Kamiński i Wąsik w Sejmie? Sędzia Trybunału Stanu: łaska prezydenta nie może "odnowić" mandatów

Prezydent Andrzej Duda poinformował, że ułaskawił Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika. To efekt postępowania ułaskawieniowego, które głowa państwa wszczęła 11 stycznia. Prezydent zaapelował o natychmiastowe procedowanie sprawy przez ministra sprawiedliwości, prokuratora generalnego i szybkie wypuszczenie ich z zakładów karnych. Wskazał między innymi na ich problemy zdrowotne wynikające z prowadzonej głodówki.

- Z informacji, jakie przekazał pan prezydent, wynika, że panowie za chwilę odzyskają wolność, ale ta saga się jeszcze nie skończyła - powiedział w Polskim Radiu 24 adwokat Przemysław Rosati, komentując ułaskawienie byłych szefów MSWiA.

Gość Polskiego Radia 24 wskazał, że akt łaski może zawierać zatarcie wyroku lub zawieszenie wykonania kary. - Przypomniał, że wobec Kamińskiego i Wąsika orzeczono karę pozbawienia wolności oraz środki karne w postaci zakazu pełnienia funkcji publicznych. Jak wyjaśnił, brak zatarcia kary w akcie łaski oznaczałby, że politycy wciąż nie będą mieli biernego prawa wyborczego, a w konsekwencji - nie będą mogli kandydować w najbliższych wyborach.

Prawo łaski przed wyrokiem

Zdaniem prawnika, skorzystanie z prawa łaski nie oznacza także odnowienia mandatów poselskich Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika. Politycy bezpowrotnie utracili je bowiem w chwili prawomocnego skazania w grudniu 2023 roku. - Nie są posłami. Z polskiej konstytucji, z Kodeksu wyborczego wynika w sposób niebudzący żadnych wątpliwości, że osoba skazana na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, za przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego, popełnione umyślnie - a z taką sytuacją mieliśmy do czynienia - traci prawo pełnienia mandatu poselskiego w polskim parlamencie i, automatycznie, prawo kandydowania w wyborach, chyba że prawo łaski będzie zawierało zatarcie wyroku, wytworzy więc fikcję prawną, że panowie nie byli skazani - wskazał. 

Jak podkreślił, prezydent, w ramach swej prerogatywy z art. 139 konstytucji, "może zastosować prawo łaski w zakresie, jaki uzna za stosowne". - Musi to robić w odniesieniu do osób skazanych. Nie może stosować prawa łaski przed zakończeniem postępowania karnego. Byłoby to, w istocie, sprawowanie przez prezydenta władzy sądowniczej - wskazał. Przywołał też orzeczenie SN z 2017 roku i przywołaną tam argumentację. - Stoję na stanowisku, że prezydent nie może ułaskawić przed prawomocnym zakończeniem postępowania karnego - podkreślił.

Skutki dla osób skazanych

W ocenie gościa Polskiego Radia 24 ponowne ułaskawienie Kamińskiego i Wąsika będzie przyczynkiem do sporu prawnego o wygaśnięcie mandatów obu polityków. W tej dyskusji podejmowana będzie próba przekonania polskiego społeczeństwa, że łaska prezydencka może "wywierać skutek dalej idący niż tylko postępowanie karne".

- Łaska prezydencka, w zakresie określonym w konstytucji i KPK, wywiera skutek wyłącznie na sytuację prawną osób skazanych w toku postępowania karnego. W żaden sposób nie przekłada się na kwestie związane z prawem wyborczym i w żaden sposób nie może skutecznie "uzdrowić", czy "odnowić", mandatów poselskich, które wygasły - powiedział Przemysław Rosati. 

Więcej w nagraniu: 

Posłuchaj

Adw. Przemysław Rosati o mandatach poselskich Wąsika i Kamińskiego ("Temat dnia/ Gość PR24") 9:44

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

[ZOBACZ TAKŻE] "Na posiedzenie Sejmu wejść nie będą mogli". Dariusz Joński o ułaskawieniu Kamińskiego i Wąsika

Zatrzymanie i osadzenie w więzieniu

Wcześniej minister sprawiedliwości, prokurator generalny Adam Bodnar przekazał Andrzejowi Dudzie akta sądowe związane z postępowaniem ułaskawieniowym wobec polityków PiS. Do akt załączony został wniosek o nieskorzystanie z prawa łaski wraz ze stanowiskiem PG. Opinia prokuratora generalnego nie jest wiążąca dla prezydenta.

Politycy Prawa i Sprawiedliwości Mariusz Kamiński i Maciej Wąsik zostali w grudniu skazani prawomocnym wyrokiem na dwa lata więzienia za działania operacyjne w związku z tak zwaną aferą gruntową. Obaj kwestionowali orzeczenie, powołując się na wydane w 2015 roku prezydenckie ułaskawienie.

Zostali zatrzymani we wtorek 9 stycznia w Pałacu Prezydenckim i po krótkim pobycie w areszcie trafili do zakładów karnych. Od 10 stycznia prowadzą głodówkę. Andrzej Duda podtrzymuje, że ułaskawienie z 2015 roku pozostaje w mocy.

***

Audycja: "Temat dnia/ Gość PR24"

Prowadzący: Karol Surówka

Gość: Przemysław Rosati (adwokat, prezes Naczelnej Rady Adwokackiej, sędzia Trybunału Stanu)

Data emisji: 23.01.2024

Godzina emisji: 18.06

Polskie Radio 24, IAR/ mbl

kor-wm