Czy Polska jest śmietniskiem Europy?
2018-06-30, 12:37
W Sejmie odbyło się pierwsze czytanie nowelizacji dwóch projektów ustaw składających się na tzw. pakiet odpadowy. Chodzi o projekt ustawy o odpadach oraz o projekt Inspekcji Ochrony Środowiska. Oprócz kilkudziesięciu poprawek legislacyjnych i redaktorskich, posłowie poparli kilkanaście innych zmian doprecyzowujących projekt. Gośćmi Debaty Polskiego Radia 24 byli Andrzej Sadowski, Daria Kulczycka, Szymon Dziak-Czekan, Tomasz Uciński i Marek Józefiak.
Posłuchaj
Minister środowiska Henryk Kowalczyk powiedział w Sejmie, że problemy w gospodarce odpadowej narastały od lat. Podkreślał, że wynikało to z bardzo nieskutecznego systemy kontroli, wydawania zezwoleń, również nadzoru nas składowiskami odpadów. W ostatnim czasie doszło do kilkudziesięciu pożarów na polskich wysypiskach śmieci.
- Nielegalne składowanie odpadów to zwykła działalność przestępcza. W jaki sposób można nie zauważyć kilkudziesięciu podpaleń, które regularnie pojawiają się na kilka dni przed wygaśnięciem pozwoleń? Chciałbym oddzielić pewne kwestie. Trzeba odróżnić normalną działalność gospodarczą od działalności przestępczej - powiedział Andrzej Sadowski z Centrum im. Adama Smitha.
- W Polsce przez wiele lat temat gospodarki nie był tematem politycznym. Wielokrotnie apelowaliśmy do Ministerstwa Środowiska, że nasz system jest dysfunkcyjny. Przyczyną pożarów jest moim zdaniem zła gospodarka odpadami, tzn. brak selektywnej zbiórki i brak odpowiednich przepisów. Mamy pewien paradoks. Odpady płoną na wysypiskach, a branża recyklingowa cierpi na brak surowców - mówił Szymon Dziak - Czekan ze Stowarzyszenia Polski Recyckiling.
Nowy projekt przewiduje, że Inspekcja Ochrony Środowiska będzie ścigać za przestępstwa środowiskowe, nakładać wysokie kary, a jej kontrole będą mogły być przeprowadzane o każdej porze dnia i nocy.
- Patologie i przestępcy występują w każdej branży. Odpowiednie służby maję temu zapobiegać. Do tej pory "śmietniskiem Europy" były Chiny, ale zrozumiały, że nie tędy droga. Nawet tam zmieniono filozofię. Naszym wspólnym interesem jest to, by wszystkie regulacje prawne i obowiązki wprowadzające przeróżne opakowania na rynek, nie odbiły się finansowo na obywatelach. Prawo ma też dać możliwość rozwoju branży - mówił Tomasz Uciński z Krajowej Izby Gospodarowania Odpadami.
W projekcie ustawy o odpadach jedną z najważniejszych zmian jest wprowadzenie kaucji gwarancyjnych, które płacić będą firmy śmieciowe. Obliczać się ją będzie jako iloczyn największej masy odpadów, która mogłaby być magazynowana w instalacji oraz stawki zabezpieczenia roszczeń.
- Przekaz do wytwarzających odpady musi być jednoznaczny. System musi więcej kosztować, musimy więcej płacić. Nikt nie postawi instalacji do recyclingu, jeśli nie będzie gwarancji zwrotu pieniędzy. Nadzór nad odpadami powinien być przez cały czas przetwarzania odpadów. Do stworzenia bazy danych o odpadach potrzebna jest ustawa, która w sposób systemowy ureguluje tę kwestię - mówiła Daria Kulczycka z Konfederacji Lewiatan.
Projekt ustawy o odpadach stanowi ponadto, że przedsiębiorcy prowadzący działalność odpadową, składowiska czy magazyny będą musieli być też właścicielami gruntów, na których są takie instalacje.
- Organizacje pozarządowe nie są od tego, aby ścigać przestępców. Ujawniamy patologię i mówimy o problemach już w 2015 roku. Przestrzegaliśmy o niepożądanych skutkach wprowadzanych wtedy przepisów. Można pochwalić wolę polityczną zwiększenia efektywności inspekcji ochrony środowiska, to strukturalny problem, z którym mamy kłopot od lat - powiedział Marek Józefiak z Greenpeace.
Więcej w całej audycji.
Debatę Polskiego Radia 24 prowadziła Anna Grabowska.
PR24/PJ/PAP
____________________
Data emisji: 30.06.18
Godzina emisji: 10:05