Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej. Nie zawsze była biało-czerwona

2024-05-02, 18:03

Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej. Nie zawsze była biało-czerwona
Obchody Dnia Flagi Rzeczypospolitej Polskiej oraz Dnia Polonii i Polaków za Granicą. Uroczystość podniesienia flagi państwowej na Wieży Zegarowej Zamku Królewskiego w Warszawie. Foto: Radek Pietruszka/PAP

Drugiego maja obchodzimy Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej oraz Dzień Polonii i Polaków za Granicą. Każdy z nas może uczcić Biało-Czerwoną poprzez jej wywieszenie np. w oknie lub na balkonie swojego mieszkania czy przed domem. Okazuje się jednak, że nie zawsze była on biało-czerwona. 

Dzień 2 maja przypomina nam, że flaga jest znakiem państwa polskiego. - Herb ma znacznie dłuższą historię. Możemy go datować co najmniej od 1295 roku, od koronowania Przemysła II na władcę Polski. Natomiast flaga jest znacznie młodsza. Barwy narodowe zostały uchwalone w 1831 roku podczas powstania listopadowego. Bardziej chodziło o kokardy, które mieli nosić na czapkach polscy żołnierze. Ostatecznie zdecydowano się na biel i czerwień jako barwy nawiązujące do herbu RP: biel -  orzeł, czerwień - tarcza. Natomiast flaga jako taka pojawia się wraz z wielką emigracją. Polaków, którzy wyemigrowali po upadku powstania listopadowego, witano na Zachodzie biało-czerwonymi wstęgami - mówił w Polskim Radiu 24 Jarosław Pych z Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie.  

Biało-czerwona czy czerwono-biała? 

Kolejność barw nie była od początku ustalona. - Dopiero w 1919 roku sejm uchwalił, że biel ma się znajdować na górze, a czerwień na dole. Wynikało to z faktu, że biały w polskiej tradycji heraldycznej jest dominujący. Natomiast jeszcze podczas I wojny światowej barwy były odwracane. Szczególnie na tych terenach, gdzie wpływy miała heraldyka austriacka. W Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie mamy zachowaną czerwono-białą chorągiewkę, która była rozprowadzana na terenie Lublina w 1916 roku, gdy ogłoszono akt cesarzy, który restytuował Królestwo Polskie. Z kolei w 1918 roku do sztabu generała Józefa Hallera w Paryżu zwrócono się z zapytaniem, jakie są polskie barwy. Haller, który służył wcześniej w armii austro-węgierskiej i bliska była mu heraldyka austriacka, odpowiedział, że flaga jest czerwono-biała - tłumaczył historyk.  

Gość Polskiego Radia 24 wyjaśnił też, że flaga RP ma swoje określone proporcje. - To stosunek boków 5 do 8. I tylko to jest flagą. Zdarza się, że podczas różnych wydarzeń organizowane są konkursy na uszycie największej flagi. Jednak ta np. o wymiarach 10 metrów szerokości i 100 metrów długości nie jest flagą. To są barwy narodowe, jedna z ich emanacji - podsumował tłumaczył Jarosław Pych.


Posłuchaj

Jarosław Pych o Dniu Flagi Rzeczypospolitej Polskiej (Temat dnia) 8:14
+
Dodaj do playlisty

Dzień Flagi został ustanowiony przez Sejm RP w 2004 roku. To święto, które ma wyrażać szacunek do flagi i propagować wiedzę o polskiej tożsamości oraz symbolach narodowych.

Więcej w nagraniu. 

* * *

Audycja: Temat dnia

Prowadzący: Krzysztof Grzybowski

Gość: Jarosław Pych (Muzeum Wojska Polskiego) 

Data emisji: 2.05.2024

Godzina emisji: 16.50

PR24/wmkor

Polecane

Wróć do strony głównej