Agnieszka Couderq: Michał Boym był polskim "Indianą Jonesem"

Posłuchaj

08.12.2019 Agnieszka Couderq o postaci jezuity Michała Boyma

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Rozmówczyni mówiła o życiorysie polskiego jezuity Michała Boyma, który żył w XVII w. Jego działalność przyczyniła się do rozpowszechnienia wiedzy o Chinach na terenie całej Europy. - To "Indiana Jones" XVII w. Był nie tylko wielkim uczonym, ale i podróżnikiem. Niewątpliwie to postać niesamowita i zasłużona - stwierdziła.

"Jeden z ojców sinologii"

- Michał Boym jest jednym z kilku ojców sinologii, a więc nauki o Chinach i europejskiej wiedzy o tym kraju. Część tej wiedzy zaczęła rozwijać się, gdy do Chin trafili Jezuici, a prowadząc tam swoją misję, zdobywali wiedzę o tym kraju, aby móc w ogóle komunikować się z Chińczykami. Boym był pierwszym z jezuitów, który nie zatrzymał się na niesieniu naszej wiary do Chin, ale był pierwszą osobą z Zachodu, która opisała w sposób naukowy Chiny współczesnym jemu Europejczykom - tłumaczyła.

Powiązany Artykuł

Kink Gong i 159 muzycznych historii ze skraju Azji

Jej zdaniem "zasługi Boyma są ogromne. To on pierwszy opracował atlas Chin, gdzie pozaznaczał główne rzeki i miasta, a także informacje o najważniejszych kopalniach złota, srebra czy ołowiu. Był człowiekiem, który przetłumaczył i zinterpretował "Chiński Kanon Żółtego Cesarza", który do dziś jest podstawą tradycyjnej medycyny chińskiej. Jest on także znany z "Florasinensis", w której przedstawił nieznane w Europie rośliny i zwierzęta".

- Opisał on także ponad 200 chińskich leków prostych. Była to jedna z przyczyn, dla których jedna z jego prac po jego śmierci została splagiatowana. Zamiast trafić do Europy, trafiła do współczesnej Dżakarty, która w owym czasie była kolonią holenderską. Tamtejsi lekarze mieli w tym interes nie tylko naukowy, ale przede wszystkim import tych farmaceutyków do Europy. Na szczęście Boym do domu wydawniczego w Paryżu wysłał wstęp i spis treści, stąd zorientowano się, że powstał plagiat - dodała.

Chrzest cesarza

- Jezuici bardzo wcześnie spróbowali transkrypcji języka chińskiego na łacinę. Patrząc na to dziś, nie jest ona odległa od aktualnie używanej transkrypcji. Posiada kreski zaznaczające ton, w którym powinno się wymawiać dane słowo. Słownik Boyma zawierał sformułowania, które miały pomoć odbiorcy w czytaniu jego opracowań - mówiła Agnieszka Couderq.

Powiązany Artykuł

Chiński underground i muzyka symfoniczna na powitanie roku Świni

- Chiny to ponad 5000 lat tradycji. Jezuici wcześnie zauważyli, że bez przyzwolenia cesarza nie będzie żadnej działalności misjonarskiej, wobec czego wpadli na pomysł, żeby przekonać do ewangelizacji najpierw jego. Musieli zatem poznać dobrze chińską kulturę. Dopiero wtedy można było zacząć wspominać Chińczykom o innych rzeczach. Ok. 1649 r. dzięki ich staraniom, ostatni władca z przedostatniej chińskiej dynastii przechrzcił się na katolicyzm wraz ze swoim dworem, co nie jest znane w Polsce i Europie - wyjawiła.

- Boym został wyznaczony na specjalnego wysłannika na dwory europejskie, który miał tłumaczyć dlaczego należy udzielić pomocy chrześcijańskiemu dworowi w Chinach. Ta rzecz mogłaby mieć przełomowe dla katolicyzmu w Chinach skutki, ale działalność jezuitów zaczęli komentować ludzie, którzy na kulturze chińskiej się nie znali. Wobec tego chrześcijaństwo katolickie zostało z Chin wypędzone - przyznała.

- Chcemy zrobić teraz serial o Michale Boymie, który oglądaliby ludzie na całym świecie. Jego historię można świetnie ująć w filmie - zapowiedziała. 

***

Zapraszamy do wysłuchania całej audycji.

Rozmawiała Magdalena Piejko.

PR24/pkr

____________________

Data emisji: 08.12.2019

Godzina emisji: 18:06