Grudzień '70. Rocznica krwawych pacyfikacji robotniczych

Posłuchaj

Prof. Tomasz Panfil, historyk o wydarzeniach grudnia '70 ("PRL Historia Prawdziwa")

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Było to najtragiczniejsze wydarzenie w czasie pacyfikacji robotniczych protestów na Wybrzeżu dokonanej przez władze komunistyczne.

Z demonstrantami walczyło wojsko i milicja

14-22 grudnia 1970 r. miały miejsce krwawe wydarzenia na Wybrzeżu, głównie w Gdyni, Gdańsku, Szczecinie i Elblągu. Bezpośrednią przyczyną strajków i demonstracji robotników była podwyżka cen detalicznych mięsa, przetworów mięsnych oraz innych artykułów spożywczych. 12 grudnia 1970 r. Władysław Gomułka w przemówieniu radiowo-telewizyjnym poinformował Polaków o wprowadzanych zmianach cen towarów. Podwyżki objąć miały 45 grup artykułów, głównie spożywczych. Wzrosły również ceny węgla - o 10 proc., materiałów budowlanych - od 20 do 37 proc. oraz wyrobów włókienniczych, obuwia skórzanego, mebli, motorowerów i motocykli. Drożały więc głównie artykuły codziennej konsumpcji, pogarszając tym samym sytuację ludzi najuboższych.

- Dramat narasta. Zarobki maleją, a za pieniądze które ludzie zarabiają, można kupić coraz mniej - powiedział w audycji "PRL-Historia Prawdziwa" prof. Tomasz Panfil. Historyk przypomniał, że w tamtym czasie pracowało się 6 dni w tygodniu, a tydzień pracy wynosił 48 godzin. - Ludzie pracują po kilkanaście godzin na dobę, bo tylko w ten sposób mogą utrzymać rodzinę. Ludzi wkurzyła ta podwyżka, jej termin, ale też nachalna propaganda, bo ludzi traktuje się jak głupców - opisywał wydarzenia grudnia 1970 roku prof. Tomasz Panfil. - Komunizm próbuje funkcjonować w oderwaniu od rzeczywistości, a to się po prostu nie da - dodał.

Czytaj także:

Powiązany Artykuł

Mity PRL-u. "Gierek w latach 70. kupował poparcie społeczeństwa"

Szczecin walczył najdłużej

Społeczeństwo zareagowało protestem. Zbierano się na wiecach domagając się m.in. cofnięcia podwyżki i odsunięcia od władzy tych, którzy za podwyżkę są odpowiedzialni. Rządzący wydali rozkaz użycia broni palnej przeciwko demonstrującym, na ulice wyjechały transportery opancerzone i czołgi, które tratowały ludzi. 

- W Gdańsku ten tłum zaczyna być atakowany. Są pierwsi ranni i wydarzenia przybierają cechy powstania. Zostaje podpalony komitet wojewódzki PZPR. To już nie tylko strajk na tle ekonomicznym, to nie tylko wzburzenie wywołane podwyżką cen - to już zaczyna wyglądać dużo poważniej. A jeszcze poważniej sytuacja wygląda w Szczecinie. To już klasyczne powstanie, najlepiej zorganizowane, świetnie skoordynowane(...) Przez te kilka dni władze w Szczecinie sprawowali robotnicy. Kiedy Gdańsk, Gdynia i Elbląg były już spacyfikowane, Szczecin walczył dalej. Do lutego - powiedział prof. Tomasz Jarosz.

<< :[CZYTAJ: SERWIS SPECJALNY O WYDARZENIACH GRUDNIA'70

W audycji także o bezpośrednim wpływie Władysława Gomułki na wydarzenia grudnia 1970, a także o tym, jak decyzja Edwarda Gierka dotycząca przesunięcia terminu powiadomienia Polaków o podwyżkach, mająca związek z Barbórką, wpłynęła na eskalację zbiorowego niezadowolenia.

Więcej w nagraniu.

Audycja:"PRL - historia prawdziwa"

Prowadzący: Robert Tekieli

Gość: prof. Tomasz Panfil

Data emisji: 15.12.2019

Godzina emisji: 11.06

Polskie Radio 24/tb/PAP