Uczący się mogą stracić rentę rodzinną. ZUS: trzeba dostarczyć zaświadczenie
Uczniowie, którzy pobierają rentę rodzinną i ukończyli 16 lat, powinni sprawdzić, czy ich zaświadczenie o kontynuowaniu nauki jest nadal ważne - przypomniał ZUS. Jeśli wygasło, trzeba dostarczyć nowe, inaczej świadczenie przepadnie.
2025-09-05, 11:07
Najważniejsze informacje w skrócie:
- Uczniowie mają czas do końca września, studenci – do końca października, aby złożyć w ZUS aktualne zaświadczenia o kontynuowaniu nauki, inaczej ryzykują wstrzymanie wypłaty renty rodzinnej
- Świadczenie to przysługuje dzieciom, które kontynuują edukację, nawet do 25. roku życia, a w wyjątkowych sytuacjach (ostatni rok studiów) – do końca roku akademickiego
- Należy niezwłocznie poinformować ZUS o przerwaniu lub wcześniejszym zakończeniu nauki, aby uniknąć konieczności zwrotu nienależnie pobranych środków wraz z odsetkami
ZUS przypomniał wszystkim uczniom i studentom pobierającym rentę rodzinną o kluczowych terminach związanych z dostarczaniem dokumentacji potwierdzającej kontynuację nauki. Jest to niezbędny warunek dla dalszej wypłaty tego świadczenia.
Młodzież szkolna, która ukończyła 16 lat i pobiera rentę rodzinną, musi zweryfikować ważność swoich zaświadczeń o nauce. Jeśli dotychczasowy dokument stracił ważność, niezbędne jest jak najszybsze dostarczenie nowego zaświadczenia do ZUS.
Kto jest uprawniony do renty rodzinnej?
Szczegółowe wyjaśnienie, kto i na jakich zasadach może ubiegać się o świadczenie po zmarłej osobie.
Dzieci (własne, drugiego małżonka, przysposobione)
Do 16. roku życia: Prawo do renty przysługuje standardowo.
Do 25. roku życia: Prawo jest przedłużone, jeśli dziecko kontynuuje naukę. Może być wypłacane dłużej, jeśli 25. urodziny przypadają na ostatnim roku studiów.
Bez względu na wiek: Prawo przysługuje, jeśli dziecko stało się całkowicie niezdolne do pracy przed ukończeniem 16 lat (lub 25 lat, jeśli się uczyło).
Wdowa / Wdowiec
Warunek podstawowy: Ukończone 50 lat lub niezdolność do pracy w chwili śmierci małżonka.
Wychowywanie dzieci: Prawo przysługuje również osobie (bez względu na wiek) wychowującej uprawnione do renty dzieci, wnuki lub rodzeństwo zmarłego, które nie ukończyły 16 lat (lub 18, jeśli się uczą).
Warunek 5 lat: Można nabyć prawo do renty, jeśli wiek 50 lat lub niezdolność do pracy zostaną osiągnięte w ciągu 5 lat od śmierci małżonka (lub od zaprzestania wychowywania dzieci).
Po rozwodzie/separacji: Prawo przysługuje, jeśli w dniu śmierci byłego małżonka istniało prawo do alimentów z jego strony.
Rodzice
Warunek podstawowy: Zmarły bezpośrednio przed śmiercią zapewniał im utrzymanie.
Dodatkowe kryteria: Rodzice muszą spełniać te same warunki co wdowa/wdowiec, czyli mieć ukończone 50 lat lub być niezdolnymi do pracy.
Wnuki i rodzeństwo
Warunek podstawowy: Zostały przyjęte na wychowanie i utrzymanie co najmniej rok przed śmiercią ubezpieczonego (chyba że śmierć była wynikiem wypadku).
Dodatkowe kryteria: Muszą spełniać takie same warunki jak dzieci, a jednocześnie nie mogą mieć prawa do renty po swoich rodzicach, którzy nie są w stanie zapewnić im utrzymania.
- Zaświadczenie o kontynuowaniu nauki uczniowie szkół ponadpodstawowych powinni złożyć do końca września, natomiast studenci mają czas do końca października – poinformował Karol Poznański, rzecznik ZUS.
Szczególna sytuacja dotyczy tegorocznych maturzystów, którzy dopiero co zostali przyjęci na pierwszy rok studiów. Aby zapewnić sobie ciągłość wypłaty renty rodzinnej również za wrzesień, muszą oni do końca bieżącego miesiąca złożyć wniosek o kontynuację świadczenia wraz z dokumentem potwierdzającym przyjęcie na uczelnię.
Następnie, po faktycznym rozpoczęciu roku akademickiego, najpóźniej do 31 października, wymagane jest uzupełnienie dokumentacji o oficjalne zaświadczenie o rozpoczęciu studiów. Podobnie, studenci kontynuujący naukę na uczelniach wyższych, którym zaświadczenia o nauce wydano jedynie na rok, również mają czas do końca października na złożenie wniosku i nowego potwierdzenia dalszej edukacji.
Nie wszyscy uczniowie i studenci muszą co roku dostarczać nowe zaświadczenia. Jeśli dokument został wydany przez szkołę lub uczelnię na cały okres trwania nauki (na przykład na pięcioletnie studia), ZUS będzie wypłacał rentę zgodnie z terminem wskazanym w tym zaświadczeniu. Niemniej jednak, Zakład Ubezpieczeń Społecznych zachowuje prawo do weryfikacji w dowolnym momencie, czy beneficjent faktycznie nadal kontynuuje naukę.
Niezwykle istotnym obowiązkiem każdego ucznia czy studenta pobierającego rentę rodzinną jest bezzwłoczne poinformowanie ZUS o każdej zmianie statusu edukacyjnego, w tym o przerwaniu nauki lub jej wcześniejszym zakończeniu. Zaniechanie tego obowiązku może skutkować koniecznością zwrotu nienależnie pobranych środków wraz z należnymi odsetkami.
Dodatkowe świadczenia do renty rodzinnej
Oprócz samej renty, beneficjenci mogą być uprawnieni także do innych form wsparcia finansowego. Oto najważniejsze z nich.
Dodatek dla sieroty zupełnej
Przysługuje dziecku, które straciło oboje rodziców.
Dodatek pielęgnacyjny
Może być przyznany osobie uprawnionej do renty, która została uznana za całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji, bądź ukończyła 75 lat.
13. i 14. emerytura
Osoby pobierające rentę rodzinną, na zasadach ogólnych, mają również prawo do tych dodatkowych rocznych świadczeń pieniężnych.
Inne dodatki i świadczenia
W określonych sytuacjach możliwe jest także uzyskanie dodatku kompensacyjnego oraz świadczenia pieniężnego dla kombatantów i ofiar represji.
Renta rodzinna. W jakiej wysokości przysługuje?
Renta rodzinna to kluczowe świadczenie z ubezpieczenia społecznego, które w Polsce pobiera obecnie ponad milion osób. Przysługuje ona uprawnionym członkom rodziny po śmierci osoby, która w chwili zgonu miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki do ich uzyskania.
Wysokość renty rodzinnej jest ściśle uzależniona od kwoty świadczenia (emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy), które przysługiwałoby zmarłemu. Jest ona również zależna od liczby osób uprawnionych do jej pobierania:
- 85% świadczenia zmarłego, gdy uprawniona jest jedna osoba
- 90% świadczenia zmarłego, gdy uprawnione są dwie osoby
- 95% świadczenia zmarłego, gdy uprawnione są trzy lub więcej osób
Należy pamiętać, że wszystkim uprawnionym członkom rodziny przysługuje jedna, wspólna renta rodzinna, która następnie jest dzielona w równych częściach.
Czytaj także:
- 14. emerytura 2025. Więcej niż 4075,34 zł ZUS nie wypłaci
- Ponowne przeliczenie emerytury. ZUS wypłaca więcej seniorom
- Emerytury wyższe o połowę. Kobiety wykorzystują lukę w systemie
Źródło: ZUS/Michał Tomaszkiewicz