaczenie mają również aspekty zdrowotne i obciążenie pracą. Ponad 43% respondentów wskazuje na zły stan zdrowia jako powód niechęci do dalszej pracy, a znaczna część czuje się zmęczona fizycznie (21%) lub psychicznie (10,8%) oraz wypalona zawodowo (25,4%).
Tylko niewielki odsetek, bo 18,9% wszystkich badanych, wyraża chęć kontynuowania pracy po uzyskaniu uprawnień emerytalnych. Wśród tej grupy przeważają osoby z wyższym wykształceniem, te, które deklarują lepszą zdolność do pracy, a także pracownicy na stanowiskach pomocniczej kadry administracyjnej. Zauważalna jest również korelacja z miejscem zamieszkania – największa skłonność do pracy po emeryturze występuje w stolicach województw i miejscowościach oddalonych o 21-50 km od nich, a także w miastach powiatowych.
Polacy o wieku emerytalnym: Nie ruszać!
Jak osoby w wieku przedemerytalnym postrzegają moment przejścia na emeryturę?
🏛️ Stosunek do zmian w prawie
Zdecydowana większość przeciw
Około 80% badanych uważa, że obecny wiek emerytalny (60 lat dla kobiet, 65 dla mężczyzn) nie powinien być zmieniany.
...a co piąty chce go obniżyć
Jednocześnie blisko 20% Polaków opowiada się za... obniżeniem wieku emerytalnego. Tylko 2-3% chciałoby go podwyższyć.
🏃♀️ Idealny moment na emeryturę
Ustawowy wiek to ideał
Zarówno kobiety, jak i mężczyźni w przeważającej większości (ponad 80%) wskazują obecny wiek ustawowy jako najlepszy moment na emeryturę.
Pracujący chcą odejść jak najszybciej
Aż 64% obecnie pracujących osób przyznaje, że chciałoby przejść na emeryturę tak szybko, jak to tylko będzie możliwe.
Co zachęca do dalszej pracy na emeryturze? Pieniądze, pieniądze i zdrowie
Mimo ogólnej niechęci do wydłużania aktywności zawodowej, badanie wskazuje na czynniki, które mogłyby skłonić seniorów do pozostania na rynku pracy. Najważniejszym bodźcem jest oczywiście satysfakcjonujące wynagrodzenie, wskazane przez ponad 70% badanych. Inne istotne czynniki to możliwość łączenia emerytury z pensją bez jakichkolwiek ograniczeń (ponad 51%) oraz możliwość pracy w niepełnym wymiarze czasu pracy (30,9%).
Na czoło listy najważniejszych pojedynczych czynników zachęcających do dalszej pracy wysuwa się lepszy stan zdrowia, wskazany przez 27,9% respondentów, co potwierdza, jak kluczowe jest samopoczucie fizyczne dla decyzji o kontynuacji kariery. Dopiero na drugim miejscu znalazło się łączenie wynagrodzenia z emeryturą bez ograniczeń (10,9%), a na trzecim satysfakcjonujące wynagrodzenie (3,7%).
✅ Chcesz "cieszyć się życiem" na emeryturze? 3 rzeczy, o które musisz zadbać już dziś
Marzenia o spokojnej emeryturze warto wesprzeć konkretnym planem. O czym pomyśleć na 10-15 lat przed jej rozpoczęciem?
Sprawdź prognozę ZUS: Zaloguj się na swoje konto w PUE ZUS i sprawdź prognozowaną wysokość Twojej emerytury. To da Ci realny obraz przyszłych finansów i pozwoli ocenić, czy potrzebujesz dodatkowych oszczędności.
Rozważ dodatkowe oszczędności: Jeśli prognoza jest niska, pomyśl o instrumentach takich jak IKE i IKZE. Pozwalają one oszczędzać na preferencyjnych warunkach podatkowych i zbudować dodatkową "poduszkę finansową" na starość.
Inwestuj w zdrowie: Jak pokazują badania, to zdrowie, a nie tylko pieniądze, jest kluczem do dobrej emerytury. Regularne badania, aktywność fizyczna i zdrowa dieta dziś to najlepsza inwestycja w jakość życia za kilkanaście lat.
Większość osób, które rozważają pracę po osiągnięciu wieku emerytalnego, preferowałaby kontynuowanie pracy w dotychczasowej firmie na tym samym stanowisku (54,2%). To świadczy o przywiązaniu do znanych warunków i braku chęci do radykalnych zmian w późniejszym okresie życia.
Wśród tych, którzy planują kontynuować aktywność zawodową, 60,5% zamierza łączyć dochody z pracy z pobieraną emeryturą. Ich główną motywacją jest chęć szybszego cieszenia się wyższymi bieżącymi dochodami, nawet jeśli przyrost świadczenia z tytułu dłuższej pracy ma być minimalny. Jest to ważny wniosek dla polityki społecznej i indywidualnego planowania finansowego. Sugeruje on, że bieżące potrzeby finansowe i komfort życia są dla wielu priorytetem, przewyższającym perspektywę znacznie wyższego świadczenia w dalekiej przyszłości.
🌍 Emerytura w Europie. Jak Polacy wypadają na tle innych narodów?
Choć pragnienie odpoczynku jest uniwersalne, polskie podejście jest dość zdecydowane na tle Europy. W krajach skandynawskich (np. Szwecji, Danii) czy w Holandii znacznie popularniejsze jest elastyczne przechodzenie na emeryturę. Wielu seniorów kontynuuje pracę w niepełnym wymiarze godzin, łącząc ją z częściową emeryturą. Wpływ na to ma lepszy stan zdrowia, mniej obciążająca fizycznie praca i kultura, która promuje aktywność w każdym wieku.
Tylko 11,2% respondentów z tej grupy zamierza nie pobierać emerytury, utrzymując się wyłącznie z wynagrodzenia, aby w ten sposób uzyskać znacznie wyższą emeryturę w przyszłości. To pokazuje, że choć świadomość wpływu dłuższego opłacania składek na wysokość świadczenia istnieje, to dla większości osób praktyczne korzyści płynące z natychmiastowego połączenia źródeł dochodu są bardziej atrakcyjne.
Podsumowując, raport jasno wskazuje, że Polacy pragną przede wszystkim „cieszyć się życiem” po osiągnięciu wieku emerytalnego, a praca po tym okresie jest dla nich raczej wyjątkiem niż regułą. Kluczowe dla decyzji o kontynuacji aktywności zawodowej są przede wszystkim zdrowie i możliwość zwiększenia bieżących dochodów, co skłania do refleksji nad elastycznością rynku pracy i systemami zachęt dla seniorów.
- Renta wdowia. Co zrobić, jeśli ZUS nie przyzna pieniędzy?
- 4753,02 zł a renta wdowia. Chcesz dostać pieniądze, uważaj na tę kwotę
- Seniorzy, nie szturmujcie ZUS-u. Wiceminister rodziny: nie ma takiej potrzeby
Źródło:IPiSS/Uniwersytet Łódzki/PAN/Michał Tomaszkiewicz