Wielka wojna północna. Piotr Wielki rozgrywał Polskę wewnętrznymi konfliktami

Wielką wojnę północną, trwającą od 1700 roku, zakończył pokój w Nystad, podpisany 10 września 1721 roku. Gość PR24 przypomniał skąd pochodzi nazwa tego konfliktu. 

- Dlaczego wojnę nazwano północną? Dziś jesteśmy przyzwyczajeni do tego, by dzielić Europę na zachodnią i wschodnią. Powstał też taki konstrukt jak Europa Środkowo-Wschodnia. W przypadku XVIII wieku mówimy o Europie południowej i północnej. Do tej ostatniej należały: Prusy, Brandenburgia, Skandynawia, Polska i Rosja - powiedział dr Jacek Kordel.

Posłuchaj

dr Jacek Kordel o wielkiej wojnie północnej (TurboHistoria) 22:27

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

- A dlaczego nazywano ją wielką? Bo kilka konfliktów w tej części Europy nazywamy wojnami północnymi. Ta wielka, przynajmniej formalnie, trwała spośród nich najdłużej. Drugi powód takiej nazwy to fakt, iż zaangażowanych w nią było niewyobrażalnie dużo osób, żołnierzy, ale także ludności cywilnej, która odczuwała skutki działań wojennych. Po trzecie: wielkie, to znaczy znaczące, były konsekwencje tej wojny. Trwale przeobraziła ona mapę polityczną całej Europy - dodał historyk. 

Rozmówca PR24 przypomniał również, że August II wracał na polski tron z rosyjskiej woli. - I jak się miało okazać, Piotr Wielki był tym monarchą, który decydował nie tylko o obsadzie polskiego tronu, ale miał także nadzieję, że będzie mógł decydować o obliczu polskiej sceny politycznej. Jest to początek historii rosyjskiej dominacji w Rzeczypospolitej - zaznaczył. 

Podkreślił również, że druga dekada XVIII wieku przyniosła Polsce "dalsze konflikty wewnętrzne, dalsze skłócenie narodu z królem". - Te konflikty nie tylko próbował wykorzystać, ale też je generował Piotr Wielki - powiedział dr Jacek Kordel. 

- W ostatecznym rozrachunku - prawdopodobnie sprowokowana przez Rosjan - konfederacja tarnogrodzka, oficjalnie sprzeciwiająca się obecności wojsk saskich w Polsce, doprowadziła do tego, że dyplomata carski mógł się przedstawić w roli pośrednika pomiędzy skłóconym społeczeństwem i królem. I jak można się domyślać - narzucić warunki pojednania. Zostały one zatwierdzone przez Sejm niemy. Wojska saskie musiały opuścić terytorium Rzeczypospolitej, sascy urzędnicy nie mogli już mieszać się w sprawy polskie, ale ograniczono armię do 24 tysięcy żołnierzy - podsumował historyk. 

Więcej w nagraniu.

* * *

Audycja: TurboHistoria
Prowadzący: Krzysztof Grzybowski
Gość: dr Jacek Kordel (historyk UW)
Data emisji: 28.06.2024
Godzina emisji: 22.06

PR24/bartos