23 listopada

1989 - Sejm podjął decyzję o likwidacji ORMO i Urzędu do spraw Wyznań. Ochotnicza Rezerwa Milicji Obywatelskiej (ORMO) była paramilitarną organizacją ochotniczą i społeczną wspierającą Milicję Obywatelską. Powołano ją w 1946. W szczytowym okresie liczyła ok. 400 tysięcy ludzi, w większości rekrutowanych spośród członków PZPR, ale również z dużym udziałem ZSL, SD i bezpartyjnych. ORMO podlegała bezpośrednio terenowym strukturom PZPR. Jej funkcjonariusze "wsławili się" udziałem w tłumieniu wystąpień studenckich w marcu 1968 roku.

Pozostałe wydarzenia:

1407 - Książę Ludwik Orleański został skrytobójczo zamordowany na rozkaz księcia burgundzkiego Jana Bez Trwogi. (ur. 13.03.1372)

 

1616 - Urodził się John Wallis, angielski matematyk, kryptograf i teolog, jeden z prekursorów rachunku całkowego. Zmarł 28 października 1703 roku. 395. rocznica 

REKLAMA

1760 - Urodził się Francois Babeuf, zwany Gracchus, francuski prekursor komunizmu utopijnego, podczas Wielkiej Rewolucji Francuskiej w 1789 roku zorganizował Sprzysiężenie Równych, prowadził działalność propagandową na rzecz zradykalizowania Rewolucji, jako przeciwnik Dyrektoriatu został aresztowany i ścięty, do poglądów Babeufa nawiązywali między innymi Marks i Engels. (zm. 27.05.1797)

1798 - Urodziła się Klementyna Hoffmanowa, pisarka, tłumaczka, jedna z pierwszych polskich pisarek dla dzieci, twórczyni pierwszego pisma dziecięcego "Rozrywki dla dzieci". Autorka książek "Pamiątka po dobrej Matce przez dobrą Polkę", "Wiązanie Helenki", "O powinnościach kobiet". Zmarła 21 września 1845 roku.

1876 - Urodził się Manuel de Falla, kompozytor hiszpański, autor baletów, oper, utworów symfonicznych, fortepianowych i pieśni. Zmarł 14 listopada 1946 roku. 135. rocznica

1882 - Urodził się Arnold Szyfman, jeden z najwybitniejszych ludzi teatru, współtwórca i długoletni dyrektor Teatru Polskiego w Warszawie. Zmarł 11 stycznia 1967 roku.  

REKLAMA

1893 - Urodził się Arthur Marx znany jako Harpo, jeden z rodzeństwa amerykańskich aktorów filmowych i teatralnych. Grał między innymi w filmach: "Kacza zupa", "Końskie pióra", "Panika w hotelu", "Noc w operze". Zmarł 28 września 1964 roku.

1899 - W San Francisco w hotelu "Palais Royale" zainstalowano pierwszą na świecie szafę grającą.

1916 - Urodził się Tadeusz Hołuj, pisarz i poeta, były więzień obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu, autor "Wierszy z obozu", dramatu "Dom pod Oświęcimiem", powieści "Koniec naszego świata" oraz licznych powieści historycznych i współczesnych o tematyce politycznej. Zmarł 23 października 1985 roku. 95. rocznica

1918 - Urodził się Kazimierz Winkler, poeta, tłumacz i rysownik, uczestnik powstania warszawskiego. Autor ponad 1000 popularnych piosenek rozrywkowych: "Czerwony autobus", "Przyjdzie na to czas", "Tych lat nie odda nikt", "Dozwolone od lat osiemnastu".

REKLAMA

1920 - Urodził się Paul Celan, austriacki poeta pochodzenia żydowskiego, od 1948 roku we Francji, autor zbiorów poezji "Mohn und Gedächtnist", w Polsce wydano w 1988 roku zbiór "Wiersze". (zm. śmiercią samobójczą 20.04.1970)

1927 - Zmarł Stanisław Przybyszewski, pisarz, dramaturg, jeden z pierwszych ekspresjonistów w literaturze europejskiej, autor powieści "Dzieci szatana" i "Homo sapiens", licznych dramatów, poematów i wspomnień. (ur. 7.05.1868)

1933 - Urodził się Krzysztof Penderecki, kompozytor, wybitny przedstawiciel polskiej awangardy muzycznej, autor utworów orkiestrowych, wokalnych i oper. Do najbardziej znanych należą: tren - "Ofiarom Hiroszimy", "Stabat mater", "Pasja według świętego Łukasza", oratorium pamięci zamordowanych w Oświęcimiu - "Dies Irae", opera "Diabły z Loudun" i "Raj utracony", "Jutrznia", muzyki filmowej, między innymi do filmów "Katyń" i "Rękopis znaleziony w Saragossie".

1936 - W Stanach Zjednoczonych po raz pierwszy użyto lamp neonowych jako źródła oświetlenia. 75. rocznica

REKLAMA

1940 - Rumunia przystąpiła do Państw Osi.

1942 - Zmarł Stanisław Zaremba, matematyk, filozof, współzałożyciel Polskiego Towarzystwa Matematycznego, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, wiceprezes Międzynarodowej Unii Matematycznej, uważany za jednego z najwybitniejszych matematyków XX wieku. Od 1946 roku Polskie Towarzystwo Matematyczne przyznaje nagrodę jego imienia. Urodził się 3 października 1863 roku. 65. rocznica

1950 - Urodził się Mariusz Benoit, aktor teatralny, filmowy, telewizyjny, radiowy i dubbingowy, reżyser teatralny, pedagog - profesor w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie, grał między innymi w filmach: "Kartka z podróży", "Widziadło", "Komediantka", "Wielka wsypa", "Mistrz i Małgorzata", "Handlarz cudów", "Szczur".

1953 - Urodził się Waldemar Krzystek, reżyser i scenarzysta filmowy, twórca filmów: "W zawieszeniu", "Zwolnieni z życia", "Mała Moskwa".

REKLAMA

1960 - Zmarł Kazimierz Wiszniewski, grafik, malarz, twórca ekslibrisów, których stworzył około 700-et. (ur. 1894)

1971 - Chiny otrzymały stałe miejsce w Radzie Bezpieczeństwa ONZ. 40. rocznica

1982 - W Krakowie odsłonięto pomnik Stanisława Wyspiańskiego, dłuta Mariana Koniecznego. 

1991 - W Kalifornii zmarł Klaus Kinsky (właściwie Klaus Guenter Nakszynsky), aktor. 20. rocznica

REKLAMA

1995 - Zmarł Louis Malle, francuski reżyser filmowy, twórca obrazów: "Kochankowie", "Viva Maria", "Windą na szafot", "Do zobaczenia chłopcy", "Ślicznotka". Od lat 70. pracował w Stanach Zjednoczonych. (ur. 30.10.1932)

2003 - W Gruzji wybuchła "Rewolucja Róż". W listopadzie 2003 roku pokojowe protesty Gruzinów doprowadziły do ustąpienia prezydenta Eduarda Szewardnadze i zastąpienia go przez prozachodniego reformatora Michaiła Saakaszwilego. Mimo, że uliczne protesty zaczęły się na początku listopada, to 23.11 Gruzini obchodzą rocznicę tej "rewolucji", gdyż tego dnia ustąpił Szewardnadze.   

2007 - Zmarł Władimir Kriuczkow, generał armii, polityk radziecki, wysoki funkcjonariusz radzieckich służb specjalnych, w sierpniu 1991 roku jeden z głównych animatorów puczu przeciwko ówczesnemu prezydentowi Michaiłowi Gorbaczowowi. (ur. 29.02.1924)