Prawosławne Święta Wielkiej Nocy
2018-04-02, 12:21
Wielkanoc katolicka i prawosławna wypada w różnych terminach - głównie ze względu na różnice w kalendarzu obu tych religii. Prawosławna obchodzona będzie w tym roku 8 kwietnia. O wschodnim obrządku tego święta mówił w Polskim Radiu 24 dr Konrad Kuczara z UW.
Posłuchaj
W poniedziałek 2 kwietnia prawosławni i wierni innych obrządków wschodnich m.in. grekokatolicy rozpoczęli obchody Wielkiego Tygodnia Męki Pańskiej. Jak tłumaczył dr Konrad Kuczara, święta wielkanocne zależne są od faz księżyca i żydowskiej paschy. - Kościoły wschodnie zgodnie z postanowieniem I Soboru Powszechnego w 325 r. obchodzą paschę zgodnie z kalendarzem juliańskim i nie przyjęły świętowania zgodnego z kalendarzem gregoriańskim – powiedział gość audycji.
Podczas nabożeństw Wielkiego Tygodnia wspominane są ostatnie dni ziemskiego życia, męka, śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa. Prawosławna Wielkanoc to czas, w którym wierni gromadzą się w cerkwi i odprawiają rytuał odwalenia kamienia z grobu Chrystusowego, a także śpiewają psalmy z psałterza.
– Podobnie jak u katolików Wielki Tydzień rozpoczyna Niedziela Palmowa, na wschodzie poprzedzona jest ona dodatkowo Sobotą Wskrzeszenia Łazarza, kiedy to kończy się post – wyjaśnił gość audycji. Następnie, tak jak w Kościele katolickim, najważniejszymi dniami w kościołach wschodnich są czwartek, piątek i sobota. Pierwsze trzy dni tygodnia stanowią duchowe i religijne przygotowanie do tego okresu, kiedy to nie sprawuje się liturgii. Jest ona odprawiana dopiero w Wielki Czwartek – tłumaczył dr Konrad Kuczara.
Jeśli chodzi o post, to w wielu prawosławnych rodzinach nie spożywa się w Wielkim Tygodniu nawet ryb, a podstawą diety powinny być chleb, woda albo kompot oraz warzywa i owoce; w niektórych domach w tym czasie nie przygotowuje się posiłków. Duchowni rokrocznie przypominają, że chodzi o to, by wymyślne potrawy, nawet postne, których przygotowanie zajmuje czas i energię, nie przesłaniały najważniejszego, czyli duchowego wymiaru postu.
W związku z tym, że data święta w obu obrządkach wyliczana jest w nieco inny sposób, Wielkanoc kościołów wschodnich tylko raz na jakiś czas przypada w tym samym czasie, co u katolików. Tak było m.in. w latach: 2004, 2007, 2010, 2011, 2014 i 2017.
Często prawosławni świętują jednak później, maksymalnie nawet pięć tygodni po katolikach (tak było np. dwa lata temu). Różnica wynika z tego, że katolicy świętują Wielkanoc zawsze w pierwszą niedzielę po pierwszej wiosennej pełni księżyca. Cerkiew dodaje do tego jeszcze jeden warunek: niedziela wielkanocna musi przypadać po zakończeniu Paschy żydowskiej (to także święto ruchome), bo dla wyznawców prawosławia oba święta są silnie ze sobą związane.
Mimo prób podejmowanych współcześnie, m.in. przez Światową Radę Kościołów, na razie nie udało się ustalić i wprowadzić w życie takich jednolitych zasad wyliczania, by Kościoły chrześcijańskie przyjęły jedną datę Wielkiej Nocy.
Dokładnych danych o liczbie osób prawosławnych w kraju nie ma. Przedstawiciele polskiej Cerkwi szacują, że wiernych jest 450-500 tys. Według danych GUS w ostatnim spisie powszechnym przynależność do Kościoła prawosławnego w Polsce zadeklarowało 156 tys. osób. Dane te uznawane są jednak przez hierarchów Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego za niemiarodajne.
Grekokatolików, jak wynika z danych ze spisu GUS, jest w Polsce ok. 50 tys. Mieszkają m.in. w województwach: podkarpackim, małopolskim, warmińsko-mazurskim, zachodniopomorskim, lubuskim i dolnośląskim.
Więcej w całej audycji.
Gospodarzem programu był Krzysztof Grzybowski.
Polskie Radio 24/km/PAP
_____________________
Data emisji: 2.04.18
Godzina emisji: 11.33